Met verschillende generaties en geïnteresseerden binnen en buiten de bouwsector is van gedachten gewisseld over wat de coronacrisis betekent voor de bouw. Host Nynke Sijtsma, directeur van De Bouwcampus, deed de introductie waarna een gastspreker zijn of haar visie gaf. Bekijk hier de BOUWtalks terug en bekijk de agenda voor komende BOUWtalks.

12 april

Flor Avelino

Senior onderzoeker bij het Dutch Research Institute for Transitions (DRIFT)

De InfraTech Innovatieprijs 2021 kent drie categorieën: 'Product Innovatie’, 'Proces Innovatie’ en 'Vernieuwende Samenwerking’. De vakjury kon kiezen uit een record van 79 inzendingen. Negen kanshebbers - drie in iedere categorie - kregen een nominatie. Zij hebben op 11 december hun innovaties voor de voltallige jury gepitcht via een digitale bijeenkomst. Na discussies en vragenrondes, heeft de jury voor drie winnaars gekozen. 

De door Protekta ontwikkelde Product Innovatie ‘koppelen van houten palen’, het specialistisch wasproces voor de reiniging van PFAS-verontreinigde grond van De Vries & van de Wiel (Proces Innovatie) en Smart Infra Technicus van ASTRIN | Smart Infra (Vernieuwende Samenwerking) pakten het erepodium van de InfraTech Innovatieprijzen 2021.

De Cobouw Publieksprijs werd gewonnen door Ploegam die met elektrisch aangedreven graafmachines hoge ogen scoorde bij het publiek.

Showcases die De Bouwcampus kan verbinden & ondersteunen

Koninklijke Bouwend Nederland-voorman en juryvoorzitter Maxime Verhagen: “De opbrengst van de InfraTech Innovatieprijs 2021 levert aantrekkelijke 'showcases’ die benut kunnen worden in publicaties. Het zijn toonbeelden van de innovatiekracht en samenwerking in de infrasector. Ik ben daar trots op. Het zou goed zijn als De Bouwcampus en het BTIC helpen om die inzendingen te verbinden en te ondersteunen. Dan maken we geen stapjes, maar grote sprongen met elkaar.”

Lees hier wat Maxime Verhagen nog meer te zeggen had over de kwaliteit van de inzendingen.

Product Innovatie

In de categorie Product Innovatie gaat de InfraTech Innovatieprijs 2021 naar Protekta met de innovatie ‘koppelen van houten palen’, voor een duurzame toekomst voor de waterbouw. Veel meerpalen, bruggen, remmingwerken, steigers en sluisdeuren zijn gemaakt van tropisch hardhout, wat veruit het minst belastend voor het milieu vergeleken met materialen als composiet, beton of staal. Het nadeel van hout is dat men vast zit aan de maximale lengte van de boom, daarnaast zijn langere lengtes vaak erg kostbaar en moeilijk te verkrijgen. Daarom heeft Protekta een innovatieve methode ontwikkeld om houten palen te koppelen. Bestaande of nieuwe palen kunnen gekoppeld worden om grotere lengtes te bereiken. Het koppelen doen zij met gebruik van glasvezel wapening en een speciaal ontwikkelde hars die geschikt is voor zowel boven als onder water.

Volgens Lucie Roep, adviseur civiele kunstwerken bij Protekta, kan door de nieuwe werkwijze enorm bespaard worden op tropisch hardhout. "Niet voor niets noemen we ons project 'Vergeten Hout’. In Nederland staan duizenden oude palen in het water die we kunnen hergebruiken.”

Proces Innovatie

In de categorie Proces Innovatie is de winnaar De Vries & van de Wiel (DVW) met een specialistisch wasproces voor de reiniging van PFAS-verontreinigde grond. Deze innovatieve techniek is een hybride versie van de klassieke nat extractieve reiniging, dat zich naast fractiescheiding richt op het doorgedreven wassen van de grind- en zandfractie en het continu zuiveren van het waswater. Met behulp van deze techniek wordt PFAS-verontreinigde grond gereinigd tot secundaire grondstoffen. Het proces draagt daarmee bij aan de circulaire economie. Ook verdwijnen de giftige en moeilijk afbreekbare PFAS-moleculen definitief uit het milieu.

Pieter van der Mussele, bedrijfsleider Milieutechniek de Vries & van de Wiel, denkt dat de Nederlandse bagger- en infrasector veel baat gaat hebben bij de vinding, waar meer dan vijf jaar aan is gewerkt: “Al helpt een door de overheid vastgestelde drempelwaarde voor vervuilde grond ook nog steeds.”

Vernieuwende Samenwerking

In de categorie Vernieuwende Samenwerking ging de prijs naar ASTRIN | Smart Infra met Smart Infra Technicus. Samen met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, onderwijs en opdrachtgevers realiseren zij de Smart Infra Academy; ze brengen de meest actuele Smart Infra technieken bijeen in een Test- en Innovatielab, realiseren een doorlopende leerlijn door specifieke MBO- en HBO-opleidingen te ontwikkelen en zorgen samen voor erkenning van het beroep van de toekomst: Smart Infra Technicus.

Gertjan Eg, directeur ASTRIN | Smart Infra, liet na de prijsuitreiking weten trots te zijn en snel werk te maken van het opstarten van de opleiding tot Smart Infra Technicus. "We hopen komend najaar al te beginnen."

De prijzen werden uitgereikt door Maxime Verhagen en Tjeerd Roozendaal, Hoofdingenieur-directeur Programma’s Projecten en Onderhoud bij Rijkswaterstaat, vanuit Studio Ahoy in Rotterdam Ahoy. De winnaars van de InfraTech Innovatieprijs 2021 ontvangen een InfraTech promotiepakket ter waarde van € 2.500,-.

Vakjury

Cobouw Publieksprijs

Lezers van vakblad Cobouw konden stemmen op een van de 79 inzendingen. Eric Verweij, hoofdredacteur Cobouw, maakte via een liveverbinding met de studio de winnaar bekend: Ploegam B.V.. Het bedrijf ontwikkelde drie volledig elektrisch aangedreven graafmachines met verwisselbare accu's. Ploegam directeur Martin Egas vertelde na de prijsuitreiking dat er al veel belangstelling voor het elektrisch materieel is: "Al blijft het grootste struikelblok nog geld. Deze machines zijn nu nog drie keer zo duur dan diesel-aangedreven varianten.” 

(Bron: www.infratech.nl) | Alle inzendingen zijn terug te vinden op www.infratech.nl

In aanloop naar de bekendmaking van de winnaars van de InfraTech Innovatieprijs 2021, op 13 januari jl, deelde juryvoorzitter Maxime Verhagen de mening van de jury ten aanzien van de kwaliteit van de inzendingen: “Die was heel hoog. De jury heeft 79 films gekeken, toelichtingen gelezen en gediscussieerd met elkaar. Daarna hebben we 9 hoogwaardige pitches van de genomineerden gezien en nabesproken. De inzendingen waar bovendien heel divers en hadden innovatieve oplossingen voor onder meer emissievrij bouwen, ecologisch verantwoord onderhoud, vermindering grondstoffenverbruik, digitalisering bouwproces, innovatieve installatietechnieken, nieuwe opleidingen. Als je bedenkt dat de stikstofproblematiek voor de infrasector een groot probleem vormt voor het verkrijgen van vergunningen, is het heel vernieuwend dat juist op dat terrein veel innovaties zijn ingediend; emissievrij materiaal, grote batterijen op bouwplaatsen, emissievrije bouwprocessen.”

Ook over de wijze waarop de innovaties tot stand komen, kreeg bijzondere aandacht van Verhagen: “Veel van de inzendingen hadden een coalition of the willing gevormd om samen stappen te zetten. Dat is positief, want juist door deze open manier van innovatie en samenwerking betrek je de hele sector! Het zou goed zijn als De Bouwcampus en het BTIC helpen om die inzendingen te verbinden en te ondersteunen. Dan maken we geen stapjes, maar grote sprongen met elkaar.”

Lees hier het volledige artikel over de winnaars van de InfraTech Innovatieprijs 2021.

Nynke Sijtsma, directeur van De Bouwcampus, blikt terug op het proces van de InfraTech Innovatieprijs 2021 en de kwaliteit van de inzendingen.

“Het ‘voorscreenteam’, waar ik deel van uitmaakte, heeft 79 inzendingen beoordeeld op een schaal van 1 tot 5, aan de hand van criteria als originaliteit, toegevoegde waarde en de mate van schaalbaarheid. Vooral dat laatste is in lijn met de doelstelling van De Bouwcampus: opschalen!  

Ik vind het mooi om te zien dat er steeds meer partijen zijn die niet op anderen wachten, maar het initiatief nemen om verder te komen, hun nek uitsteken, met de eventuele risico’s. Uit de inzendingen kan ik opmaken dat partijen bereid zijn kennis te delen om met de bouwsector een bijdrage te leveren aan de maatschappelijke opgaven waar we voor staan.  

Dit jaar hebben we voor de Innovatieprijs 2021 mooie voorbeelden voorbij zien komen om tot opschaling en versnelling te komen: getuige bijvoorbeeld het toenemend aantal innovaties dat gezamenlijk door marktpartijen en opdrachtgevers is ingediend en waarbij de opdrachtgever nadrukkelijk als launching customer optreedt.   

Wat ik wel wil meegeven: “Veel van de energie die in innovaties wordt gestoken zou nóg meer impact hebben als partijen (markt, overheid en kennisinstellingen) elkaar weten te vinden en hun krachten bundelen. De Bouwcampus biedt hierin ondersteuning zodat we met elkaar kunnen versnellen en opschalen.” 

Voor het eerst in de geschiedenis vond InfraTech geheel in digitale vorm plaats. Geen volle gangpaden in de beurshallen of lange rijen voor de ingang, maar wel meer dan 4000 bezoekers op het digitale platform, gemiddeld 200 actieve kijkers per sessie en meer dan 1000 gemaakte online afspraken. Bezoekers en exposanten zijn tevreden.

Dag 1: Infra

Dag 1 van InfraTech stond geheel in het teken van het thema Infra. Deelnemers konden 18 sessies volgen en tijdens de lunch organiseerde De Bouwcampus een speednetworksessie onder leiding van transitie-expert Maurice van Rooijen.

Openingssessie

Tijdens de openingssessie werd de visie op Move Forward gedeeld. Volgens Michèle Blom, Directeur-Generaal Rijkswaterstaat, biedt Covid-19 kansen voor de Nederlandse Infrastructuur: "Met werk aan infra kunnen we ons prima uit de deze crisis investeren. Alleen voor onderhoud hebben we 1,4 miljard euro extra nodig. Komt dat geld er niet dan heeft dat consequenties. We zullen dan bijvoorbeeld de snelheid op wegen moeten beperken of het aantal rijstroken naar beneden bijstellen."

Drukbezochte sessie: De Watertafel: 7 jaar Duurzaam GWW bij de waterschappen

Tijdens Infratech 2021 gingen de waterschappen iedere dag in gesprek aan De Watertafel. Op dag 1 was dit de drukstbezochte sessie. Meinke Schouten, beleidsmedewerker circulaire economie Unie van Waterschappen, kaart aan dat veiligheid een belangrijker criterium lijkt dan duurzaamheid in aanbestedingen. "We vinden het normaal dat we op het gebied van veiligheid geen concessies doen. Wat mij betreft geldt dat ook voor duurzaamheid. Ook dat heeft consequenties voor het welzijn van mens en milieu."

Doen, herhalen & versnellen met De Bouwcampus

Tijdens de lunch organiseerde De Bouwcampus een speednetworksessie met als onderwerp ‘Doen, herhalen & versnellen’.

Dag 2: Water & riolering

Op dag 2 stond het thema Water & riolering centraal. De winnaars van de InfraTech Innovatieprijs, Cobouw Publieksprijs en de Trainee Case werden bekend gemaakt.

Winnaars InfraTech Innovatieprijs

De InfraTech Innovatieprijs 2021 kent drie categorieën: ‘Product Innovatie’, ‘Proces Innovatie’ en ‘Vernieuwende Samenwerking’. De vakjury kon kiezen uit een record van 79 inzendingen. Negen kanshebbers kregen een nominatie, waaronder de ‘SBIR Circulaire Viaducten’, een samenwerking van Rijkswaterstaat en De Bouwcampus. Uiteindelijk hebben drie deelnemers de Innovatieprijs in ontvangst mogen nemen:

Lees hier het volledige artikel over de InfraTech Innovatieprijs 2021.

Lees hier hoe het voorscreenteam te werk ging en wat Nynke Sijtsma, directeur De Bouwcampus, de markt mee wil geven.

Lees hier welke rol De Bouwcampus volgens juryvoorzitter Maxime Verhagen kan innemen in het verder brengen van de ingezonden innovaties.

Cobouw Publieksprijs

Lezers van vakblad Cobouw konden stemmen op een van de 79 inzendingen. Eric Verweij, hoofdredacteur Cobouw, maakte via een liveverbinding met de studio de winnaar bekend: Ploegam B.V. met hun innovatie: 'Emissieloos (zwaar) grondverzet materiaal'. Het bedrijf ontwikkelde drie volledig elektrisch aangedreven graafmachines met verwisselbare accu's. De bezoekers waren zeer enthousiast over de innovatie van Ploegam. Het bedrijf won met ruime meerderheid de prijs.

Winnaar Trainee Case

Tijdens de Trainee Case hebben trainees van verschillende organisaties meegedacht over een complexe casus in het thema: de stad van de toekomst. De trainees werden opgedeeld in groepjes en uitgedaagd om oplossingen te creëren voor een van de volgende vijf trends: Digitale Infra, Vervanging & Renovatie, Human Capital, Klimaat & Verduurzaming of Logistiek & Mobiliteit. De inzending ‘Festival voor jouw buurt, door jouw buurt!’ - een plek voor verduurzaming voor jong en oud met blijvende effecten -, werd door de jury als winnaar uitgeroepen.

Drukbezochte sessie: De innovatiewaan van de dag

Tijdens de sessie 'De innovatiewaan van de dag’, verzorgd door Rijkswaterstaat, Gemeente Rotterdam & Jonge Geesten, werd ingegaan op de tegenstelling tussen alsmaar willen innoveren en de noodzaak tot doelmatig onderhoud. Twee Amerikaanse professoren, Lee Vinsel en Howard L. Russell, auteurs van 'The Innovation Delusion’ legden uit waar de verwaarlozing van onderhoud vandaan komt: onze collectieve obsessie door 'innovatie’, het verlangen naar steeds maar weer nieuwe spullen en de neiging om dat wat nu gebeurt voorrang te geven boven dat wat in de (verre) toekomst ligt. Kijk hier de hele sessie terug.

Dag 3: Infra & innovatie

Het thema van dag 3 was Infra & innovatie, met de nadruk op ‘Implementeren en doen’. Pieter Litjens, Algemeen Directeur bij CROW, zegt hierover:  "Er wordt veel gepraat over innoveren en nieuwe dingen die bedacht moeten worden, maar wat bestuurders te weinig zien is dat er aan de lopende band innovaties plaatsvinden. Bestuurders moeten ook vertrouwen op vakmanschap en het risico durven te nemen om innovaties daadwerkelijk toe te passen in grote projecten.”

Portfolioaanpak Bruggen

Tijdens de sessie ‘Portfolioaanpak Bruggen’, georganiseerd door De Bouwcampus, is op zoek gegaan naar goede uitgangspunten voor een portfolioaanpak. Nathalie van Dalen, transitiemanager V&R bij De Bouwcampus, zegt het volgende over de sessie: “In de sessie is gesproken over het principe ‘Lange termijn partnerschappen’ en hoe met houding en gedrag hier invulling aan kan worden gegeven. We hebben we meer zicht gekregen op concrete punten die opgepakt kunnen worden om langetermijn partnerschappen binnen de portfolioaanpak tot een succes te maken. Volgens deelnemers valt op het gebied van ‘communicatie en openheid’ de meeste winst te behalen. Hier gaan wij in de komende maanden o.a. mee aan de slag tijdens verschillende sessies rondom vraagstukken binnen de portfolioaanpak bruggen."

De Watertafel: Emissieloos bouwen in het Hoogwaterbeschermingsprogramma, het kan!

De Watertafel van dag 3 stond in het teken van de transitie naar een emissieloze bouwplaats. Dat kan alleen in nauwe samenwerking tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers worden opgepakt. Aan tafel zaten Erik Wagener, directeur van het Hoogwaterbeschermingsprogramma, en Edwin Lokkerbol, kwartiermaker emissieloos bouwen bij de Bouwcampus. Het is belangrijk om perspectief te bieden om de transitie naar een emissieloze bouwplaats vorm te kunnen geven, stelt Edwin Lokkerbol. "Wat ik leuk vind is dat het Hoogwaterbeschermingsprogramma mogelijkheid en perspectief biedt. Ze erkennen dat ze nog niet precies weten wat er allemaal emissieloos mogelijk is, maar stimuleren de markt om op zoek te gaan naar manieren om het mogelijk te maken. En dat zien we ook gebeuren in diverse vormen. We zien dat er versneld emissieloos materieel ontwikkeld wordt. Bouwers investeren zelf in materieel, veel hybride, veel met stekkers. In twee jaar tijd is door perspectief te bieden aan marktpartijen ontzettend veel gebeurd."

Kennissessies CROW

CROW organiseerde niet één maar twee inspirerende sessies op de derde dag van de online vakbeurs. Tijdens de goedbezochte Masterclass Aanbesteden 'Twee fasen contracteren' werd gesproken over twee fasen contracten, waarbij de opdrachtgever en de aannemer eerst samen aan de ontwerpfase werken. In de sessie 'Platform Bruggen' kondigde CROW de oprichting van Platform Bruggen aan, met als doel het delen en borgen van kennis en samen innovaties versnellen die bijdragen om de vervangings-, renovatie- en verduurzamingsopgave met de beschikbare middelen efficiënter en effectiever tot een succes te maken.

De circulaire stad

De sessie 'De circulaire stad' van Gemeente Rotterdam ging in op de grote vervangings- en renovatie opgave van bruggen in Nederland. Gemeente Amsterdam, Gemeente Rotterdam en Rijkswaterstaat (AMROR) dachten samen met verschillende experts na over de uitdagingen en oplossingen die hierbij komen kijken. Mozafar Said, Assetmanager bij de Gemeente Rotterdam zegt hierover: "Aan de kant van de opdrachtgevers is een slag te maken. Het proces voor aanbestedingen moet makkelijker worden. Hoe zorgen we ervoor dat het productie- en realisatieproces makkelijker wordt gemaakt, zodat circulair bouwen gerealiseerd kan worden?"

Dag 4: Openbare ruimte & mobiliteit

De 4^e en laatste dag van InfraTech 2021 had als thema: Openbare ruimte & mobiliteit. Ook op deze dag waren diverse sessies bij te wonen en werd speciale aandacht besteed aan het 50-jarig bestaan van Rotterdam Ahoy.

Dagopening & Rotterdam Ahoy 50 jaar

De laatste dag van InfraTech 2021 werd geopend door Hermineke van Bockxmeer, Concerndirecteur Stadsontwikkeling bij Gemeente Rotterdam, en Jolanda Jansen, Algemeen Directeur Rotterdam Ahoy. Tijdens de opening werd het jubileumlogo onthuld.

Volledig digitaal InfraTech krijgt hoge waardering

InfraTech 2021 trok meer dan 4000 bezoekers naar het digitale platform. Met 71 online kennissessies die gemiddeld 200 actieve kijkers trokken en meer dan 1000 gemaakte online afspraken bewees InfraTech dat het nog steeds het grootste en belangrijkste kennisplatform van de infrabranche is. Bezoekers en exposanten spraken hun waardering uit over het digitale alternatief voor de fysieke beurs.

(Bron: www.infratech.nl)

Het opzetten van een circulair grondstoffencluster is een toekomstperspectief dat in 2020 via groepsdialogen tussen markt, overheid en kennisinstellingen is onderzocht. Het cluster kan fungeren als een nieuw economisch, industrieel ecosysteem van een aantal samenwerkende bedrijven met daarin in ieder geval HMC4+ bedrijven zoals beton- en asfaltcentrales en afvalverwerking. 

De voorlopig laatste bijeenkomst op 26 november heeft veel inzichten gegeven voor de volgende stappen richting realisatie. Het verslag van deze bijeenkomst vind je hier. Pagina 6 geeft overzicht van de uitdagingen die er zijn in de realisatiefase en hoe, zoals de groep van deelnemers aangaf, die te overkomen zijn. Een goede basis om nu door te gaan pakken!

Het eindverslag van het gehele traject is hier te vinden.

Hoe nu verder?

Tijdens de bijeenkomst kwam het geluid sterk naar voren dat het belangrijk is om een procescoördinator aan te wijzen voor de volgende fase. Op dit moment zijn we samen met de Verstedelijkingsalliantie aan het kijken naar een nieuwe kartrekker van het traject. Deze coördinator zal het traject van De Bouwcampus overpakken. Zodra hier duidelijker over gecommuniceerd kan worden, zal dat gebeuren.

Om elkaar gemakkelijk (online) te vinden, is een LinkedIn Groep gestart. Word je ook lid? Dit is ook de uitnodiging om elkaar te blijven opzoeken na de bijeenkomsten reeks

Om te inventariseren wat nodig is om een aanbesteding voor een serie circulaire bruggen en viaducten op de markt te krijgen, organiseerden we onlangs een bijeenkomst binnen het traject Portfolioaanpak Bruggen en Viaducten. Deelnemer Lars van Vianen meldde zich na de sessie spontaan aan om te helpen bij de organisatie van het vervolg. Wij stelden hem meteen een paar wedervragen! 

Lars van Vianen is parametrisch ontwerper bij Inbo Architecten en oprichter van Scape Agency, een innovatiecollectief dat opkomende technologieën versmelt met de natuur tot oplossingen voor de duurzame en gezonde landschappen van morgen.

1. Wat vond je interessant aan de sessie en waarom? Wat ga je met die kennis doen?

Ik vind het interessant dat binnen De Bouwcampus en deze sessie nadrukkelijk wordt ingezet op het opschalen van innovaties door middel van seriematigheid. De fase van opschalen is vaak een cruciale stap binnen innovatietrajecten en bepaalt uiteindelijk of een product succesvol tot de markt kan doordringen. Voor veel startups is deze fase vaak lastig, mede omdat ze de stabiliteit van meerdere klanten en projecten missen om een ontwikkeltraject vorm te geven. Door hier aan te werken wordt de slagingskans sterk verbeterd.

2. Heeft de sessie jouw zienswijze met betrekking tot het thema veranderd?

De sessie heeft mijn geloof in project overstijgende samenwerkingen tussen opdrachtgever en opdrachtnemer kracht bijgezet; zeker in relatie tot circulariteit. Er is binnen bedrijven die zich richten op de circulaire economie ontzettend veel geïnnoveerd, maar zij kunnen dit per definitie niet alleen. Juist het gegeven van circulariteit betekent dat je je als bedrijf afhankelijk moet opstellen van je partners, opdrachtgevers en opdrachtnemers binnen integrale samenwerkingsverbanden. Voor opdrachtgevers vereist dit innovatieve manieren van het uitzetten van bijvoorbeeld aanbestedingstrajecten. Trajecten waarin zij zelf ook een bepaalde risicopositie in moeten nemen. Door een gevraagde ontwikkeling stapsgewijs over een serie projecten te spreiden, kan het risico geminimaliseerd worden, terwijl de innovatie een stabiel traject voorwaarts geboden wordt.

3. Wat maakt dat je graag actief mee wilt doen?

Ten eerste zie ik dit als een kans om een potentieel aanbestedingstraject niet alleen vanuit het perspectief van andere aanbieders, maar ook door de lens van de opdrachtgever te bekijken. De ervaring uit vergelijkbare sessies leert dat de markt aan zowel de vraag- als aanbodzijde vaak dezelfde knelpunten ervaart binnen innovatieve aanbestedingstrajecten. Hoe gaan we om met de ambivalentie van een ontwikkeltraject, bij wie liggen mogelijke risico’s en welke afspraken worden er gemaakt over intellectueel eigendom? Momenteel zijn dit vaak aspecten die remmend werken op de eigenlijke innovatie, terwijl ze juist accelererend kunnen werken als er in de aanloop naar een aanbesteding gezamenlijk vorm aan gegeven wordt.

4. Wie zouden nog meer aan moeten sluiten bij deze sessies?

Op het gebied van circulariteit is het belangrijk om breed gedragen coalities op te bouwen; niet alleen binnen de markt, maar ook met publieke organisaties, zoals (semi-)overheden, non-profits en kennisinstellingen. Scape Agency geeft hier in samenwerking met circulaire voorbeeldstad BlueCity vorm aan middels kennisuitwisselingstrajecten tussen bedrijven uit de traditionele bouw en de circulaire economie. Aan weerskanten levert dit nieuwe inzichten op en ik denk dat de incidentele aansluiting van adviseurs buiten het traditionele werkveld ook deze sessies ten goede komen.

5. Deze sessies worden georganiseerd om een transitie in de V&R-opgave aan te jagen. Vind jij dit een goed middel?

Ja, dit lijkt me een goed middel. Juist binnen de V&R-opgave ligt de grootste concrete kans en mogelijke impact voor een circulaire en innovatieve aanpak. De huidige gebouwde omgeving is in potentie onze grootste materiaalvoorraad voor de duurzame landschappen van morgen. Zeker een sector als die van de infrastructuur, waar de huidige en toekomstige materiaalvoorraad bij een relatief klein aantal grote spelers ligt, biedt enorme kansen. Hoe deze kansen maximaal te benutten is een zoektocht voor alle belanghebbenden binnen de bouw. Door de innovatiekracht van kleine partijen te koppelen aan de schaal van grote belanghebbenden kunnen we maximale impact aanjagen; dit wordt gedaan binnen deze sessies.

De Bouwcampus organiseert bijeenkomsten over kritische ontwerpaspecten van hout in utiliteitsbouw. Het gaat om de vier thema’s brandveiligheid, akoestiek, stabiliteit en vocht. Dinsdag 16 februari staat de informatiesessie over stabiliteit op de agenda. Twee experts delen hun kennis van veelbesproken projecten die te maken hebben (gehad) met stabiliteit van hout in utiliteitsbouw. Zij geven alvast een tipje van de sluier over hun verhaal.

• Rob Verhaegh; Senior Structural Engineer bij ARUP
  
  Haut in Amsterdam wordt bij oplevering eind dit jaar met 73 meter het hoogste hybride houten gebouw van Nederland. Houten hoogbouw is een recente ontwikkeling, niet in de laatste plaats doordat het uitdagend is om een dergelijk gebouw voldoende stabiel te krijgen. In zijn bijdrage gaat Rob Verhaegh verder in op ontwerp en analyse van het stabiliteitssysteem van Haut en de keuzes die hieraan ten grondslag liggen.

• Walter van Adrichem; Raadgevend ingenieur bij Royal HaskoningDHV
  
  Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) wil met Monarch IV invulling geven aan de behoefte aan kantoorhuisvesting voor de rijksoverheid. Omwille van een snelle beschikbaarheid en de milieudoelstellingen van de rijksoverheid is het uitgangspunt om Monarch IV te realiseren in een houten draagconstructie. RVB en Royal HaskoningDHV maakten een principe-ontwerp voor deze 72m hoge toren, die vanaf de tweede verdieping een geheel houten draagstructuur krijgt. De stabiliteit wordt verzorgd door de gevel, waardoor deze bepalend is voor de verschijningsvorm van het gebouw. Parametrisch ontwerpen is ingezet om de gevel zowel constructief als esthetisch te optimaliseren.

Aanmelden?

Meld je hier aan voor de informatie- en verdiepingssessie.

De bouw moet anders. Er zijn drastische maatregelen nodig, denkt Frederieke Sedee, transitiemedewerker bij De Bouwcampus. "Het is niet van de een op de andere dag gebeurd, maar juist die overgang vind ik fascinerend."

Sedee werkt nu ruim driekwart jaar bij De Bouwcampus, en samen met haar collega’s jaagt ze transities aan in de bouw op verschillende thema’s. Ze is druk bezig met het versnellen van de industrialisatie van de woningbouw. Belangrijk, want het woningtekort baart haar zorgen. "Ik ben zelf nog jong en woon in een huurhuis. Ik zou graag ook wel willen kopen, maar de prijzen zijn gigantisch hoog. Dan maak ik me zorgen om het woningtekort. Niet alleen voor starters, ook voor meer groepen mensen. Ik denk dus dat een industriële woningbouw een goede oplossing is."

Lees het volledige interview met Frederieke hier.

Meer weten over het transitietraject 'Industrialisatie Woningbouw'? Lees het hier.

Over hout valt veel te bespreken, bediscussiëren en ontdekken. Zo blijkt ook uit de interactie in het traject Materialen met Toekomst: Hout in Utiliteit waarmee we de verduurzaming van gebouwen en de omgeving willen aanjagen.

De Bouwcampus organiseert themasessies over vier kritische ontwerpaspecten: brandveiligheid, akoestiek, stabiliteit en vocht. Elk van deze thema’s wordt behandeld in een informatiesessie én een verdiepingssessie.

Hoe zit het met de stabiliteit van hout?

Deze week vond de informatiesessie van het onderwerp ‘stabiliteit’ plaats, via Zoom. Zo’n 80 deelnemers volgden de interessante presentaties van Rob Verhaegh, Senior Structural Engineer bij ARUP en Walter van Adrichem, Raadgevend Ingenieur bij Royal HaskoningDHV.

Videopresentatie: Haut
Rob sprak uitvoerig over Haut, het 73-meter tellende appartementencomplex dat eind dit jaar wordt opgeleverd in Amsterdam en nu al het predicaat ‘hoogste hybride gebouw van Nederland’ heeft. Hij ging in op het ontwerp en de analyse van het stabiliteitssysteem en de keuzes die daaraan ten grondslag liggen.

Bekijk hier de volledige presentatie over HAUT.

Videopresentatie: Monarch IV
Walter vertelde over Monarch IV in Den Haag, dat zal voldoen aan de wens van het Rijksvastgoedbedrijf om meer kantoorhuisvesting voor de rijksoverheid te realiseren. Het uitgangspunt is een houten draagconstructie, waarvoor een principe-ontwerp is gemaakt, waarin de 72-meter hoge toren vanaf de tweede verdieping een geheel houten draagstructuur krijgt. De stabiliteit wordt verzorgd door de gevel, waardoor deze bepalend is voor de verschijningsvorm van het gebouw. Parametrisch ontwerpen is ingezet om de gevel zowel constructief als esthetisch te optimaliseren.

Bekijk hier de volledige presentatie over Monarch IV.

Verdiepingssessie Stabiliteit

Op 23 februari a.s. van 10:00 tot 11:00 kun je nog deelnemen aan de verdiepingssessie. Aanmelden kan hier. Je kunt vragen stellen en eigen ervaringen delen. Ook bovengenoemde experts nemen hieraan deel. Als je van tevoren vragen wilt doorgeven, kan dat via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

De teller van het woningbouwtekort staat op dit moment op 330.000 huizen. Dat aantal stijgt en nieuwbouwplannen komen uiterst moeizaam van de grond. Aan ambities en plannen geen gebrek, maar concrete oplossingen blijven uit. Om die reden hebben 34 organisaties de Actieagenda Wonen opgesteld, met daarin duidelijke voorstellen aan het nieuwe kabinet om de problemen op de woningmarkt aan te pakken. De Bouwcampus juicht dit initiatief toe, en meent dat dit plan meer ruimte kan bieden aan opschaling en versnelling van innovatieve oplossingen om de woningbouw te versnellen, op de juiste plek, betaalbaar en toekomstbestendig.

Industrialisatie woningbouw als kans

Atto Harsta, transitiemanager De Bouwcampus: “Woningbouw kan sneller, goedkoper, kwalitatiever en circulair. Dat kan door vergaande industrialisatie van de woningbouw, waardoor de woning als compleet seriematig product gezien wordt, in plaats van als traditioneel projectgebonden samengesteld bouwwerk.”

Bijkomende voordelen van industrialisatie zijn:

• minder (stikstof)uitstoot
• reductie van arbeidsinzet per woning
• efficiënter gebruik van materialen
• circulair bouwen (focus op houtbouw)
• verlaging van faalkosten (en daarmee reductie van de kostprijs)
• kwaliteitsverbetering door procesbeheersing
• verlaging van overlast op de bouwplaats

Met de huidige industrialisatieprocessen kan een grote variatie aan bijzondere woningen in zowel de laag- als gestapelde bouw worden gerealiseerd. Mass customization zal ook voor complexe binnenstedelijke projecten een serieuze mogelijkheid zijn.

Concrete coalitie maakt concrete stappen

Er zijn meerdere aanbieders van geïndustrialiseerde woningbouwsystemen, maar in Nederland wordt woningbouw nog beperkt via deze weg gerealiseerd. Volgens De Bouwcampus vraagt verdergaande industrialisatie - zoals opgenomen in de Zuid-Hollandse woningbouwagenda onder actielijn 1 - om regie in aantallen, systeembegrenzingen en tijd. De Bouwcampus en de Provincie Zuid-Holland werken samen met gemeenten, aannemers, ontwerpers, ontwikkelaars, toeleveranciers en kennisinstellingen én de verstedelijkingsalliantie aan structurele versnelling en opschaling van industriële woningbouw binnen dit transitietraject.

Ondertussen zijn de Verstedelijkingsalliantie, Netwerk Conceptueel Bouwen (NCB), Aedes, NEPROM en De Innovatieversneller al bij het traject aangesloten.

Werk mee aan opschaling & versnelling van woningbouw

Helpt schaalvergroting van geïndustrialiseerde woningbouw volgens jou ook om de schaarste op de woningmarkt sneller te verkleinen? Sluit je dan aan bij onze coalitie: www.zetdewoningbouwaan.nl.

De Bouwcampus en Royal HaskoningDHV hebben een partnerovereenkomst ondertekend. In 2021 is gestart met een meerjarige samenwerking om de continuïteit en daarmee de kwaliteit van het partnerschap te vergroten. 

Royal HaskoningDHV (RHDHV) is al 140 jaar toonaangevend als ingenieursbureau, in advies en projectmanagement. Het bedrijf is met haar 6.000 professionals wereldwijd koploper in innovatie en duurzame ontwikkeling. Er wordt gewerkt aan slimme oplossingen voor toekomstbestendige steden, water, transport en industrie, allen ten behoeve van een betere samenleving, met als drijfveer: Enhancing Society Together. 

Laat juist die drijfveer ook het motto zijn van De Bouwcampus, waar met focus, vaart en impact wordt gewerkt aan de transities binnen drie maatschappelijke opgaven (vervanging & renovatie infrastructuur, verduurzaming gebouwen & omgeving en de herinrichting van de stedelijke ondergrond). Met het doel om middels trajecten - waar in coalitie met verschillende partijen wordt samengewerkt - tot opschaling en versnelling te komen in de bouwsector. Zie hier een overzicht van de lopende trajecten.

De partnerovereenkomst is getekend door Eva Klein Schiphorst, Business Unit Directeur Royal HaskoningDHV, en Nynke Sijtsma, Directeur De Bouwcampus. 

Klein Schiphorst: "Het delen van kennis en ervaringen in het grote netwerk van De Bouwcampus gaat ons zeker helpen om versnelling aan te brengen in onze ambities om de samenleving beter te maken. Op het gebied van duurzaamheid, circulariteit, energietransitie is zoveel te doen dat iedereen elkaar nodig heeft. Daarmee sluit onze ambitie naadloos aan op die van De Bouwcampus. Met elkaar geven wij invulling aan ‘Enhancing Society Together’."

Sijtsma: "RHDHV doet wat het zegt. Ook op het gebied van duurzaamheid komt dat tot uiting, dat zie je al aan het kantoor in Amsterdam. Het is een transparante organisatie en dat schept vertrouwen. Een belangrijk aspect in een samenwerking. Waar ik naar uitkijk is het beroep dat wij mogen doen op de specialisten van RHDHV en het netwerk dat de organisatie voor ons openstelt.

We merken dat steeds meer partners bereid zijn om een meerjarige relatie met De Bouwcampus aan te gaan, zoals RHDHV dat nu ook doet. Ik vind het heel waardevol dat daarmee de continuïteit en kwaliteit gewaarborgd kunnen blijven. Op dit moment geldt dat voor maar liefst 14 concrete trajecten die in coalities met verschillende opdrachtgevers en marktpartijen aan opschaling en versnelling van innovaties in de bouwsector werken." 

Alle partners

Deze partners ondersteunen de doelstellingen van De Bouwcampus en dragen bij aan de ontwikkeling van de sector: https://debouwcampus.nl/community/partners.

Over hout valt veel te bespreken, bediscussiëren en ontdekken. Zo blijkt ook uit de interactie in het traject Materialen met Toekomst: Hout in Utiliteit waarmee we de verduurzaming van gebouwen en de omgeving willen aanjagen.

De Bouwcampus organiseert themasessies over vier kritische ontwerpaspecten: brandveiligheid, akoestiek, stabiliteit en vocht. Elk van deze thema’s wordt behandeld in een informatiesessie én een verdiepingssessie.

Hoe zit het met vocht in combinatie met hout?

Deze week vond de informatiesessie van het onderwerp ‘vocht’ plaats, via Zoom. Zo’n 60 deelnemers volgden de interessante presentaties van Wim Sturris, directeur bij De Groot Vroomshoop en Lauri Lepikonmäki, ontwerpleider houtbouw bij Sweco Finland.

Videopresentatie Wim Sturris:
Wim sprak uitvoerig over zijn ervaring in houtbouw en hoe je rekening houdt met vochtverwerking in de uitvoerende fase. Hierbij is aandacht voor het ontwerp, de bouw en het onderhoud. Hij laat zien hoe je het vochtgedrag van hout in je voordeel kunt laten werken. Hierbij gaat de voorkeur uit naar hout dat ‘werkt’, zodat bij droging aansluitvlakken open gaan staan en hierdoor drogen.

Bekijk hier de volledige presentatie van Wim.

Videopresentatie Lauri Lepikonmäki: 
In Finland is al veel ervaring opgedaan met houtbouw. Sweco realiseerde in Scandinavië al veel houten hoogbouw en huisvest verschillende expertisehouders waar we in Nederland veel van kunnen opsteken. Lauri vertelde in zijn presentatie over de ontwerpkeuzes die je kunt maken om negatieve effecten van vocht binnen en buiten houten gebouwen tegen te gaan. Hij ging in op de verschillende soorten vocht en waar deze soorten kunnen voorkomen, de duurzaamheid van hout onder invloed van vocht en de manieren waarop je hout kunt beschermen.

Bekijk hier de volledige presentatie van Lauri.

Verdiepingssessie Vocht

Op 23 maart a.s. van 10:00 tot 11:00 kun je nog deelnemen aan de verdiepingssessie. Aanmelden kan hier. Je kunt vragen stellen en eigen ervaringen delen. Ook bovengenoemde experts nemen hieraan deel. Als je van tevoren vragen wilt doorgeven, kan dat via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Tijdens de slotbijeenkomst van De Bouwagenda op 18 maart werd teruggekeken naar de behaalde resultaten van de afgelopen vier jaar. En naar de niet behaalde resultaten. Daarnaast boden de verschillende deelsessies inspiratie om de grote opgave waar de bouwsector voor staat verder te brengen.

Het event werd afgetrapt met een interview van dagvoorzitter Helga van Leur met directeur Etty Schippers en voorzitter Taskforce Bernard Wientjes. Hierin beschreef Bernard de huidige situatie als volgt: “De bouw is een oude industrie, maar het barst ook van de vernieuwing. De kennis is er, het ondernemerschap is er: we moeten dit bundelen. Waarbij de focus ligt op innovatie, duurzaamheid en klimaat. We hebben de rails gelegd, de locomotief staat er, maar de boel staat nog niet op stoom.”. Etty zei het volgende: “Er is behoefte aan nieuw leiderschap, mensen die niet bang zijn en risico’s durven te nemen. Op dit moment is daar niet genoeg ruimte voor. We moeten met elkaar durven leren en experimenteren. En vooral de lat hoog leggen en ambities hoog houden. De Bouwagenda stopt, maar de beweging mag niet stoppen. Ik hoop dat de initiatieven die wij zijn gestart zich voortzetten.”

De Europese ambitie in Nederlandse context

Diederik Samsom, kabinetschef van EU-vicevoorzitter Frans Timmermans, nam deelnemers mee in de stand van zaken rondom de Green Deal en wat dit betekent voor de verduurzaming van de gebouwde omgeving in Nederland. Diederik vertelde dat eind juni een pakket, genaamd Fit For 55, naar de lidstaten gaat. Het is gebleken dat verduurzaming van de bouw nog veel sneller moet dan men had voorzien en daar helpt Europa graag bij, zowel met regelgeving als met de ‘Innovation Wave’. “Er is 750 miljard beschikbaar gesteld voor de verduurzaming van gebouwen, waarvan Nederland recht heeft op 5,6 miljard euro. Het geld is er, nu is het nog een kwestie van de juiste omstandigheden creëren, zowel financieel als met regelgeving. Als dat gebeurt kunnen we doorpakken en die 55% in 2030 behalen.”

De winst van tegenwind

Paul Iske (hoogleraar & Chief Failure Officer van het Instituut voor Briljante Mislukkelingen) somde een aantal lessen op die we hebben geleerd uit 4 jaar Bouwagenda. Paul stelt dat we tegenslagen moeten omarmen: “We zijn continu bezig met plannen maken. Er ligt nu een plan voor 2050 en we weten bij voorbaat al dat er in de tussentijd dingen gebeuren en dat er tegenslagen zullen zijn. We zullen daar gezamenlijk mee om moeten gaan én er gezamenlijk op moeten reageren. Trial and error is soms de enige manier om vooruit te komen. Kijk daarom niet naar de faalkosten, maar ga op zoek naar de faalopbrengsten en zorg ervoor dat die lessen toegepast worden in het vervolg.” Hij ziet het als een universeel mensenrecht om te proberen, (briljant) te mislukken en daarvan te leren. En stelt de vraag aan De Bouwagenda en andere partijen of zij zo’n omgeving creëren of hebben gecreëerd, waarin positieve aandacht wordt besteed aan de dingen die je hebt geleerd door te falen.

Eerste ronde deelsessies

Na de inspirerende woorden van Paul Iske splitsten de deelnemers zich op in een aantal deelsessies.

• Er ging een lampje branden
• Kunstwerken renoveren: van 4 naar 400
• Regie & leiderschap: markt en overheid, durf het soms niet te weten!
• Samen slim renoveren kan!

“Wat wij willen is nog nooit gedaan” | boeklancering

Ben van Berkel en Carolien Gehrels lanceerden tijdens de slotbijeenkomst het boek ‘Wat wij willen is nog nooit gedaan’ waarin het Ontwerp- en Bouwplatform schetst waarom integraal ontwikkelen, ontwerpen en bouwen van groot belang is in de huidige bouwopgave.

Aan het eind van de sessie overhandigden Ben en Carolien het boek aan Bernard Wientjes. En deelde Bernard nog zijn visie op de opgave: “Wat ik zo belangrijk vind is dat het niet alleen gaat om techniek en innovaties, maar dat woningen mooi worden en dat mensen zich er fijn voelen.”

Tweede ronde deelsessies

Wederom werd de groep opgesplitst in verschillende deelsessies met de volgende thema’s:

• De circulaire bouweconomie krijgt vorm: over de inrichting van het ‘basiskamp’
• Duurzaam aanbesteden moet de norm zijn; als je dat niet doet ben je een sukkel’, zegt Jan Rotmans
• Geen toekomst zonder innovatie!
• Het lijkt zo logisch, ‘één overheid’
• Ondersteuning van woningeigenaren; leren door te doen

Lancering van de doorstartnotitie

De bijeenkomst werd afgesloten met de lancering van de doorstartnotitie, waarbij leden van het Taskforce in een compilatie van video’s een oproep deden aan het kabinet. Er was onder andere aandacht voor een minister voor bouw, een topsector bouw, de ontwikkeling en borging van kennis en de oproep om de opgave vooral integraal op te lossen en vooraf te plannen waar woningen gebouwd moeten worden. De conclusie was: zorg er met de bouw en infrasector voor dat er meer geld vrijkomt, klimaatdoelen bereikt worden en die 1,7 miljoen woningen worden gerealiseerd. Tot slot overhandigde Bernard de doorstartnotitie aan Kajsa Ollongren, Demissionair Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Waarna Bernard via een video bedankt werd voor zijn inzet binnen De Bouwagenda.

(Bron: http://www.vierjaarbouwagenda.nl)

Lees ook:
Van 4 naar 400
De Bouwcampus zet De Bouwcoalitie voort

De renovatie of vernieuwing van bruggen moet slimmer, goedkoper en duurzamer. Met minder mensen, minder materialen, minder emissies, minder hinder en minder geld. Een jaar geleden hebben Michèle Blom (Rijkswaterstaat) en Lindy Molenkamp (Provincie Noord-Holland) als reactie op deze uitdaging aangekondigd om samen een ‘mandje’ van vier bruggen ter renovatie aan te bieden: de Balgzandbrug, Buitenhuizerbrug, Stolperbasculebrug en Schagerbrug. Harry Zondag (Rijkswaterstaat) en Marco Hofman (Provincie Noord-Holland en De Bouwcampus) lichtten tijdens een deelsessie van het slot-event van De Bouwagenda stappen toe om van die 4 bruggen naar 400 te komen.

Marco trapt af met een citaat van Albert Einstein: ‘Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg’. Hij zegt daar het volgende over: “Het gaat erover dat we het echt anders moeten gaan doen in de infrastructuur. We staan voor een enorme opgave. Veel van onze infrastructuur is aan het verouderen. Alleen al de vervanging en renovatie kost ongeveer twee miljard euro per jaar en dat wordt in de komende decennia heel veel meer. Kortom, het moet slimmer, goedkoper, duurzamer en met minder mensen, materiaal en emissies.”

De Bouwagenda heeft dit onderwerp opgepakt in de ‘Roadmap bruggen en sluizen’. En ook De Bouwcampus is met het vraagstuk bezig binnen de opgave Vervanging en Renovatie Infrastructuur. Via deze wegen zijn we op zoek naar oplossingen om dit vraagstuk aan te pakken.

We hebben behoefte aan verandering, andere oplossingen en andere manieren om projecten aan te vliegen. Een duidelijke trend is dat veel meer naar samenwerking wordt gekeken. Een voorbeeld is de aanbestedingsstrategie van Gemeente Amsterdam, het ‘Kademuren en Bruggenprogramma’. Er wordt daarin gewerkt aan lange termijn partnerschappen, met meer ruimte voor samenwerking, innoveren en verbeteren. In mooie taal noemen we dat mandjes; meerdere objecten in één contract onderbrengen en dit samen met partners aanvliegen.

Er zijn al voorbeelden zichtbaar van deze portfolioaanpak. Bij De Bouwcampus wordt het overzicht verder uitgewerkt zodat er nog meer inspiratie en informatie uitgehaald kan worden.

Voorbeelden

1. Provincie Overijssel is een projectprogramma gestart waarbij met een gekozen aannemer het beschikbare geld besteed wordt aan een enorm onderhoudsprogramma. Samen met de aannemer wordt bedacht wat er voor het geld gedaan wordt en wat de meeste waarde creëert voor de infrastructuur van Overijssel.
   
   
2. Binnen het Waterschap Noorderzijlvest wordt door een bouwteam van waterschap, het ingenieursbureau en de aannemer gewerkt aan een vergelijkbare uitdaging. Hierbij gaat het om 17 vaste bruggen die gerenoveerd of vervangen moeten worden in de periode 2020 – 2023.
   
   
3. Zoals eerder benoemd zijn provincie Noord-Holland, Rijkswaterstaat en De Bouwcampus bezig om vier bruggen in één aanbesteding onder te brengen. Daarbij is de ambitie om door te groeien van 4 naar 40 naar 400. Het gaat niet om de grootte van de contracten maar om grote hoeveelheden werk bij elkaar organiseren en daarin de ruimte pakken om te verbeteren, innoveren en om die vervangingsopgave in Nederland als bouwsector aan te pakken.

Harry Zondag geeft als voorbeeld de 5 sluizen van Rijkswaterstaat in Zeeland. Daar wil Rijkswaterstaat lange termijnperspectief aan bedrijven bieden, samenwerken over projecten heen, leren en innoveren. En tussentijds worden de kansen op meer of minder opdrachten getest aan de hand van performance management. Hij zegt hierover: “Voor dit project is ingezoomd op 5 sluizen inclusief bruggen die toe zijn aan renovatie en groot onderhoud. De opgave is bij alle 5 sluizen vrijwel gelijk. Gezamenlijk aanpakken zou moeten leiden tot betere coördinatie, uniformiteit, bevorderen van innovatie en duurzaamheid en uiteindelijk ook tot versnellen. Dit gaan we doen door de 5 sluizen op te delen in mandjes van 2 + 2 + 1. Hierbij gebruiken we een herhalingsopdracht-clausule, dat betekent dat bij goed functioneren en het voldoen aan cumulatieve voorwaarden de aannemer van sluis 1 en 2 ook de opdracht om sluis 3, 4 en 5 aan mag pakken.”

Aansluitend aan de presentatie van Marco en Harry werden een aantal vragen gesteld aan Koene Talsma (lid Taskforce De Bouwagenda), die inviel voor Michèle Blom (Rijkswaterstaat), en Lindy Molenkamp (Provincie Noord-Holland). Die vanuit de rol van opdrachtgever hun perspectief gaven op de portfolioaanpak.

Benieuwd naar de rest van het programma tijdens de slotbijeenkomst? Lees hier de wrap up.

Lees ook:
De Bouwcampus zet De Bouwcoalitie voort
Wrap up slot-event De Bouwagenda

Tijdens de slotbijeenkomst van De Bouwagenda op 18 maart jl. werden de activiteiten van De Bouwcoalitie overgedragen aan De Bouwcampus. Bernard Wientjes, voorzitter van De Bouwagenda, gaf mee dat draagvlak van overheid, marktpartijen en de kenniswereld cruciaal is om de bouwopgaven te kunnen realiseren. Dat draagvlak is aanwezig in De Bouwcoalitie die de afgelopen vier jaar gevormd is en De Bouwagenda heeft gesteund.

Wientjes: “Na vier jaar is nu het einde van De Bouwagenda aangebroken, maar het is geweldig dat de coalitie wordt voorgezet door De Bouwcampus, die bekrachtigd wordt door veel partijen zoals Koninklijke Bouwend Nederland en ministeries. Het is buitengewoon prettig dat we de voortgang op deze manier borgen.” Ook Maxime Verhagen, initiatiefnemer van De Bouwagenda en voorzitter van Koninklijke Bouwend Nederland is verheugd: “Ik ben er gerust op dat we het vervolgtraject zo kunnen voortzetten.”

Geen excuses meer

Volgens Wientjes zijn er drie voorwaarden waaraan moet worden voldaan om het Klimaatakkoord van Parijs te halen: innovatie, schaalgrootte en kostendaling. “De opgave is gigantisch en daar is een vorm van centrale regie voor nodig. Dat zou een ministerie van Bouw & Ruimtelijke Ordening moeten zijn én de bouw moet erkend worden als Topsector, waarin onder meer het BTIC innovaties ontsluit en De Bouwcampus schaalgrootte en versnelling aanjaagt. Er zijn geen excuses meer, de rails is aangelegd en de trein moet nu een duw krijgen naar 2050.”

Opschalen & versnellen

Nynke Sijtsma, directeur De Bouwcampus, is het daar volkomen mee eens en ziet in De Bouwcoalitie een sterk en relevant netwerk om dat voor elkaar te krijgen. “De Bouwagenda heeft ervoor gezorgd dat de bouw ook echt op de agenda staat op specifieke onderwerpen, nu moeten we doorpakken door op te schalen en te versnellen. Bij De Bouwcampus zijn we – ondanks corona – in een jaar tijd verdubbeld in het aantal actieve trajecten en dat geeft wel aan hoe groot de urgentie is om met elkaar stappen te zetten. Daarom is het voortbestaan van De Bouwcoalitie ook zo evident: alleen samen kunnen we de opgave(n) realiseren. Je kunt dat niet alleen, daar hebben we de hele ontwerp-, bouw- en technieksector bij nodig en daarin moeten we ook zeker de producenten niet vergeten.”

Commitment

De Bouwcampus biedt De Bouwcoalitie mogelijkheden en ruimte om te blijven ontmoeten en inspireren om tot concrete acties te komen. “Laten we samen leren en samen doen, successen delen en daarop voortborduren. Dan kan een geslaagde pilot doorgroeien naar 100 of 1.000 keer, met kostenreductie als positief gevolg. We hebben daar gecommitteerde mensen bij nodig, die de handen uit de mouwen steken en kunnen concretiseren. Als daar innovatievragen uit voortkomen, kunnen die weer door partijen als het BTIC opgepakt worden, om de trein rijdende te houden.”

Sijtsma sluit af met de woorden dat ze rekent op de sector: “De Bouwcampus stapt in een redelijk gespreid bedje, toch is De Bouwcoalitie dynamisch en organisch. Ik heb er zin in om op een goede manier vorm te geven hieraan. Daarom stel ik iedereen de vraag: waar moeten we mee doorgaan, stoppen of starten? Je kunt jouw antwoorden mailen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. en we betrekken je vervolgens graag!”

Lees ook:
Van 4 naar 400
Wrap up slot-event De Bouwagenda

De Noordersluis is de grootste van de vier sluizen die de scheepvaartverbinding vormen van de Noordzee en het Noordzeekanaal. Vanaf 2022 neemt de Nieuwe Zeesluis die momenteel in IJmuiden gebouwd wordt de schutfunctie over. Rijkswaterstaat kan de Noordersluis sluiten waardoor de dichte sluis alleen een dijk en een oeververbinding tussen Velsen en IJmuiden vormt. Maar blijven dan interessante kansen liggen? Met deze vraag startte Rijkswaterstaat, in samenwerking met De Bouwcampus, in 2019 het co-creatietraject Toekomst Noordersluis. Vooruitlopend op de Omgevingswet deed Rijkswaterstaat een open oproep aan omgevingspartijen, bedrijven en experts om mee te denken over de maatschappelijke kansen voor deze oude sluis.

De Bouwcampus faciliteerde het co-creatietraject om enthousiaste deskundigen, met uiteenlopende achtergronden, tot innovatieve, toekomstbestendige, duurzame ideeën en perspectieven te laten komen voor de toekomst van de Noordersluis. Meer dan 100 mensen gaven enthousiast gehoor aan de oproep om mee te denken over functies die de Noordersluis in IJmuiden kan krijgen na de ingebruikname van de Nieuwe Zeesluis. Het traject heeft een scala aan mooie ideeën opgeleverd die nu voor een deel verder uitgewerkt gaan worden. Van energieopwekking tot testlocatie en van opvang van plastic tot behoud van de schutfunctie voor de scheepvaart. Een rijke oogst aan ideeën waar Rijkswaterstaat alleen niet op zou zijn gekomen.

Alle ideeën zijn nu samengevat en geanalyseerd in een eindrapport waarbij per idee vervolgstappen zijn benoemd. Bij sommige vervolgstappen is Rijkswaterstaat zelf aan zet, bij andere ligt de bal bij de initiatiefnemers.

Lees het volledige artikel op de website van Rijkswaterstaat of bezoek de website van Toekomst Noordersluis voor meer informatie.

De Bouwcampus organiseert samen met zes regionale innovatiehubs en De Renovatieversneller een reeks online tv-uitzendingen, waarin ervaringen uit de praktijk van renoveren centraal staan. Woensdag 21 april is de derde Ervaring (Ver)telt Tour. Deze keer is Utrecht de host en gaat de live talkshow de diepte in over vraagbundeling, ofwel seriematige aanpak.

Atto Harsta, transitiemanager bij De Bouwcampus: “De primaire aanleiding voor de Ervaring (Ver)telt Tour is dat we constateerden dat er te weinig werd doorgebouwd op de oplossingen van anderen. We zien dat er veel geïnnoveerd wordt, zowel op proces- als productniveau, maar dat die kennis en ervaringen niet altijd terug te vinden zijn. Dat is wél nodig om de markt open te kunnen breken. Om écht tot opschaling en versnelling over te gaan.”

De Ervaring (Ver)telt Tour is één van de middelen om succesvolle, maar ook minder goede ervaringen, te bespreken en daarmee anderen te inspireren ermee door te gaan, danwel niet in dezelfde valkuil te lopen. “Een heel tastbaar voorbeeld is de samenwerking in Utrecht tussen meerdere marktpartijen en corporaties: zij durven over hun eigen werk heen te kijken. Ze zijn bereid om samen te werken zodat met beperkte capaciteit zo snel mogelijk resultaat bereikt wordt.”

Derde Ervaring (Ver)telt Tour: 21 april a.s.

Onder grote belangstelling hebben twee pitstops plaatsgevonden: in de regio’s Noord en Oost werden verhalen opgehaald over industrialisatie, digitalisering en samenwerkende corporaties. Op 21 april staan de volgende onderwerpen centraal:

Strategisch samenwerken tussen corporaties
In Utrecht en Noord-Holland wordt volume gemaakt door woningen gezamenlijk te verduurzamen. In Utrecht gebeurt dat met een aantal corporaties en hun co-makers. In Noord-Holland met een duurzaamheidscoalitie: NHDC. We gaan in gesprek met Marije Eleveld (Bo-Ex) en Cees Tip (Intermaris) en ontdekken hoe deze samenwerkingen in de praktijk verlopen. Ja, ook de moeilijke momenten krijgen aandacht.

Innoveren in de praktijk
Met het concept ‘spiegelen’ lijken co-makers Rob Withaar en Hans van der Krogt een methodiek gevonden te hebben om aanbieders in een setting te krijgen samen te werken, oplossingen te delen en vraagbundeling te stimuleren. Een onderwerp om beet te pakken!

Digital twins
En dan is er nog het thema ‘kansen van data en digitalisering’, met digital twin in dat verlengde. Hoe wordt daar in Utrecht al mee gewerkt? We spreken erover met drie ervaringsdeskundigen: Egbert Kunst (GroenWest), Niek Habraken (KleurrijkWonen) en Dirk Huibers (Octo).

Praktische informatie

Datum:             woensdag 21 april 2021
Tijd:                 van 12:00 tot 13.30 uur
Locatie:            vanaf je eigen werkplek*

*Uitzending vindt plaats in een van de studio’s van de Johan Cruijff Arena, Amsterdam

Aanmelden kan tot 20 april via deze registratielink.

Eerste uitzending

• Artikel
• Video    

Tweede uitzending

• Artikel
• Video 

Toen Thomas van Belzen, onderzoeksjournalist bij Cobouw, zijn interesse uitte om meer te weten te komen over De Bouwcampus, stonden wij te popelen om het verhaal te vertellen. Directeur Nynke Sijtsma werd aan de tand gevoeld over het ‘waarom’ en ‘hoe’ van De Bouwcampus en waarom juist zij de kar trekt.  

Thomas: "Ik kende haar niet, geen idee wat mij te wachten stond. Ik ontmoette een vrouw met bravoure, flair en een missie. Sijtsma waarschuwt bouwers en opdrachtgevers snel te veranderen en dicht de bouw een grote rol toe bij het oplossen van immense maatschappelijke opgaven."

Lees hier alvast een korte introductie: 

‘Lekkere binnenkomer was dat toen ze in juni 2019 aantrad als het nieuwe gezicht van De Bouwcampus: ‘Alweer nieuwe directeur’, kopte Cobouw, de derde in drie jaar tijd. Nynke Sijtsma is niet van plan het bijltje er snel bij neer te leggen. De bouw moet aan de bak, geen tijd voor gemaar. Gesprek met een vrouw die wars is van intentieakkoorden en bouwers die zeggen dat ze van plan zijn het morgen anders te gaan doen. Morgen? Vandaag!’

Het volledige artikel lees je hier.