Met verschillende generaties en geïnteresseerden binnen en buiten de bouwsector is van gedachten gewisseld over wat de coronacrisis betekent voor de bouw. Host Nynke Sijtsma, directeur van De Bouwcampus, deed de introductie waarna een gastspreker zijn of haar visie gaf. Bekijk hier de BOUWtalks terug en bekijk de agenda voor komende BOUWtalks.

17 mei

Petran van Heel

Teamlead Development bij Eteck

De InfraTech Innovatieprijs 2021 kent drie categorieën: 'Product Innovatie’, 'Proces Innovatie’ en 'Vernieuwende Samenwerking’. De vakjury kon kiezen uit een record van 79 inzendingen. Negen kanshebbers - drie in iedere categorie - kregen een nominatie. Zij hebben op 11 december hun innovaties voor de voltallige jury gepitcht via een digitale bijeenkomst. Na discussies en vragenrondes, heeft de jury voor drie winnaars gekozen. 

De door Protekta ontwikkelde Product Innovatie ‘koppelen van houten palen’, het specialistisch wasproces voor de reiniging van PFAS-verontreinigde grond van De Vries & van de Wiel (Proces Innovatie) en Smart Infra Technicus van ASTRIN | Smart Infra (Vernieuwende Samenwerking) pakten het erepodium van de InfraTech Innovatieprijzen 2021.

De Cobouw Publieksprijs werd gewonnen door Ploegam die met elektrisch aangedreven graafmachines hoge ogen scoorde bij het publiek.

Showcases die De Bouwcampus kan verbinden & ondersteunen

Koninklijke Bouwend Nederland-voorman en juryvoorzitter Maxime Verhagen: “De opbrengst van de InfraTech Innovatieprijs 2021 levert aantrekkelijke 'showcases’ die benut kunnen worden in publicaties. Het zijn toonbeelden van de innovatiekracht en samenwerking in de infrasector. Ik ben daar trots op. Het zou goed zijn als De Bouwcampus en het BTIC helpen om die inzendingen te verbinden en te ondersteunen. Dan maken we geen stapjes, maar grote sprongen met elkaar.”

Lees hier wat Maxime Verhagen nog meer te zeggen had over de kwaliteit van de inzendingen.

Product Innovatie

In de categorie Product Innovatie gaat de InfraTech Innovatieprijs 2021 naar Protekta met de innovatie ‘koppelen van houten palen’, voor een duurzame toekomst voor de waterbouw. Veel meerpalen, bruggen, remmingwerken, steigers en sluisdeuren zijn gemaakt van tropisch hardhout, wat veruit het minst belastend voor het milieu vergeleken met materialen als composiet, beton of staal. Het nadeel van hout is dat men vast zit aan de maximale lengte van de boom, daarnaast zijn langere lengtes vaak erg kostbaar en moeilijk te verkrijgen. Daarom heeft Protekta een innovatieve methode ontwikkeld om houten palen te koppelen. Bestaande of nieuwe palen kunnen gekoppeld worden om grotere lengtes te bereiken. Het koppelen doen zij met gebruik van glasvezel wapening en een speciaal ontwikkelde hars die geschikt is voor zowel boven als onder water.

Volgens Lucie Roep, adviseur civiele kunstwerken bij Protekta, kan door de nieuwe werkwijze enorm bespaard worden op tropisch hardhout. "Niet voor niets noemen we ons project 'Vergeten Hout’. In Nederland staan duizenden oude palen in het water die we kunnen hergebruiken.”

Proces Innovatie

In de categorie Proces Innovatie is de winnaar De Vries & van de Wiel (DVW) met een specialistisch wasproces voor de reiniging van PFAS-verontreinigde grond. Deze innovatieve techniek is een hybride versie van de klassieke nat extractieve reiniging, dat zich naast fractiescheiding richt op het doorgedreven wassen van de grind- en zandfractie en het continu zuiveren van het waswater. Met behulp van deze techniek wordt PFAS-verontreinigde grond gereinigd tot secundaire grondstoffen. Het proces draagt daarmee bij aan de circulaire economie. Ook verdwijnen de giftige en moeilijk afbreekbare PFAS-moleculen definitief uit het milieu.

Pieter van der Mussele, bedrijfsleider Milieutechniek de Vries & van de Wiel, denkt dat de Nederlandse bagger- en infrasector veel baat gaat hebben bij de vinding, waar meer dan vijf jaar aan is gewerkt: “Al helpt een door de overheid vastgestelde drempelwaarde voor vervuilde grond ook nog steeds.”

Vernieuwende Samenwerking

In de categorie Vernieuwende Samenwerking ging de prijs naar ASTRIN | Smart Infra met Smart Infra Technicus. Samen met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, onderwijs en opdrachtgevers realiseren zij de Smart Infra Academy; ze brengen de meest actuele Smart Infra technieken bijeen in een Test- en Innovatielab, realiseren een doorlopende leerlijn door specifieke MBO- en HBO-opleidingen te ontwikkelen en zorgen samen voor erkenning van het beroep van de toekomst: Smart Infra Technicus.

Gertjan Eg, directeur ASTRIN | Smart Infra, liet na de prijsuitreiking weten trots te zijn en snel werk te maken van het opstarten van de opleiding tot Smart Infra Technicus. "We hopen komend najaar al te beginnen."

De prijzen werden uitgereikt door Maxime Verhagen en Tjeerd Roozendaal, Hoofdingenieur-directeur Programma’s Projecten en Onderhoud bij Rijkswaterstaat, vanuit Studio Ahoy in Rotterdam Ahoy. De winnaars van de InfraTech Innovatieprijs 2021 ontvangen een InfraTech promotiepakket ter waarde van € 2.500,-.

Vakjury

Cobouw Publieksprijs

Lezers van vakblad Cobouw konden stemmen op een van de 79 inzendingen. Eric Verweij, hoofdredacteur Cobouw, maakte via een liveverbinding met de studio de winnaar bekend: Ploegam B.V.. Het bedrijf ontwikkelde drie volledig elektrisch aangedreven graafmachines met verwisselbare accu's. Ploegam directeur Martin Egas vertelde na de prijsuitreiking dat er al veel belangstelling voor het elektrisch materieel is: "Al blijft het grootste struikelblok nog geld. Deze machines zijn nu nog drie keer zo duur dan diesel-aangedreven varianten.” 

(Bron: www.infratech.nl) | Alle inzendingen zijn terug te vinden op www.infratech.nl

In aanloop naar de bekendmaking van de winnaars van de InfraTech Innovatieprijs 2021, op 13 januari jl, deelde juryvoorzitter Maxime Verhagen de mening van de jury ten aanzien van de kwaliteit van de inzendingen: “Die was heel hoog. De jury heeft 79 films gekeken, toelichtingen gelezen en gediscussieerd met elkaar. Daarna hebben we 9 hoogwaardige pitches van de genomineerden gezien en nabesproken. De inzendingen waar bovendien heel divers en hadden innovatieve oplossingen voor onder meer emissievrij bouwen, ecologisch verantwoord onderhoud, vermindering grondstoffenverbruik, digitalisering bouwproces, innovatieve installatietechnieken, nieuwe opleidingen. Als je bedenkt dat de stikstofproblematiek voor de infrasector een groot probleem vormt voor het verkrijgen van vergunningen, is het heel vernieuwend dat juist op dat terrein veel innovaties zijn ingediend; emissievrij materiaal, grote batterijen op bouwplaatsen, emissievrije bouwprocessen.”

Ook over de wijze waarop de innovaties tot stand komen, kreeg bijzondere aandacht van Verhagen: “Veel van de inzendingen hadden een coalition of the willing gevormd om samen stappen te zetten. Dat is positief, want juist door deze open manier van innovatie en samenwerking betrek je de hele sector! Het zou goed zijn als De Bouwcampus en het BTIC helpen om die inzendingen te verbinden en te ondersteunen. Dan maken we geen stapjes, maar grote sprongen met elkaar.”

Lees hier het volledige artikel over de winnaars van de InfraTech Innovatieprijs 2021.

Nynke Sijtsma, directeur van De Bouwcampus, blikt terug op het proces van de InfraTech Innovatieprijs 2021 en de kwaliteit van de inzendingen.

“Het ‘voorscreenteam’, waar ik deel van uitmaakte, heeft 79 inzendingen beoordeeld op een schaal van 1 tot 5, aan de hand van criteria als originaliteit, toegevoegde waarde en de mate van schaalbaarheid. Vooral dat laatste is in lijn met de doelstelling van De Bouwcampus: opschalen!  

Ik vind het mooi om te zien dat er steeds meer partijen zijn die niet op anderen wachten, maar het initiatief nemen om verder te komen, hun nek uitsteken, met de eventuele risico’s. Uit de inzendingen kan ik opmaken dat partijen bereid zijn kennis te delen om met de bouwsector een bijdrage te leveren aan de maatschappelijke opgaven waar we voor staan.  

Dit jaar hebben we voor de Innovatieprijs 2021 mooie voorbeelden voorbij zien komen om tot opschaling en versnelling te komen: getuige bijvoorbeeld het toenemend aantal innovaties dat gezamenlijk door marktpartijen en opdrachtgevers is ingediend en waarbij de opdrachtgever nadrukkelijk als launching customer optreedt.   

Wat ik wel wil meegeven: “Veel van de energie die in innovaties wordt gestoken zou nóg meer impact hebben als partijen (markt, overheid en kennisinstellingen) elkaar weten te vinden en hun krachten bundelen. De Bouwcampus biedt hierin ondersteuning zodat we met elkaar kunnen versnellen en opschalen.” 

Voor het eerst in de geschiedenis vond InfraTech geheel in digitale vorm plaats. Geen volle gangpaden in de beurshallen of lange rijen voor de ingang, maar wel meer dan 4000 bezoekers op het digitale platform, gemiddeld 200 actieve kijkers per sessie en meer dan 1000 gemaakte online afspraken. Bezoekers en exposanten zijn tevreden.

Dag 1: Infra

Dag 1 van InfraTech stond geheel in het teken van het thema Infra. Deelnemers konden 18 sessies volgen en tijdens de lunch organiseerde De Bouwcampus een speednetworksessie onder leiding van transitie-expert Maurice van Rooijen.

Openingssessie

Tijdens de openingssessie werd de visie op Move Forward gedeeld. Volgens Michèle Blom, Directeur-Generaal Rijkswaterstaat, biedt Covid-19 kansen voor de Nederlandse Infrastructuur: "Met werk aan infra kunnen we ons prima uit de deze crisis investeren. Alleen voor onderhoud hebben we 1,4 miljard euro extra nodig. Komt dat geld er niet dan heeft dat consequenties. We zullen dan bijvoorbeeld de snelheid op wegen moeten beperken of het aantal rijstroken naar beneden bijstellen."

Drukbezochte sessie: De Watertafel: 7 jaar Duurzaam GWW bij de waterschappen

Tijdens Infratech 2021 gingen de waterschappen iedere dag in gesprek aan De Watertafel. Op dag 1 was dit de drukstbezochte sessie. Meinke Schouten, beleidsmedewerker circulaire economie Unie van Waterschappen, kaart aan dat veiligheid een belangrijker criterium lijkt dan duurzaamheid in aanbestedingen. "We vinden het normaal dat we op het gebied van veiligheid geen concessies doen. Wat mij betreft geldt dat ook voor duurzaamheid. Ook dat heeft consequenties voor het welzijn van mens en milieu."

Doen, herhalen & versnellen met De Bouwcampus

Tijdens de lunch organiseerde De Bouwcampus een speednetworksessie met als onderwerp ‘Doen, herhalen & versnellen’.

Dag 2: Water & riolering

Op dag 2 stond het thema Water & riolering centraal. De winnaars van de InfraTech Innovatieprijs, Cobouw Publieksprijs en de Trainee Case werden bekend gemaakt.

Winnaars InfraTech Innovatieprijs

De InfraTech Innovatieprijs 2021 kent drie categorieën: ‘Product Innovatie’, ‘Proces Innovatie’ en ‘Vernieuwende Samenwerking’. De vakjury kon kiezen uit een record van 79 inzendingen. Negen kanshebbers kregen een nominatie, waaronder de ‘SBIR Circulaire Viaducten’, een samenwerking van Rijkswaterstaat en De Bouwcampus. Uiteindelijk hebben drie deelnemers de Innovatieprijs in ontvangst mogen nemen:

Lees hier het volledige artikel over de InfraTech Innovatieprijs 2021.

Lees hier hoe het voorscreenteam te werk ging en wat Nynke Sijtsma, directeur De Bouwcampus, de markt mee wil geven.

Lees hier welke rol De Bouwcampus volgens juryvoorzitter Maxime Verhagen kan innemen in het verder brengen van de ingezonden innovaties.

Cobouw Publieksprijs

Lezers van vakblad Cobouw konden stemmen op een van de 79 inzendingen. Eric Verweij, hoofdredacteur Cobouw, maakte via een liveverbinding met de studio de winnaar bekend: Ploegam B.V. met hun innovatie: 'Emissieloos (zwaar) grondverzet materiaal'. Het bedrijf ontwikkelde drie volledig elektrisch aangedreven graafmachines met verwisselbare accu's. De bezoekers waren zeer enthousiast over de innovatie van Ploegam. Het bedrijf won met ruime meerderheid de prijs.

Winnaar Trainee Case

Tijdens de Trainee Case hebben trainees van verschillende organisaties meegedacht over een complexe casus in het thema: de stad van de toekomst. De trainees werden opgedeeld in groepjes en uitgedaagd om oplossingen te creëren voor een van de volgende vijf trends: Digitale Infra, Vervanging & Renovatie, Human Capital, Klimaat & Verduurzaming of Logistiek & Mobiliteit. De inzending ‘Festival voor jouw buurt, door jouw buurt!’ - een plek voor verduurzaming voor jong en oud met blijvende effecten -, werd door de jury als winnaar uitgeroepen.

Drukbezochte sessie: De innovatiewaan van de dag

Tijdens de sessie 'De innovatiewaan van de dag’, verzorgd door Rijkswaterstaat, Gemeente Rotterdam & Jonge Geesten, werd ingegaan op de tegenstelling tussen alsmaar willen innoveren en de noodzaak tot doelmatig onderhoud. Twee Amerikaanse professoren, Lee Vinsel en Howard L. Russell, auteurs van 'The Innovation Delusion’ legden uit waar de verwaarlozing van onderhoud vandaan komt: onze collectieve obsessie door 'innovatie’, het verlangen naar steeds maar weer nieuwe spullen en de neiging om dat wat nu gebeurt voorrang te geven boven dat wat in de (verre) toekomst ligt. Kijk hier de hele sessie terug.

Dag 3: Infra & innovatie

Het thema van dag 3 was Infra & innovatie, met de nadruk op ‘Implementeren en doen’. Pieter Litjens, Algemeen Directeur bij CROW, zegt hierover:  "Er wordt veel gepraat over innoveren en nieuwe dingen die bedacht moeten worden, maar wat bestuurders te weinig zien is dat er aan de lopende band innovaties plaatsvinden. Bestuurders moeten ook vertrouwen op vakmanschap en het risico durven te nemen om innovaties daadwerkelijk toe te passen in grote projecten.”

Portfolioaanpak Bruggen

Tijdens de sessie ‘Portfolioaanpak Bruggen’, georganiseerd door De Bouwcampus, is op zoek gegaan naar goede uitgangspunten voor een portfolioaanpak. Nathalie van Dalen, transitiemanager V&R bij De Bouwcampus, zegt het volgende over de sessie: “In de sessie is gesproken over het principe ‘Lange termijn partnerschappen’ en hoe met houding en gedrag hier invulling aan kan worden gegeven. We hebben we meer zicht gekregen op concrete punten die opgepakt kunnen worden om langetermijn partnerschappen binnen de portfolioaanpak tot een succes te maken. Volgens deelnemers valt op het gebied van ‘communicatie en openheid’ de meeste winst te behalen. Hier gaan wij in de komende maanden o.a. mee aan de slag tijdens verschillende sessies rondom vraagstukken binnen de portfolioaanpak bruggen."

De Watertafel: Emissieloos bouwen in het Hoogwaterbeschermingsprogramma, het kan!

De Watertafel van dag 3 stond in het teken van de transitie naar een emissieloze bouwplaats. Dat kan alleen in nauwe samenwerking tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers worden opgepakt. Aan tafel zaten Erik Wagener, directeur van het Hoogwaterbeschermingsprogramma, en Edwin Lokkerbol, kwartiermaker emissieloos bouwen bij de Bouwcampus. Het is belangrijk om perspectief te bieden om de transitie naar een emissieloze bouwplaats vorm te kunnen geven, stelt Edwin Lokkerbol. "Wat ik leuk vind is dat het Hoogwaterbeschermingsprogramma mogelijkheid en perspectief biedt. Ze erkennen dat ze nog niet precies weten wat er allemaal emissieloos mogelijk is, maar stimuleren de markt om op zoek te gaan naar manieren om het mogelijk te maken. En dat zien we ook gebeuren in diverse vormen. We zien dat er versneld emissieloos materieel ontwikkeld wordt. Bouwers investeren zelf in materieel, veel hybride, veel met stekkers. In twee jaar tijd is door perspectief te bieden aan marktpartijen ontzettend veel gebeurd."

Kennissessies CROW

CROW organiseerde niet één maar twee inspirerende sessies op de derde dag van de online vakbeurs. Tijdens de goedbezochte Masterclass Aanbesteden 'Twee fasen contracteren' werd gesproken over twee fasen contracten, waarbij de opdrachtgever en de aannemer eerst samen aan de ontwerpfase werken. In de sessie 'Platform Bruggen' kondigde CROW de oprichting van Platform Bruggen aan, met als doel het delen en borgen van kennis en samen innovaties versnellen die bijdragen om de vervangings-, renovatie- en verduurzamingsopgave met de beschikbare middelen efficiënter en effectiever tot een succes te maken.

De circulaire stad

De sessie 'De circulaire stad' van Gemeente Rotterdam ging in op de grote vervangings- en renovatie opgave van bruggen in Nederland. Gemeente Amsterdam, Gemeente Rotterdam en Rijkswaterstaat (AMROR) dachten samen met verschillende experts na over de uitdagingen en oplossingen die hierbij komen kijken. Mozafar Said, Assetmanager bij de Gemeente Rotterdam zegt hierover: "Aan de kant van de opdrachtgevers is een slag te maken. Het proces voor aanbestedingen moet makkelijker worden. Hoe zorgen we ervoor dat het productie- en realisatieproces makkelijker wordt gemaakt, zodat circulair bouwen gerealiseerd kan worden?"

Dag 4: Openbare ruimte & mobiliteit

De 4^e en laatste dag van InfraTech 2021 had als thema: Openbare ruimte & mobiliteit. Ook op deze dag waren diverse sessies bij te wonen en werd speciale aandacht besteed aan het 50-jarig bestaan van Rotterdam Ahoy.

Dagopening & Rotterdam Ahoy 50 jaar

De laatste dag van InfraTech 2021 werd geopend door Hermineke van Bockxmeer, Concerndirecteur Stadsontwikkeling bij Gemeente Rotterdam, en Jolanda Jansen, Algemeen Directeur Rotterdam Ahoy. Tijdens de opening werd het jubileumlogo onthuld.

Volledig digitaal InfraTech krijgt hoge waardering

InfraTech 2021 trok meer dan 4000 bezoekers naar het digitale platform. Met 71 online kennissessies die gemiddeld 200 actieve kijkers trokken en meer dan 1000 gemaakte online afspraken bewees InfraTech dat het nog steeds het grootste en belangrijkste kennisplatform van de infrabranche is. Bezoekers en exposanten spraken hun waardering uit over het digitale alternatief voor de fysieke beurs.

(Bron: www.infratech.nl)

Het opzetten van een circulair grondstoffencluster is een toekomstperspectief dat in 2020 via groepsdialogen tussen markt, overheid en kennisinstellingen is onderzocht. Het cluster kan fungeren als een nieuw economisch, industrieel ecosysteem van een aantal samenwerkende bedrijven met daarin in ieder geval HMC4+ bedrijven zoals beton- en asfaltcentrales en afvalverwerking. 

De voorlopig laatste bijeenkomst op 26 november heeft veel inzichten gegeven voor de volgende stappen richting realisatie. Het verslag van deze bijeenkomst vind je hier. Pagina 6 geeft overzicht van de uitdagingen die er zijn in de realisatiefase en hoe, zoals de groep van deelnemers aangaf, die te overkomen zijn. Een goede basis om nu door te gaan pakken!

Het eindverslag van het gehele traject is hier te vinden.

Hoe nu verder?

Tijdens de bijeenkomst kwam het geluid sterk naar voren dat het belangrijk is om een procescoördinator aan te wijzen voor de volgende fase. Op dit moment zijn we samen met de Verstedelijkingsalliantie aan het kijken naar een nieuwe kartrekker van het traject. Deze coördinator zal het traject van De Bouwcampus overpakken. Zodra hier duidelijker over gecommuniceerd kan worden, zal dat gebeuren.

Om elkaar gemakkelijk (online) te vinden, is een LinkedIn Groep gestart. Word je ook lid? Dit is ook de uitnodiging om elkaar te blijven opzoeken na de bijeenkomsten reeks

Om te inventariseren wat nodig is om een aanbesteding voor een serie circulaire bruggen en viaducten op de markt te krijgen, organiseerden we onlangs een bijeenkomst binnen het traject Portfolioaanpak Bruggen en Viaducten. Deelnemer Lars van Vianen meldde zich na de sessie spontaan aan om te helpen bij de organisatie van het vervolg. Wij stelden hem meteen een paar wedervragen! 

Lars van Vianen is parametrisch ontwerper bij Inbo Architecten en oprichter van Scape Agency, een innovatiecollectief dat opkomende technologieën versmelt met de natuur tot oplossingen voor de duurzame en gezonde landschappen van morgen.

1. Wat vond je interessant aan de sessie en waarom? Wat ga je met die kennis doen?

Ik vind het interessant dat binnen De Bouwcampus en deze sessie nadrukkelijk wordt ingezet op het opschalen van innovaties door middel van seriematigheid. De fase van opschalen is vaak een cruciale stap binnen innovatietrajecten en bepaalt uiteindelijk of een product succesvol tot de markt kan doordringen. Voor veel startups is deze fase vaak lastig, mede omdat ze de stabiliteit van meerdere klanten en projecten missen om een ontwikkeltraject vorm te geven. Door hier aan te werken wordt de slagingskans sterk verbeterd.

2. Heeft de sessie jouw zienswijze met betrekking tot het thema veranderd?

De sessie heeft mijn geloof in project overstijgende samenwerkingen tussen opdrachtgever en opdrachtnemer kracht bijgezet; zeker in relatie tot circulariteit. Er is binnen bedrijven die zich richten op de circulaire economie ontzettend veel geïnnoveerd, maar zij kunnen dit per definitie niet alleen. Juist het gegeven van circulariteit betekent dat je je als bedrijf afhankelijk moet opstellen van je partners, opdrachtgevers en opdrachtnemers binnen integrale samenwerkingsverbanden. Voor opdrachtgevers vereist dit innovatieve manieren van het uitzetten van bijvoorbeeld aanbestedingstrajecten. Trajecten waarin zij zelf ook een bepaalde risicopositie in moeten nemen. Door een gevraagde ontwikkeling stapsgewijs over een serie projecten te spreiden, kan het risico geminimaliseerd worden, terwijl de innovatie een stabiel traject voorwaarts geboden wordt.

3. Wat maakt dat je graag actief mee wilt doen?

Ten eerste zie ik dit als een kans om een potentieel aanbestedingstraject niet alleen vanuit het perspectief van andere aanbieders, maar ook door de lens van de opdrachtgever te bekijken. De ervaring uit vergelijkbare sessies leert dat de markt aan zowel de vraag- als aanbodzijde vaak dezelfde knelpunten ervaart binnen innovatieve aanbestedingstrajecten. Hoe gaan we om met de ambivalentie van een ontwikkeltraject, bij wie liggen mogelijke risico’s en welke afspraken worden er gemaakt over intellectueel eigendom? Momenteel zijn dit vaak aspecten die remmend werken op de eigenlijke innovatie, terwijl ze juist accelererend kunnen werken als er in de aanloop naar een aanbesteding gezamenlijk vorm aan gegeven wordt.

4. Wie zouden nog meer aan moeten sluiten bij deze sessies?

Op het gebied van circulariteit is het belangrijk om breed gedragen coalities op te bouwen; niet alleen binnen de markt, maar ook met publieke organisaties, zoals (semi-)overheden, non-profits en kennisinstellingen. Scape Agency geeft hier in samenwerking met circulaire voorbeeldstad BlueCity vorm aan middels kennisuitwisselingstrajecten tussen bedrijven uit de traditionele bouw en de circulaire economie. Aan weerskanten levert dit nieuwe inzichten op en ik denk dat de incidentele aansluiting van adviseurs buiten het traditionele werkveld ook deze sessies ten goede komen.

5. Deze sessies worden georganiseerd om een transitie in de V&R-opgave aan te jagen. Vind jij dit een goed middel?

Ja, dit lijkt me een goed middel. Juist binnen de V&R-opgave ligt de grootste concrete kans en mogelijke impact voor een circulaire en innovatieve aanpak. De huidige gebouwde omgeving is in potentie onze grootste materiaalvoorraad voor de duurzame landschappen van morgen. Zeker een sector als die van de infrastructuur, waar de huidige en toekomstige materiaalvoorraad bij een relatief klein aantal grote spelers ligt, biedt enorme kansen. Hoe deze kansen maximaal te benutten is een zoektocht voor alle belanghebbenden binnen de bouw. Door de innovatiekracht van kleine partijen te koppelen aan de schaal van grote belanghebbenden kunnen we maximale impact aanjagen; dit wordt gedaan binnen deze sessies.

De Bouwcampus organiseert bijeenkomsten over kritische ontwerpaspecten van hout in utiliteitsbouw. Het gaat om de vier thema’s brandveiligheid, akoestiek, stabiliteit en vocht. Dinsdag 16 februari staat de informatiesessie over stabiliteit op de agenda. Twee experts delen hun kennis van veelbesproken projecten die te maken hebben (gehad) met stabiliteit van hout in utiliteitsbouw. Zij geven alvast een tipje van de sluier over hun verhaal.

• Rob Verhaegh; Senior Structural Engineer bij ARUP
  
  Haut in Amsterdam wordt bij oplevering eind dit jaar met 73 meter het hoogste hybride houten gebouw van Nederland. Houten hoogbouw is een recente ontwikkeling, niet in de laatste plaats doordat het uitdagend is om een dergelijk gebouw voldoende stabiel te krijgen. In zijn bijdrage gaat Rob Verhaegh verder in op ontwerp en analyse van het stabiliteitssysteem van Haut en de keuzes die hieraan ten grondslag liggen.

• Walter van Adrichem; Raadgevend ingenieur bij Royal HaskoningDHV
  
  Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) wil met Monarch IV invulling geven aan de behoefte aan kantoorhuisvesting voor de rijksoverheid. Omwille van een snelle beschikbaarheid en de milieudoelstellingen van de rijksoverheid is het uitgangspunt om Monarch IV te realiseren in een houten draagconstructie. RVB en Royal HaskoningDHV maakten een principe-ontwerp voor deze 72m hoge toren, die vanaf de tweede verdieping een geheel houten draagstructuur krijgt. De stabiliteit wordt verzorgd door de gevel, waardoor deze bepalend is voor de verschijningsvorm van het gebouw. Parametrisch ontwerpen is ingezet om de gevel zowel constructief als esthetisch te optimaliseren.

Aanmelden?

Meld je hier aan voor de informatie- en verdiepingssessie.

De bouw moet anders. Er zijn drastische maatregelen nodig, denkt Frederieke Sedee, transitiemedewerker bij De Bouwcampus. "Het is niet van de een op de andere dag gebeurd, maar juist die overgang vind ik fascinerend."

Sedee werkt nu ruim driekwart jaar bij De Bouwcampus, en samen met haar collega’s jaagt ze transities aan in de bouw op verschillende thema’s. Ze is druk bezig met het versnellen van de industrialisatie van de woningbouw. Belangrijk, want het woningtekort baart haar zorgen. "Ik ben zelf nog jong en woon in een huurhuis. Ik zou graag ook wel willen kopen, maar de prijzen zijn gigantisch hoog. Dan maak ik me zorgen om het woningtekort. Niet alleen voor starters, ook voor meer groepen mensen. Ik denk dus dat een industriële woningbouw een goede oplossing is."

Lees het volledige interview met Frederieke hier.

Meer weten over het transitietraject 'Industrialisatie Woningbouw'? Lees het hier.

Over hout valt veel te bespreken, bediscussiëren en ontdekken. Zo blijkt ook uit de interactie in het traject Materialen met Toekomst: Hout in Utiliteit waarmee we de verduurzaming van gebouwen en de omgeving willen aanjagen.

De Bouwcampus organiseert themasessies over vier kritische ontwerpaspecten: brandveiligheid, akoestiek, stabiliteit en vocht. Elk van deze thema’s wordt behandeld in een informatiesessie én een verdiepingssessie.

Hoe zit het met de stabiliteit van hout?

Deze week vond de informatiesessie van het onderwerp ‘stabiliteit’ plaats, via Zoom. Zo’n 80 deelnemers volgden de interessante presentaties van Rob Verhaegh, Senior Structural Engineer bij ARUP en Walter van Adrichem, Raadgevend Ingenieur bij Royal HaskoningDHV.

Videopresentatie: Haut
Rob sprak uitvoerig over Haut, het 73-meter tellende appartementencomplex dat eind dit jaar wordt opgeleverd in Amsterdam en nu al het predicaat ‘hoogste hybride gebouw van Nederland’ heeft. Hij ging in op het ontwerp en de analyse van het stabiliteitssysteem en de keuzes die daaraan ten grondslag liggen.

Bekijk hier de volledige presentatie over HAUT.

Videopresentatie: Monarch IV
Walter vertelde over Monarch IV in Den Haag, dat zal voldoen aan de wens van het Rijksvastgoedbedrijf om meer kantoorhuisvesting voor de rijksoverheid te realiseren. Het uitgangspunt is een houten draagconstructie, waarvoor een principe-ontwerp is gemaakt, waarin de 72-meter hoge toren vanaf de tweede verdieping een geheel houten draagstructuur krijgt. De stabiliteit wordt verzorgd door de gevel, waardoor deze bepalend is voor de verschijningsvorm van het gebouw. Parametrisch ontwerpen is ingezet om de gevel zowel constructief als esthetisch te optimaliseren.

Bekijk hier de volledige presentatie over Monarch IV.

Verdiepingssessie Stabiliteit

Op 23 februari a.s. van 10:00 tot 11:00 kun je nog deelnemen aan de verdiepingssessie. Aanmelden kan hier. Je kunt vragen stellen en eigen ervaringen delen. Ook bovengenoemde experts nemen hieraan deel. Als je van tevoren vragen wilt doorgeven, kan dat via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

De teller van het woningbouwtekort staat op dit moment op 330.000 huizen. Dat aantal stijgt en nieuwbouwplannen komen uiterst moeizaam van de grond. Aan ambities en plannen geen gebrek, maar concrete oplossingen blijven uit. Om die reden hebben 34 organisaties de Actieagenda Wonen opgesteld, met daarin duidelijke voorstellen aan het nieuwe kabinet om de problemen op de woningmarkt aan te pakken. De Bouwcampus juicht dit initiatief toe, en meent dat dit plan meer ruimte kan bieden aan opschaling en versnelling van innovatieve oplossingen om de woningbouw te versnellen, op de juiste plek, betaalbaar en toekomstbestendig.

Industrialisatie woningbouw als kans

Atto Harsta, transitiemanager De Bouwcampus: “Woningbouw kan sneller, goedkoper, kwalitatiever en circulair. Dat kan door vergaande industrialisatie van de woningbouw, waardoor de woning als compleet seriematig product gezien wordt, in plaats van als traditioneel projectgebonden samengesteld bouwwerk.”

Bijkomende voordelen van industrialisatie zijn:

• minder (stikstof)uitstoot
• reductie van arbeidsinzet per woning
• efficiënter gebruik van materialen
• circulair bouwen (focus op houtbouw)
• verlaging van faalkosten (en daarmee reductie van de kostprijs)
• kwaliteitsverbetering door procesbeheersing
• verlaging van overlast op de bouwplaats

Met de huidige industrialisatieprocessen kan een grote variatie aan bijzondere woningen in zowel de laag- als gestapelde bouw worden gerealiseerd. Mass customization zal ook voor complexe binnenstedelijke projecten een serieuze mogelijkheid zijn.

Concrete coalitie maakt concrete stappen

Er zijn meerdere aanbieders van geïndustrialiseerde woningbouwsystemen, maar in Nederland wordt woningbouw nog beperkt via deze weg gerealiseerd. Volgens De Bouwcampus vraagt verdergaande industrialisatie - zoals opgenomen in de Zuid-Hollandse woningbouwagenda onder actielijn 1 - om regie in aantallen, systeembegrenzingen en tijd. De Bouwcampus en de Provincie Zuid-Holland werken samen met gemeenten, aannemers, ontwerpers, ontwikkelaars, toeleveranciers en kennisinstellingen én de verstedelijkingsalliantie aan structurele versnelling en opschaling van industriële woningbouw binnen dit transitietraject.

Ondertussen zijn de Verstedelijkingsalliantie, Netwerk Conceptueel Bouwen (NCB), Aedes, NEPROM en De Innovatieversneller al bij het traject aangesloten.

Werk mee aan opschaling & versnelling van woningbouw

Helpt schaalvergroting van geïndustrialiseerde woningbouw volgens jou ook om de schaarste op de woningmarkt sneller te verkleinen? Sluit je dan aan bij onze coalitie: www.zetdewoningbouwaan.nl.

De Bouwcampus en Royal HaskoningDHV hebben een partnerovereenkomst ondertekend. In 2021 is gestart met een meerjarige samenwerking om de continuïteit en daarmee de kwaliteit van het partnerschap te vergroten. 

Royal HaskoningDHV (RHDHV) is al 140 jaar toonaangevend als ingenieursbureau, in advies en projectmanagement. Het bedrijf is met haar 6.000 professionals wereldwijd koploper in innovatie en duurzame ontwikkeling. Er wordt gewerkt aan slimme oplossingen voor toekomstbestendige steden, water, transport en industrie, allen ten behoeve van een betere samenleving, met als drijfveer: Enhancing Society Together. 

Laat juist die drijfveer ook het motto zijn van De Bouwcampus, waar met focus, vaart en impact wordt gewerkt aan de transities binnen drie maatschappelijke opgaven (vervanging & renovatie infrastructuur, verduurzaming gebouwen & omgeving en de herinrichting van de stedelijke ondergrond). Met het doel om middels trajecten - waar in coalitie met verschillende partijen wordt samengewerkt - tot opschaling en versnelling te komen in de bouwsector. Zie hier een overzicht van de lopende trajecten.

De partnerovereenkomst is getekend door Eva Klein Schiphorst, Business Unit Directeur Royal HaskoningDHV, en Nynke Sijtsma, Directeur De Bouwcampus. 

Klein Schiphorst: "Het delen van kennis en ervaringen in het grote netwerk van De Bouwcampus gaat ons zeker helpen om versnelling aan te brengen in onze ambities om de samenleving beter te maken. Op het gebied van duurzaamheid, circulariteit, energietransitie is zoveel te doen dat iedereen elkaar nodig heeft. Daarmee sluit onze ambitie naadloos aan op die van De Bouwcampus. Met elkaar geven wij invulling aan ‘Enhancing Society Together’."

Sijtsma: "RHDHV doet wat het zegt. Ook op het gebied van duurzaamheid komt dat tot uiting, dat zie je al aan het kantoor in Amsterdam. Het is een transparante organisatie en dat schept vertrouwen. Een belangrijk aspect in een samenwerking. Waar ik naar uitkijk is het beroep dat wij mogen doen op de specialisten van RHDHV en het netwerk dat de organisatie voor ons openstelt.

We merken dat steeds meer partners bereid zijn om een meerjarige relatie met De Bouwcampus aan te gaan, zoals RHDHV dat nu ook doet. Ik vind het heel waardevol dat daarmee de continuïteit en kwaliteit gewaarborgd kunnen blijven. Op dit moment geldt dat voor maar liefst 14 concrete trajecten die in coalities met verschillende opdrachtgevers en marktpartijen aan opschaling en versnelling van innovaties in de bouwsector werken." 

Alle partners

Deze partners ondersteunen de doelstellingen van De Bouwcampus en dragen bij aan de ontwikkeling van de sector: https://debouwcampus.nl/community/partners.

Over hout valt veel te bespreken, bediscussiëren en ontdekken. Zo blijkt ook uit de interactie in het traject Materialen met Toekomst: Hout in Utiliteit waarmee we de verduurzaming van gebouwen en de omgeving willen aanjagen.

De Bouwcampus organiseert themasessies over vier kritische ontwerpaspecten: brandveiligheid, akoestiek, stabiliteit en vocht. Elk van deze thema’s wordt behandeld in een informatiesessie én een verdiepingssessie.

Hoe zit het met vocht in combinatie met hout?

Deze week vond de informatiesessie van het onderwerp ‘vocht’ plaats, via Zoom. Zo’n 60 deelnemers volgden de interessante presentaties van Wim Sturris, directeur bij De Groot Vroomshoop en Lauri Lepikonmäki, ontwerpleider houtbouw bij Sweco Finland.

Videopresentatie Wim Sturris:
Wim sprak uitvoerig over zijn ervaring in houtbouw en hoe je rekening houdt met vochtverwerking in de uitvoerende fase. Hierbij is aandacht voor het ontwerp, de bouw en het onderhoud. Hij laat zien hoe je het vochtgedrag van hout in je voordeel kunt laten werken. Hierbij gaat de voorkeur uit naar hout dat ‘werkt’, zodat bij droging aansluitvlakken open gaan staan en hierdoor drogen.

Bekijk hier de volledige presentatie van Wim.

Videopresentatie Lauri Lepikonmäki: 
In Finland is al veel ervaring opgedaan met houtbouw. Sweco realiseerde in Scandinavië al veel houten hoogbouw en huisvest verschillende expertisehouders waar we in Nederland veel van kunnen opsteken. Lauri vertelde in zijn presentatie over de ontwerpkeuzes die je kunt maken om negatieve effecten van vocht binnen en buiten houten gebouwen tegen te gaan. Hij ging in op de verschillende soorten vocht en waar deze soorten kunnen voorkomen, de duurzaamheid van hout onder invloed van vocht en de manieren waarop je hout kunt beschermen.

Bekijk hier de volledige presentatie van Lauri.

Verdiepingssessie Vocht

Op 23 maart a.s. van 10:00 tot 11:00 kun je nog deelnemen aan de verdiepingssessie. Aanmelden kan hier. Je kunt vragen stellen en eigen ervaringen delen. Ook bovengenoemde experts nemen hieraan deel. Als je van tevoren vragen wilt doorgeven, kan dat via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Tijdens de slotbijeenkomst van De Bouwagenda op 18 maart werd teruggekeken naar de behaalde resultaten van de afgelopen vier jaar. En naar de niet behaalde resultaten. Daarnaast boden de verschillende deelsessies inspiratie om de grote opgave waar de bouwsector voor staat verder te brengen.

Het event werd afgetrapt met een interview van dagvoorzitter Helga van Leur met directeur Etty Schippers en voorzitter Taskforce Bernard Wientjes. Hierin beschreef Bernard de huidige situatie als volgt: “De bouw is een oude industrie, maar het barst ook van de vernieuwing. De kennis is er, het ondernemerschap is er: we moeten dit bundelen. Waarbij de focus ligt op innovatie, duurzaamheid en klimaat. We hebben de rails gelegd, de locomotief staat er, maar de boel staat nog niet op stoom.”. Etty zei het volgende: “Er is behoefte aan nieuw leiderschap, mensen die niet bang zijn en risico’s durven te nemen. Op dit moment is daar niet genoeg ruimte voor. We moeten met elkaar durven leren en experimenteren. En vooral de lat hoog leggen en ambities hoog houden. De Bouwagenda stopt, maar de beweging mag niet stoppen. Ik hoop dat de initiatieven die wij zijn gestart zich voortzetten.”

De Europese ambitie in Nederlandse context

Diederik Samsom, kabinetschef van EU-vicevoorzitter Frans Timmermans, nam deelnemers mee in de stand van zaken rondom de Green Deal en wat dit betekent voor de verduurzaming van de gebouwde omgeving in Nederland. Diederik vertelde dat eind juni een pakket, genaamd Fit For 55, naar de lidstaten gaat. Het is gebleken dat verduurzaming van de bouw nog veel sneller moet dan men had voorzien en daar helpt Europa graag bij, zowel met regelgeving als met de ‘Innovation Wave’. “Er is 750 miljard beschikbaar gesteld voor de verduurzaming van gebouwen, waarvan Nederland recht heeft op 5,6 miljard euro. Het geld is er, nu is het nog een kwestie van de juiste omstandigheden creëren, zowel financieel als met regelgeving. Als dat gebeurt kunnen we doorpakken en die 55% in 2030 behalen.”

De winst van tegenwind

Paul Iske (hoogleraar & Chief Failure Officer van het Instituut voor Briljante Mislukkelingen) somde een aantal lessen op die we hebben geleerd uit 4 jaar Bouwagenda. Paul stelt dat we tegenslagen moeten omarmen: “We zijn continu bezig met plannen maken. Er ligt nu een plan voor 2050 en we weten bij voorbaat al dat er in de tussentijd dingen gebeuren en dat er tegenslagen zullen zijn. We zullen daar gezamenlijk mee om moeten gaan én er gezamenlijk op moeten reageren. Trial and error is soms de enige manier om vooruit te komen. Kijk daarom niet naar de faalkosten, maar ga op zoek naar de faalopbrengsten en zorg ervoor dat die lessen toegepast worden in het vervolg.” Hij ziet het als een universeel mensenrecht om te proberen, (briljant) te mislukken en daarvan te leren. En stelt de vraag aan De Bouwagenda en andere partijen of zij zo’n omgeving creëren of hebben gecreëerd, waarin positieve aandacht wordt besteed aan de dingen die je hebt geleerd door te falen.

Eerste ronde deelsessies

Na de inspirerende woorden van Paul Iske splitsten de deelnemers zich op in een aantal deelsessies.

• Er ging een lampje branden
• Kunstwerken renoveren: van 4 naar 400
• Regie & leiderschap: markt en overheid, durf het soms niet te weten!
• Samen slim renoveren kan!

“Wat wij willen is nog nooit gedaan” | boeklancering

Ben van Berkel en Carolien Gehrels lanceerden tijdens de slotbijeenkomst het boek ‘Wat wij willen is nog nooit gedaan’ waarin het Ontwerp- en Bouwplatform schetst waarom integraal ontwikkelen, ontwerpen en bouwen van groot belang is in de huidige bouwopgave.

Aan het eind van de sessie overhandigden Ben en Carolien het boek aan Bernard Wientjes. En deelde Bernard nog zijn visie op de opgave: “Wat ik zo belangrijk vind is dat het niet alleen gaat om techniek en innovaties, maar dat woningen mooi worden en dat mensen zich er fijn voelen.”

Tweede ronde deelsessies

Wederom werd de groep opgesplitst in verschillende deelsessies met de volgende thema’s:

• De circulaire bouweconomie krijgt vorm: over de inrichting van het ‘basiskamp’
• Duurzaam aanbesteden moet de norm zijn; als je dat niet doet ben je een sukkel’, zegt Jan Rotmans
• Geen toekomst zonder innovatie!
• Het lijkt zo logisch, ‘één overheid’
• Ondersteuning van woningeigenaren; leren door te doen

Lancering van de doorstartnotitie

De bijeenkomst werd afgesloten met de lancering van de doorstartnotitie, waarbij leden van het Taskforce in een compilatie van video’s een oproep deden aan het kabinet. Er was onder andere aandacht voor een minister voor bouw, een topsector bouw, de ontwikkeling en borging van kennis en de oproep om de opgave vooral integraal op te lossen en vooraf te plannen waar woningen gebouwd moeten worden. De conclusie was: zorg er met de bouw en infrasector voor dat er meer geld vrijkomt, klimaatdoelen bereikt worden en die 1,7 miljoen woningen worden gerealiseerd. Tot slot overhandigde Bernard de doorstartnotitie aan Kajsa Ollongren, Demissionair Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Waarna Bernard via een video bedankt werd voor zijn inzet binnen De Bouwagenda.

(Bron: http://www.vierjaarbouwagenda.nl)

Lees ook:
Van 4 naar 400
De Bouwcampus zet De Bouwcoalitie voort

De renovatie of vernieuwing van bruggen moet slimmer, goedkoper en duurzamer. Met minder mensen, minder materialen, minder emissies, minder hinder en minder geld. Een jaar geleden hebben Michèle Blom (Rijkswaterstaat) en Lindy Molenkamp (Provincie Noord-Holland) als reactie op deze uitdaging aangekondigd om samen een ‘mandje’ van vier bruggen ter renovatie aan te bieden: de Balgzandbrug, Buitenhuizerbrug, Stolperbasculebrug en Schagerbrug. Harry Zondag (Rijkswaterstaat) en Marco Hofman (Provincie Noord-Holland en De Bouwcampus) lichtten tijdens een deelsessie van het slot-event van De Bouwagenda stappen toe om van die 4 bruggen naar 400 te komen.

Marco trapt af met een citaat van Albert Einstein: ‘Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg’. Hij zegt daar het volgende over: “Het gaat erover dat we het echt anders moeten gaan doen in de infrastructuur. We staan voor een enorme opgave. Veel van onze infrastructuur is aan het verouderen. Alleen al de vervanging en renovatie kost ongeveer twee miljard euro per jaar en dat wordt in de komende decennia heel veel meer. Kortom, het moet slimmer, goedkoper, duurzamer en met minder mensen, materiaal en emissies.”

De Bouwagenda heeft dit onderwerp opgepakt in de ‘Roadmap bruggen en sluizen’. En ook De Bouwcampus is met het vraagstuk bezig binnen de opgave Vervanging en Renovatie Infrastructuur. Via deze wegen zijn we op zoek naar oplossingen om dit vraagstuk aan te pakken.

We hebben behoefte aan verandering, andere oplossingen en andere manieren om projecten aan te vliegen. Een duidelijke trend is dat veel meer naar samenwerking wordt gekeken. Een voorbeeld is de aanbestedingsstrategie van Gemeente Amsterdam, het ‘Kademuren en Bruggenprogramma’. Er wordt daarin gewerkt aan lange termijn partnerschappen, met meer ruimte voor samenwerking, innoveren en verbeteren. In mooie taal noemen we dat mandjes; meerdere objecten in één contract onderbrengen en dit samen met partners aanvliegen.

Er zijn al voorbeelden zichtbaar van deze portfolioaanpak. Bij De Bouwcampus wordt het overzicht verder uitgewerkt zodat er nog meer inspiratie en informatie uitgehaald kan worden.

Voorbeelden

1. Provincie Overijssel is een projectprogramma gestart waarbij met een gekozen aannemer het beschikbare geld besteed wordt aan een enorm onderhoudsprogramma. Samen met de aannemer wordt bedacht wat er voor het geld gedaan wordt en wat de meeste waarde creëert voor de infrastructuur van Overijssel.
   
   
2. Binnen het Waterschap Noorderzijlvest wordt door een bouwteam van waterschap, het ingenieursbureau en de aannemer gewerkt aan een vergelijkbare uitdaging. Hierbij gaat het om 17 vaste bruggen die gerenoveerd of vervangen moeten worden in de periode 2020 – 2023.
   
   
3. Zoals eerder benoemd zijn provincie Noord-Holland, Rijkswaterstaat en De Bouwcampus bezig om vier bruggen in één aanbesteding onder te brengen. Daarbij is de ambitie om door te groeien van 4 naar 40 naar 400. Het gaat niet om de grootte van de contracten maar om grote hoeveelheden werk bij elkaar organiseren en daarin de ruimte pakken om te verbeteren, innoveren en om die vervangingsopgave in Nederland als bouwsector aan te pakken.

Harry Zondag geeft als voorbeeld de 5 sluizen van Rijkswaterstaat in Zeeland. Daar wil Rijkswaterstaat lange termijnperspectief aan bedrijven bieden, samenwerken over projecten heen, leren en innoveren. En tussentijds worden de kansen op meer of minder opdrachten getest aan de hand van performance management. Hij zegt hierover: “Voor dit project is ingezoomd op 5 sluizen inclusief bruggen die toe zijn aan renovatie en groot onderhoud. De opgave is bij alle 5 sluizen vrijwel gelijk. Gezamenlijk aanpakken zou moeten leiden tot betere coördinatie, uniformiteit, bevorderen van innovatie en duurzaamheid en uiteindelijk ook tot versnellen. Dit gaan we doen door de 5 sluizen op te delen in mandjes van 2 + 2 + 1. Hierbij gebruiken we een herhalingsopdracht-clausule, dat betekent dat bij goed functioneren en het voldoen aan cumulatieve voorwaarden de aannemer van sluis 1 en 2 ook de opdracht om sluis 3, 4 en 5 aan mag pakken.”

Aansluitend aan de presentatie van Marco en Harry werden een aantal vragen gesteld aan Koene Talsma (lid Taskforce De Bouwagenda), die inviel voor Michèle Blom (Rijkswaterstaat), en Lindy Molenkamp (Provincie Noord-Holland). Die vanuit de rol van opdrachtgever hun perspectief gaven op de portfolioaanpak.

Benieuwd naar de rest van het programma tijdens de slotbijeenkomst? Lees hier de wrap up.

Lees ook:
De Bouwcampus zet De Bouwcoalitie voort
Wrap up slot-event De Bouwagenda

Tijdens de slotbijeenkomst van De Bouwagenda op 18 maart jl. werden de activiteiten van De Bouwcoalitie overgedragen aan De Bouwcampus. Bernard Wientjes, voorzitter van De Bouwagenda, gaf mee dat draagvlak van overheid, marktpartijen en de kenniswereld cruciaal is om de bouwopgaven te kunnen realiseren. Dat draagvlak is aanwezig in De Bouwcoalitie die de afgelopen vier jaar gevormd is en De Bouwagenda heeft gesteund.

Wientjes: “Na vier jaar is nu het einde van De Bouwagenda aangebroken, maar het is geweldig dat de coalitie wordt voorgezet door De Bouwcampus, die bekrachtigd wordt door veel partijen zoals Koninklijke Bouwend Nederland en ministeries. Het is buitengewoon prettig dat we de voortgang op deze manier borgen.” Ook Maxime Verhagen, initiatiefnemer van De Bouwagenda en voorzitter van Koninklijke Bouwend Nederland is verheugd: “Ik ben er gerust op dat we het vervolgtraject zo kunnen voortzetten.”

Geen excuses meer

Volgens Wientjes zijn er drie voorwaarden waaraan moet worden voldaan om het Klimaatakkoord van Parijs te halen: innovatie, schaalgrootte en kostendaling. “De opgave is gigantisch en daar is een vorm van centrale regie voor nodig. Dat zou een ministerie van Bouw & Ruimtelijke Ordening moeten zijn én de bouw moet erkend worden als Topsector, waarin onder meer het BTIC innovaties ontsluit en De Bouwcampus schaalgrootte en versnelling aanjaagt. Er zijn geen excuses meer, de rails is aangelegd en de trein moet nu een duw krijgen naar 2050.”

Opschalen & versnellen

Nynke Sijtsma, directeur De Bouwcampus, is het daar volkomen mee eens en ziet in De Bouwcoalitie een sterk en relevant netwerk om dat voor elkaar te krijgen. “De Bouwagenda heeft ervoor gezorgd dat de bouw ook echt op de agenda staat op specifieke onderwerpen, nu moeten we doorpakken door op te schalen en te versnellen. Bij De Bouwcampus zijn we – ondanks corona – in een jaar tijd verdubbeld in het aantal actieve trajecten en dat geeft wel aan hoe groot de urgentie is om met elkaar stappen te zetten. Daarom is het voortbestaan van De Bouwcoalitie ook zo evident: alleen samen kunnen we de opgave(n) realiseren. Je kunt dat niet alleen, daar hebben we de hele ontwerp-, bouw- en technieksector bij nodig en daarin moeten we ook zeker de producenten niet vergeten.”

Commitment

De Bouwcampus biedt De Bouwcoalitie mogelijkheden en ruimte om te blijven ontmoeten en inspireren om tot concrete acties te komen. “Laten we samen leren en samen doen, successen delen en daarop voortborduren. Dan kan een geslaagde pilot doorgroeien naar 100 of 1.000 keer, met kostenreductie als positief gevolg. We hebben daar gecommitteerde mensen bij nodig, die de handen uit de mouwen steken en kunnen concretiseren. Als daar innovatievragen uit voortkomen, kunnen die weer door partijen als het BTIC opgepakt worden, om de trein rijdende te houden.”

Sijtsma sluit af met de woorden dat ze rekent op de sector: “De Bouwcampus stapt in een redelijk gespreid bedje, toch is De Bouwcoalitie dynamisch en organisch. Ik heb er zin in om op een goede manier vorm te geven hieraan. Daarom stel ik iedereen de vraag: waar moeten we mee doorgaan, stoppen of starten? Je kunt jouw antwoorden mailen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. en we betrekken je vervolgens graag!”

Lees ook:
Van 4 naar 400
Wrap up slot-event De Bouwagenda

De Noordersluis is de grootste van de vier sluizen die de scheepvaartverbinding vormen van de Noordzee en het Noordzeekanaal. Vanaf 2022 neemt de Nieuwe Zeesluis die momenteel in IJmuiden gebouwd wordt de schutfunctie over. Rijkswaterstaat kan de Noordersluis sluiten waardoor de dichte sluis alleen een dijk en een oeververbinding tussen Velsen en IJmuiden vormt. Maar blijven dan interessante kansen liggen? Met deze vraag startte Rijkswaterstaat, in samenwerking met De Bouwcampus, in 2019 het co-creatietraject Toekomst Noordersluis. Vooruitlopend op de Omgevingswet deed Rijkswaterstaat een open oproep aan omgevingspartijen, bedrijven en experts om mee te denken over de maatschappelijke kansen voor deze oude sluis.

De Bouwcampus faciliteerde het co-creatietraject om enthousiaste deskundigen, met uiteenlopende achtergronden, tot innovatieve, toekomstbestendige, duurzame ideeën en perspectieven te laten komen voor de toekomst van de Noordersluis. Meer dan 100 mensen gaven enthousiast gehoor aan de oproep om mee te denken over functies die de Noordersluis in IJmuiden kan krijgen na de ingebruikname van de Nieuwe Zeesluis. Het traject heeft een scala aan mooie ideeën opgeleverd die nu voor een deel verder uitgewerkt gaan worden. Van energieopwekking tot testlocatie en van opvang van plastic tot behoud van de schutfunctie voor de scheepvaart. Een rijke oogst aan ideeën waar Rijkswaterstaat alleen niet op zou zijn gekomen.

Alle ideeën zijn nu samengevat en geanalyseerd in een eindrapport waarbij per idee vervolgstappen zijn benoemd. Bij sommige vervolgstappen is Rijkswaterstaat zelf aan zet, bij andere ligt de bal bij de initiatiefnemers.

Lees het volledige artikel op de website van Rijkswaterstaat of bezoek de website van Toekomst Noordersluis voor meer informatie.

De Bouwcampus organiseert samen met zes regionale innovatiehubs en De Renovatieversneller een reeks online tv-uitzendingen, waarin ervaringen uit de praktijk van renoveren centraal staan. Woensdag 21 april is de derde Ervaring (Ver)telt Tour. Deze keer is Utrecht de host en gaat de live talkshow de diepte in over vraagbundeling, ofwel seriematige aanpak.

Atto Harsta, transitiemanager bij De Bouwcampus: “De primaire aanleiding voor de Ervaring (Ver)telt Tour is dat we constateerden dat er te weinig werd doorgebouwd op de oplossingen van anderen. We zien dat er veel geïnnoveerd wordt, zowel op proces- als productniveau, maar dat die kennis en ervaringen niet altijd terug te vinden zijn. Dat is wél nodig om de markt open te kunnen breken. Om écht tot opschaling en versnelling over te gaan.”

De Ervaring (Ver)telt Tour is één van de middelen om succesvolle, maar ook minder goede ervaringen, te bespreken en daarmee anderen te inspireren ermee door te gaan, danwel niet in dezelfde valkuil te lopen. “Een heel tastbaar voorbeeld is de samenwerking in Utrecht tussen meerdere marktpartijen en corporaties: zij durven over hun eigen werk heen te kijken. Ze zijn bereid om samen te werken zodat met beperkte capaciteit zo snel mogelijk resultaat bereikt wordt.”

Derde Ervaring (Ver)telt Tour: 21 april a.s.

Onder grote belangstelling hebben twee pitstops plaatsgevonden: in de regio’s Noord en Oost werden verhalen opgehaald over industrialisatie, digitalisering en samenwerkende corporaties. Op 21 april staan de volgende onderwerpen centraal:

Strategisch samenwerken tussen corporaties
In Utrecht en Noord-Holland wordt volume gemaakt door woningen gezamenlijk te verduurzamen. In Utrecht gebeurt dat met een aantal corporaties en hun co-makers. In Noord-Holland met een duurzaamheidscoalitie: NHDC. We gaan in gesprek met Marije Eleveld (Bo-Ex) en Cees Tip (Intermaris) en ontdekken hoe deze samenwerkingen in de praktijk verlopen. Ja, ook de moeilijke momenten krijgen aandacht.

Innoveren in de praktijk
Met het concept ‘spiegelen’ lijken co-makers Rob Withaar en Hans van der Krogt een methodiek gevonden te hebben om aanbieders in een setting te krijgen samen te werken, oplossingen te delen en vraagbundeling te stimuleren. Een onderwerp om beet te pakken!

Digital twins
En dan is er nog het thema ‘kansen van data en digitalisering’, met digital twin in dat verlengde. Hoe wordt daar in Utrecht al mee gewerkt? We spreken erover met drie ervaringsdeskundigen: Egbert Kunst (GroenWest), Niek Habraken (KleurrijkWonen) en Dirk Huibers (Octo).

Praktische informatie

Datum:             woensdag 21 april 2021
Tijd:                 van 12:00 tot 13.30 uur
Locatie:            vanaf je eigen werkplek*

*Uitzending vindt plaats in een van de studio’s van de Johan Cruijff Arena, Amsterdam

Aanmelden kan tot 20 april via deze registratielink.

Eerste uitzending

• Artikel
• Video    

Tweede uitzending

• Artikel
• Video 

Toen Thomas van Belzen, onderzoeksjournalist bij Cobouw, zijn interesse uitte om meer te weten te komen over De Bouwcampus, stonden wij te popelen om het verhaal te vertellen. Directeur Nynke Sijtsma werd aan de tand gevoeld over het ‘waarom’ en ‘hoe’ van De Bouwcampus en waarom juist zij de kar trekt.  

Thomas: "Ik kende haar niet, geen idee wat mij te wachten stond. Ik ontmoette een vrouw met bravoure, flair en een missie. Sijtsma waarschuwt bouwers en opdrachtgevers snel te veranderen en dicht de bouw een grote rol toe bij het oplossen van immense maatschappelijke opgaven."

Lees hier alvast een korte introductie: 

‘Lekkere binnenkomer was dat toen ze in juni 2019 aantrad als het nieuwe gezicht van De Bouwcampus: ‘Alweer nieuwe directeur’, kopte Cobouw, de derde in drie jaar tijd. Nynke Sijtsma is niet van plan het bijltje er snel bij neer te leggen. De bouw moet aan de bak, geen tijd voor gemaar. Gesprek met een vrouw die wars is van intentieakkoorden en bouwers die zeggen dat ze van plan zijn het morgen anders te gaan doen. Morgen? Vandaag!’

Het volledige artikel lees je hier.

Op diverse plekken in Nederland wordt de ambitie van meer integraal werken en langer vooruitplannen al omarmd. Maar het is nog niet genoeg! Innovatieve en betaalbare oplossingen zijn nodig, zodat de ondergrond effectief benut kan worden. Wij geloven dat dit alleen lukt als partijen samenwerken.

De Bouwcampus brengt in het 'Praktijkprogramma Herinrichting Stedelijke Ondergrond' mensen bij elkaar die in hun werk te maken hebben met de inrichting van de ondergrond en daarbij met vraagstukken die om meer samenwerking vragen: vraag & aanbod komen op die manier samen.

Ervaringen uit de praktijk, de uitdagingen en de dilemma’s waar opdrachtgevers (zoals gemeenten) en marktpartijen mee te maken krijgen, staan centraal in maandelijkse podiumsessies: ‘TransitieMotor: lokale coalities in de ondergrond’.

In aanloop naar de kick-off van de TransitieMotor (27 mei om 16:00 uur) stellen we vijf vragen aan het trajectteam.

1. Wat zou per direct ‘anders’ moeten en hoe krijgt de sector dat voor elkaar?

Het loslaten van conservatief en traditioneel denken zonder daarbij de kennis en ervaring uit het verleden te ontkennen. We moeten per direct accepteren dat de huidige manier van werken en denken niet de oplossingen bieden. Alles wat we tot nu toe geleerd hebben en de ervaringen die we hebben opgedaan moeten in principe anders, of men moet daar in ieder geval voor open staan! Om dit te bereiken is het van belang los te komen van denken en werken in silo’s. Maar ook helpt het als het hoogste niveau in organisaties meedoet, zodat niemand een excuus heeft om niet mee te doen.

2. Hoe speelt De Bouwcampus hierin een rol? 

Wij laten betrokkenen bij de transitie zien wat vroege vogels op dit gebied al hebben bereikt. Met die ervaringen geven we de vogels die op het punt staan te gaan vliegen, de nodige thermiek onder de vleugels. Op die manier kunnen de 'beginners' het zelf ervaren. Wij jagen versnelling en opschaling aan, door bewezen projecten als bewijslast te tonen.

3. Wat is de status van het traject op dit moment?

In elke gemeente met een lokale coalitie willen we een 'ontwerpkamer ondergrond' voor echte wijken inrichten. Het gaat dus om de praktijk, niet om de theorie. Daarin werken de lokale partijen samen aan toekomstbestendige ontwerpen en wordt de realisatie voorbereid en gecoördineerd. Gemeente Zoetermeer is de eerste lokale coalitie waar we mee werken. Daarin gaan Zoetermeer, Stedin en Dunea samen aan de slag in het 'Entreegebied'. Zij zijn bereid gevonden met elkaar het plan van aanpak te ontwikkelen en dat vast te leggen in een intentieverklaring als start van de integrale samenwerking. Met een aantal andere gemeenten zijn gesprekken gaande over het opstarten van soortgelijke lokale coalities.

4. Wat kunnen mensen halen en brengen bij de TransitieMotor?

De Transitiemotor is een showcase van praktijkervaringen en bewezen oplossingen van anderen. Deelnemers kunnen deze kennis gebruiken om zelf mee aan de slag te gaan. Daarnaast ontvangen wij graag aanvullende en nieuwe ervaringen, hulpvragen, partijen en ideeën. De TransitieMotor dient als een gereedschapskist, waarin de tools te vinden zijn die helpen om de transitiedoelstelling te bereiken.

5. Wat is nodig om er een succes van te maken?

Zowel de vraag- als de aanbodkant. Opdrachtgevers en marktpartijen. Samen kunnen we ervoor zorgen dat de noodzakelijke andere werkwijze wordt toegepast. Dán kunnen we maatschappelijke doelen realiseren tegen acceptabele kosten en zo min mogelijk overlast. Ingrediënten hiervoor zijn meer samenwerking, meer regie/coördinatie, langer vooruitkijken, samen ontwerpen, samen de financiering regelen en samen uitvoeren. Dat is niet een beetje anders, maar is een complexe - en interessante – transitie waar veel partijen bij nodig zijn.

En, verspreid het nieuws dat deze TransitieMotor er is: kom halen en brengen!

In het artikel 'Nieuwbouw van de lopende band' in de Volkskrant van 1 juni wordt op een positief-kritische manier gekeken naar 'fabriekswoningen', of wat ook wel industriële woningbouw wordt genoemd. Wel hebben de experts die aan het woord komen een enigszins achterhaald perspectief ten aanzien van de industriële mogelijkheden. Met name als het gaat over waar die woningen moeten komen te staan, maar ook ten aanzien van de duurzame mogelijkheden.

Geschikt voor bestaande locaties

In het artikel wordt een lopende-band-beeld geschetst van eindeloos dezelfde woninkjes die enkel in grote series in een weiland kunnen worden geplaatst. Industriële woningen en woningonderdelen zijn echter heel geschikt voor inbreien, optoppen, aanleunen, transformeren van bestaande locaties. Dat komt goed uit, want het huidige overheidsbeleid is primair gericht op het bouwen in de bestaande steden oftewel binnenstedelijk verdichten en transformeren. De angst voor weilanden vol eenvormige woningen is daarom niet terecht.

Steeds meer variatiemogelijkheden

Bovendien heeft de bouw de digitalisering en het parametrisch ontwikkelen en produceren inmiddels ook opgepakt. Steeds meer woningbouwproducenten beschikken over deze hulpmiddelen om kleinschalig (tot series van 1) woningen en woningcomponenten industrieel te vervaardigen. En die ontwikkeling zal tot steeds meer variatiemogelijkheden leiden in maat, materiaal, kleur, duurzaamheidsmaatregelen en uitvoering. Het valt op dat de betrokkenen die in het artikel aan het woord komen dit niet op het netvlies lijken te hebben. De noodzakelijke investeringen in dit soort industriële productieprocessen zijn hoog en vragen vooral om continuïteit.

Woningen als product

Om te zorgen dat er jaarlijks een constant maar wel gevarieerd volume door de fabriek heen gaat, moeten we met alle betrokkenen het systeem herinrichten. Dat betekent dat we woningen als een goed vormgegeven en duurzaam product kunnen gaan benaderen. Een woonproduct dat je naar eigen smaak en inhoud inkoopt bij de leverancier van jouw keuze. Gemaakt van nieuwe duurzame materialen waaronder hout en andere biobased materialen die heel geschikt zijn om industrieel te bewerken.

Circulair en stikstofarm

Dus ook daar ligt een onderbelichte kans van de industriële woonproducten. Ze gaan ons niet alleen helpen om binnenstedelijk, sneller geschikte en gevarieerde woningen toe te voegen (ook in het sociale en middensegment), maar zijn ook nog eens circulair en stikstofarm te produceren. Win-Win dus als we met elkaar meer regie en continuïteit kunnen gaan organiseren.

Laten we daar morgen mee starten en jaarlijks minimaal 25.000 houten industriële (semi)permanente woonproducten gaan plaatsen. Daarvoor is vandaag al voldoende capaciteit. Nu op naar een omslag in het denken en handelen.

Atto Harsta, transitiemanager De Bouwcampus, Traject Industriële Woningbouw

De komende jaren gaat de openbare ruimte in Nederlandse steden op de schop, daar zijn we ons allemaal van bewust. Want, het is nodig voor de vervanging en renovatie van infrastructuren, voor de verduurzaming van gebouwen en de omgeving, voor nieuwe vormen van mobiliteit en voor de herinrichting van de stedelijke ondergrond. De bundeling van al deze maatschappelijke doelstellingen zorgt voor geheel nieuwe uitdagingen. City Deal Openbare Ruimte is in het leven geroepen om daar handelingsperspectief in te vinden. Ook De Bouwcampus jaagt transities hierin aan en heeft coalitievorming, co-creatie en concretiseren als vaste waarden in elk traject geïntegreerd. Laten dit nu net óók de pijlers zijn waarop City Deal Openbare Ruimte rust. Een partnerschap kon niet uitblijven.  

Integrale aanpak

In City Deal Openbare Ruimte bundelen diverse ministeries, gemeenten, kennisinstellingen en nutsbedrijven de komende drie jaar de krachten om te werken aan een integrale aanpak voor stedelijke transitieopgaven. Want gezien de drukte zowel boven als onder de grond is het vormen van oplossingen een uitdaging van formaat. Hoe zorgen we dat opgaven als klimaatadaptatie, energietransitie, deelmobiliteit, een nieuwe circulaire economie en een gezonde natuurinclusieve stad zo goed mogelijk op elkaar aansluiten? Door in kaart te brengen welke opgaven er liggen, welke planningen de verschillende projecten hebben en welke investeringen nodig zijn, kunnen de partners binnen de City Deal een nieuw instrumentarium voor de verduurzaming van de openbare ruimte ontwikkelen.

Sluit aan op visie van De Bouwcampus

Wil Kovács, transitiemanager bij De Bouwcampus in het traject Herinrichting Stedelijke Ondergrond: “We zijn geen eigenaar van bruggen, ondergrond of stad, maar helpen andere partijen om vooruit te komen door mensen met elkaar te verbinden. We geloven erin dat we met de bouwsector (van ingenieursbureau tot opdrachtgever en van vastgoedeigenaar tot bouwbedrijf) meer voor de samenleving kunnen betekenen als we anders zouden werken. Wij praten daar niet alleen in abstractheid over, maar willen daarvan bewijs leveren in echte projecten. Om te laten zien dat door te veranderen je beter, duurzamer en betaalbaarder kunt bouwen aan de toekomst. Dat je door goede innovaties in de praktijk te testen, sneller in staat bent om op te schalen en te repeteren. Daar heb je dan wel de hele keten voor nodig! De Bouwcampus brengt om die reden markt, overheid en kennisinstellingen samen, om ook werkelijk ‘samen’ te doen. Wij zullen ons daarin ook actief inzetten binnen de daarvoor meest geschikte ontwerpteams van de City Deal Openbare Ruimte.” 

Concrete afspraken

De aansluiting bij City Deal Openbare Ruimte is in die zin een heel logische stap naar het bereiken van nog meer partijen die integraal willen samenwerken met oog voor een toekomstbestendig Nederland; zowel onder als boven de grond. In City Deals gaan de partners gezamenlijk op zoek naar experimenteerruimte in lokale cases en zorgen ze voor opschaling van succesfactoren, zodat heel Nederland profiteert van de innovaties. In deze specifieke City Deal Openbare Ruimte zijn 26 partijen aangesloten, die zich allemaal committeren aan een aanpak waarin de inhoud centraal staat en wordt samengewerkt op basis van gelijkwaardigheid.

De Bouwcampus en Koninklijke Metaalunie hebben een partnerovereenkomst ondertekend. In 2021 is gestart met een meerjarige samenwerking om de continuïteit en daarmee de kwaliteit van het partnerschap te vergroten. 

Koninklijke Metaalunie is met meer dan 14.000 leden de grootste ondernemersorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf (mkb) in de metaal. Het bedrijf richt zich op organisaties in de metaal- en technieksector; van eenmanszaken tot bedrijven met meer dan 100 werknemers. Koninklijke Metaalunie beschikt over brede expertise, kennis van de branche en biedt een concrete, resultaatgerichte aanpak. 

Hout, beton, staal en andere materialen hebben allemaal hun specifieke eigenschappen en kwaliteiten. De Bouwcampus streeft daarom naar een brede vertegenwoordiging van producenten/leveranciers om de trajecten te verbinden. Met focus, vaart en impact wordt in die trajecten gewerkt aan de transities binnen drie maatschappelijke opgaven (vervanging & renovatie infrastructuur, verduurzaming gebouwen & omgeving en de herinrichting van de stedelijke ondergrond). Met het doel om tot opschaling en versnelling te komen in de bouwsector. [Zie hier een overzicht van de lopende trajecten].

De partnerovereenkomst is getekend door Jos Kleiboer, Directeur Beleid Metaalunie, en Nynke Sijtsma, Directeur De Bouwcampus. 

Jos Kleiboer: “De samenwerking met De Bouwcampus biedt de leden van Metaalunie een kans om bij te dragen aan nieuwe manieren om tot duurzame en circulaire bouwconcepten te komen, in de bouw en in de GWW-sector. Gezamenlijk met opdrachtgevers, ontwerpers en bouwers kunnen de toeleveranciers onder onze leden komen tot nieuwe wijzen van aanbesteden van vervanging en renovatie van kunstwerken, bruggen en viaducten. Bijvoorbeeld door niet één object maar in een keer een portfolio aan te besteden van meerdere vergelijkbare objecten. Of in teamverband met toeleveranciers, opdrachtgevers en aannemers komen tot nieuwe innovatieve methoden die niet realiseerbaar zijn zonder enige schaalgrootte. 

Schaalgrootte, of beter het gebrek aan schaal, is een van de meest belemmerende factoren bij het realiseren van de circulaire bouweconomie. Het ontwerpen van objecten op een wijze dat hergebruik van de toegepaste bouwproducten, maar ook van complete objecten, gestimuleerd wordt, is een van de voornaamste doelen die Metaalunie graag gerealiseerd ziet worden. Een partnerschap met De Bouwcampus wordt door Metaalunie gezien als instrumenteel om dat doel te bereiken.”

Nynke Sijtsma: "We merken dat steeds meer partners bereid zijn om een meerjarige relatie met De Bouwcampus aan te gaan, zoals Metaalunie dat nu ook doet. Ik vind het heel waardevol dat ook leveranciers en producenten intensiever worden betrokken bij de trajecten van De Bouwcampus. Bij die bedrijven wordt veel geïnnoveerd en werken mensen met gedegen kennis en ideeën, bijvoorbeeld over de voordelen van meer seriematig werken of meer circulair werken. Met de Metaalunie gaan we actief deze medewerkers betrekken bij de activiteiten van De Bouwcampus.”

Alle partners

Deze partners ondersteunen de doelstellingen van De Bouwcampus en dragen bij aan de ontwikkeling van de sector: https://debouwcampus.nl/community/partners.

Rijkswaterstaat staat voor een enorme vervangings- en renovatieopgave, die we niet alleen kunnen én willen oppakken. Daarom werken we samen met marktpartijen in de hele keten aan innovatieve oplossingen. Een mooi voorbeeld is de ‘hackaton sluizen’ die plaatsvond op 20 mei 2021. ‘Omdat we in Nederland maar over een kleine groep sluizenexperts beschikken, is structurele uitwisseling van kennis enorm belangrijk.’

De komende jaren werkt Rijkswaterstaat aan de vervanging en renovatie (VenR) van de bestaande infrastructuur. Zo naderen veel Nederlandse sluizen het einde van hun levensduur. En dat is niet het enige, zo vertelt Daan Dunsbergen, kenniscoördinator Vervanging en Renovatie bij Rijkswaterstaat. ‘Er spelen op sluizengebied ook allerlei andere ontwikkelingen waarmee we rekening moeten houden. Daarbij gaat het niet alleen om beperkte toekomstige capaciteit en financiële middelen, maar ook om maatschappelijke ontwikkelingen zoals de klimaatverandering, de energietransitie en circulariteit. Een enorme opgave, die we als Rijkswaterstaat niet alleen kunnen én willen oppakken. Samen met alle verschillende betrokkenen, waaronder marktpartijen, willen we daarom tot innovatieve oplossingen komen. Want samenwerking leidt tot radicale inzichten en ongewone ideeën.’

Lees hier het gehele artikel van Rijkswaterstaat.

Lees hier een wrap up van de hackathon sluizen.

Vele sluizen in Nederland naderen het einde van de levensduur. Tegelijkertijd moet rekening gehouden worden met beperkte toekomstige capaciteit, financiële middelen en verschillende maatschappelijke ontwikkelingen als klimaatadaptatie, energietransitie en circulariteit. Daarom is afgelopen jaar een sectorbrede samenwerking gestart om kansrijke onderwerpen voor innovatie te bepalen die op korte termijn ook toegepast en opgeschaald kunnen worden in de praktijk. Innovatieve monitoring, data-management en informatie gedreven asset management rondom sluizen is daarbij als meest kansrijk naar voren gekomen om slimmer te werken en kosten te besparen. In dit kader heeft op donderdag 20 mei jl. een hackathon plaatsgevonden, specifiek gericht op hoe we de levensduurvoorspelling van sluizen kunnen verbeteren met innovatief datamanagement.

Vier teams bestaande uit experts met verschillende achtergronden gingen aan de slag om, op basis van innovatieve datatechnologie, een verbeterd concept te ontwikkelen voor de levensduurvoorspelling van de bewegingswerken van de sluisdeuren bij Delden in het Twentekanaal.

De case

De dag werd afgetrapt met een welkomstwoord door Daan Dunsbergen, kenniscoördinator V&R bij Rijkswaterstaat. Daan was samen met Alex Hekman, business director Water bij Sweco, dagvoorzitter van de hackathon. Hij gaf een korte toelichting op de aanleiding voor en het doel van de hackathon, waarbij het toepassen van innovatieve datatechnologie wordt gezien als een topkans om dit vraagstuk te beantwoorden. De opdracht voor de vier teams luidde als volgt:

Inspirerende pitches

Om de groepen te inspireren en enigszins op weg te helpen gaven vijf experts een pitch. Jaap Bakker (Specialist Asset Management en Data Integration bij Rijkswaterstaat) daagde de deelnemers uit met de vraag: ‘levensduur, wat is dat?’ Gerard Gaal (Senior Consultant bij TNO) zoomde in zijn pitch in op de levensduur van componenten van de sluis. Kees Baake (Web Application Developer bij Sweco) stelde aan de orde wat mis is met het ‘klassieke’ model bij het bij elkaar laten komen van verschillende datastromen, waarbij gedurende iedere stap data verloren gaat. Willem Hartman (Directeur Mobiliteit bij Vialis) vertelde meer over het business model achter innovatief sensor- en datagebruik voor diensten. Karin de Haas (Directeur van het Centrum voor Ondergrond Bouwen (COB)) voorzag de deelnemers van vijf tips aan de hand van de overeenkomsten tussen tunnels en sluizen.

Aan de slag

Aan het eind van de ochtend gaf ieder team een korte pitch over de aanpak van het vraagstuk, de diagnose, de eerste ideeën en de focus waarmee het team verderging. Experts Ruud de Bruijne (RVO) en Gilbert Westdeorp (Rijkswaterstaat) luisterde mee. Met alle feedback van de pitches op zak, werkten de vier teams ’s middags verder aan hun concept.

Aan het eind van de dag pitchten de teams hun concept voor de jury, bestaande uit topmanagers vanuit Vialis, Dura Vermeer, Deltares en Rijkswaterstaat.

Pitch Team 1 (Marc Geerts, Kees Baake, Esra Bektas, Sahand Asgarpout en begeleider Dinant Schippers)

Team 1 liet zich inspireren door de pitch van Kees Bakker waarin hij aangaf dat de levensduur van een object een beslissing is die afhangt van functionaliteit, techniek en kosten. Dit is vertaald naar een model dat binnen assetmanagement toegepast wordt. In het model wordt gekeken naar de lifecycle delivery van sluis Delden. Rijkswaterstaat is in dit geval de beheerder, de assetmanager. De assetmanager heeft invloed op wanneer iets wel of niet voldoet. De risico’s vanuit technisch, functioneel en economisch oogpunt moeten in beeld worden gebracht om de juiste maatregelen te kunnen nemen. De juiste data moet hiervoor verzameld worden, met o.a. behulp van smart sensoring. Op die manier kan besloten worden wanneer ingegrepen dient te worden op de kritische onderdelen om falen te voorkomen.

Pitch Team 2 (Andreas Hartmann, David de Jong, Edo Noordermeer, Erik van Gool, Jeanette Visser en begeleider Joost Breedeveld)

Team 2 werd getriggerd door de boodschap dat het einde van de levensduur van een object wordt veroorzaakt door functionele eisen in plaats van alleen technische eisen. Als het gaat over veranderingen in functionele eisen, denkt de groep aan het gebruik van scenario’s. Het team introduceert de sluizen stress-test, vergelijkbaar met de stress-test in de financiële wereld. Om dit te realiseren moet een model opgesteld worden waarmee bepaalde scenario’s gesimuleerd kunnen worden. Op basis daarvan is dan te zeggen of de sluis, of een onderdeel, bestand is tegen het scenario en of het nog kan functioneren. Met betrekking tot de functionele levensduur zal rekening gehouden worden met scheepvaart en omgevingsparameters. Voor de technische levensduur zal gebruik worden gemaakt van datagedreven modellen, faalmechanismen en prestatiekillers. Om dit te bereiken zullen dus scenario’s gesimuleerd worden om de robuustheid ten opzichte van toekomstige ontwikkelingen te voorspellen.

Pitch Team 3 (Floris Besseling, Glenn Tenniglo, Stephan de Gelder, Hessel Voortman en begeleider Gerard Gaal)

Het concept van team 3 bestaat uit een aantal belangrijke pijlers. Ten eerste willen ze permanent inzicht in de actuele inschatting van einde levensduur van een constructie. Daarbij willen ze aan conditiemonitoring doen op componentniveau. Op die manier kan aan een passende aanpak worden gewerkt per component met de focus op de prestatiekillers. Als dit breder wordt toegepast, kan gebruikgemaakt worden van areaal databases. De conditie monitoringsinformatie wordt geïntegreerd met de ontwerpinformatie, om extra hoogwaardige informatie op te leveren. Als het op componentniveau succesvol is, kan opgeschaald worden naar objectniveau en corridorniveau. Dan kom je ook op een punt dat je technische, functionele en economische levensduur kunt integreren.

Pitch Team 4 a.k.a. Team de Windroos (Theo Schippers, Paul van Dalen, Bjorn Boom, Martijn de Jong, Xander Smits en begeleider Roger van Mil)

Het concept van team 4 is een ‘asset info centrum sluizen’. Zij zijn voor een object overstijgende samenwerkingsgroep voor het koppelen van data, prestaties en levensduur bij sluizen. Het team wil een globaal beeld krijgen wat er bij sluizen gebeurt, zodat de sluizen te vergelijken zijn en een op meerdere sluizen toepasbaar proces en een overdraagbaar proces gerealiseerd kan worden. Hiervoor willen ze areaal brede data toepassen om een betere levensduur inschatting te kunnen maken. Nu wordt te veel gekeken naar één object waardoor er geen juist referentiekader is om de juist aantoonbare beslissingen te kunnen nemen.

En de winnaar is…

Na grondig beraad van de jury en een leuke cocktailworkshop voor de deelnemers, kwam team 2 als winnaar uit de bus. De jury complimenteerde vooral de gedegen koppeling naar de toekomst toe. De stresstest, digital twin en probabilistische koppeling van toekomstige eisen aan huidige metingen gooide hoge ogen. Alle componenten van de overige teams kwamen naar voren, met de extra toevoeging van toekomstgerichtheid.

De winnaars van de hackathon ontvingen een mooie prijs, namelijk een deelname aan een inspectierondvlucht over het areaal!

De hackathon sluizen is georganiseerd door een kwartiermakersgroep van Rijkswaterstaat, Koninklijke NLingenieurs, Bouwend Nederland, Techniek Nederland, het Kennisplatform Natte Kunstwerken, Vitale Assets en De Bouwcampus

Lees hier het artikel van Rijkswaterstaat over de Hackathon Sluizen. 

Rob vertelt in deze blogreeks over de praktijk in relatie tot de transitiedoelen die we hebben. Hij weet wat er speelt in de opgave ‘Verduurzaming Gebouwen & Omgeving’ en welke vragen er leven. Hij zoekt daar de mensen bij die, net als wij, bereid zijn stappen te nemen. Doe je mee? 

Thuiswerken als aanjager voor duurzaam gebruik van vastgoed

Afgelopen weekend bracht ik met mijn vrouw en kinderen een bezoek aan het Nederlands Openluchtmuseum. “Typisch,” zei mijn vrouw toen we één van de boerderijen daar verlieten: “in die tijd werkte iedereen vanuit huis.”

Werken vanuit huis, of bijvoorbeeld in de (stedelijke) natuur - zoals onlangs weer gepromoot tijdens de outdoor office day - is een van de bewegingen die door de COVID-19-pandemie is versterkt. In deze beweging is de functie van veel vastgoed, zoals kantoren, aan verandering onderhevig. Steeds meer mensen hebben de behoefte om daar te werken, wanneer het hen het beste past.

Samenwerken, ontmoeten en individuele werkzaamheden lijken daarbij in andere dimensies plaats te vinden. Niet alleen ruimtelijk en geografisch maar ook in tijd (asynchroon werken).

Noodzakelijk, maar (te) lastig?

Deze beweging zorgt niet alleen voor andere eisen aan de flexibiliteit en adaptiviteit van het vastgoed waar mensen (samen)werken en ontmoeten, maar kan ook fungeren als aanjager om vastgoed meer duurzaam te benutten. Ook voor wat betreft de reisbewegingen daarnaartoe en hergebruik.

Dat dit meer duurzaam benutten van vastgoed noodzakelijk is, is voor mij een gegeven. De bouw is verantwoordelijk voor 50% van het grondstoffenverbruik, 40% van het totale energieverbruik en 35% van de CO2-uitstoot. Met de opgave om in 2050 100% circulair, duurzaam en energieneutraal te zijn rijst de vraag: doen we de juiste dingen en voldoende snel? De uitspraak in de klimaatzaak van Urgenda tegen Shell geeft daar volgens mij het antwoord op.

Dus wat kunnen we – kan ik! – (anders) doen en in voldoende snel tempo?

Voor het traject Adaptief en Flexibel Vastgoed bij De Bouwcampus is daarbij het vertrekpunt: 100 jaar extra en klokje rond gebruik van gebouwd vastgoed.

Hoewel in Nederland best een aantal aansprekende voorbeelden is te vinden blijkt het in de werkpraktijk toch (te) lastig om hier op grote schaal navolging aan te geven. Waar ligt dat aan? Welke lessen zijn er met en van elkaar te leren? Welk gedrag hebben we te veranderen en welk gedrag juist niet? Weet jij het? Laat het me weten via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.!

Lees ook:

Blog | Een onbesproken oplossing: kleiner wonen

Blog | Vastgoed en groepsbinding; een onlosmakelijk verband

 Over Rob Konings

Rob Konings is transitiemanager in een aantal trajecten van De Bouwcampus. Hij weet dat individuele organisaties de grote opgaven niet alleen kunnen realiseren, dat de sector daarin de sector (en publieke opdrachtgevers) nodig heeft. Daarom zorgt hij ervoor dat verschillende partijen met eenzelfde soort problematiek of uitdaging aan tafel komen om met die vraagstukken aan de slag te gaan. Niet project-voor-project, want dat gaat te langzaam en kost onnodig veel geld. Wel door in coalitie samen te werken aan oplossingen, zodat we systeemveranderingen kunnen teweegbrengen die leiden tot opschaling en versnelling. We bundelen kennis, kunde en ervaring uit de sector om tot échte doorbraken te komen die succesvolle cases repeteerbaar kunnen maken.

Rob Konings vertelt in deze blogreeks over de praktijk in relatie tot de transitiedoelen die we hebben. Hij weet wat er speelt in de opgave ‘Verduurzaming Gebouwen & Omgeving’ en welke vragen er leven. Hij zoekt daar de mensen bij die, net als wij, bereid zijn stappen te nemen. Doe je mee? 

Vastgoed en groepsbinding; een onlosmakelijk verband

Het Europees Kampioenschap voetbal is net afgesloten, met misschien wel een kater voor Nederland. En hoewel er al veel is geschreven over (de prestaties van) het Nederlands Elftal wil ik daar ook nog wel iets over kwijt.

Niet zozeer over welk systeem beter had gewerkt of wie op welke positie had moeten staan, maar wel hoe vastgoed doorwerkte in de groepsbinding van oranje.

Om hierbij Ruud van Nistelrooij – een van de trainers – te citeren: “…zag ik in Zeist een prachtig schouwspel. De hele groep was samen in een grote ruimte met elkaar bezig (…) In Noordwijk waren we meer verspreid in groepjes. Hier wordt samen gegamed, gekaart, gepraat, koffiegedronken (…) Dat hiërarchische van vroeger zie ik helemaal niet.”

Van Nistelrooij’s ervaring sluit goed aan bij de conclusie van de Universiteit Utrecht dat de fysieke ruimte – het gebouw – een plek is om verbinding te voelen.

Gelijksoortige conclusies zijn ook getrokken tijdens de door
De Bouwcampus – samen met het Center for People and Building (CfPB) en Arcadis – georganiseerde webinars over identiteit en (ver)binding in relatie tot vastgoed.

Organiseren en plaatsen van gemeenschappelijkheid lijken hierbij onlosmakelijk met elkaar verbonden: zowel in historische als (mogelijk) toekomstige context als in de vorm van fysieke en “verbeelde” gemeenschappen. Identiteit is daardoor een organisatievraagstuk dat vertaald moet worden naar het fysieke gebouw of (virtuele) werkplek. Een mensgerichte aanpak - wie zijn je medewerkers en wat hebben zij nodig? - lijkt daarbij ondersteunend te werken.

Blijkbaar heeft oranje die inzichten al goed onder de knie. Nu nog even goed oefenen op die 5-3-2 voor een volgend toernooi…J

Heb jij inspirerende voorbeelden, leerervaringen of hulpvragen die van invloed zijn op de transitie naar 100 jaar extra en klokje rond gebruik van gebouwd vastgoed? Dan verneem ik graag van je! Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Lees ook:

Blog | Een onbesproken oplossing: kleiner wonen

Blog | Rob Konings over het aanjagen van duurzaam gebruik van vastgoed

 Over Rob Konings

Rob Konings is transitiemanager in een aantal trajecten van De Bouwcampus. Hij weet dat individuele organisaties de grote opgaven niet alleen kunnen realiseren, dat de sector daarin de sector (en publieke opdrachtgevers) nodig heeft. Daarom zorgt hij ervoor dat verschillende partijen met eenzelfde soort problematiek of uitdaging aan tafel komen om met die vraagstukken aan de slag te gaan. Niet project-voor-project, want dat gaat te langzaam en kost onnodig veel geld. Wel door in coalitie samen te werken aan oplossingen, zodat we systeemveranderingen kunnen teweegbrengen die leiden tot opschaling en versnelling. We bundelen kennis, kunde en ervaring uit de sector om tot échte doorbraken te komen die succesvolle cases repeteerbaar kunnen maken.

Gemeente Amsterdam is op 11 januari jl. van start gegaan met de samenwerkingsovereenkomst ‘SOK Kademakers’ met Dura Vermeer Infra, Beens Groep en H. van Steenwijk. Deze overeenkomst is een ‘state of the art’ voorbeeld van het type portfoliocontracten waarin de vernieuwing van de Amsterdamse kademuren wordt aangepakt in een langjarige samenwerking. Dit heeft als doel om continu gezamenlijk te leren en te versnellen. In de bijeenkomst van de Community Portfolioaanpak van De Bouwcampus delen Marlous Vogels (coördinator samenwerking bij de Vernieuwingsopgave Kademuren van de gemeente Amsterdam) en Bas Klaver (programmamanager Samenwerkingsovereenkomst Kademakers van Dura Vermeer) openhartig  hun eerste ervaringen van deze langjarige samenwerking.

Van SOK naar NOK

Vanuit de samenwerkingsovereenkomst SOK kademakers is een nadere overeenkomst opgesteld (NOK). Zo is van de SOK op hoofdlijnen gewerkt aan een gezamenlijke visie in  werksessies met partners. Deze visie is vervolgens vertaald naar concrete spelregels en contractdocumenten. Dit proces is begeleid door een tactische organisatie laag. Deze laag stuurt niet op de inhoud, maar houdt zich bezig met het uitrollen, door ontwikkelen en borgen van de samenwerking. Deze extra tactische laag is de crux geweest om met een dergelijke samenwerkingsovereenkomst te starten.

Vier kritische aspecten van samenwerking

In de bijeenkomst staan vier kritische aspecten van de samenwerking centraal, namelijk prijsvorming, procesinrichting samenwerking, omgeving en opschaling en borging continuïteit. Aan de hand van filmpjes met stellingen van de verschillende partners in de SOK Kademuren komen belangrijke lessen naar voren.

Thema 1: prijsvorming

Binnen Programma Bruggen en Kademuren heerst het principe: eerlijk geld voor eerlijk werk. Van beide kanten vraagt het wat om tot een eerlijke prijs te komen. Het is een continu gesprek. Het is goed om inzichtelijk te maken wat voor processen er spelen bij de opdrachtnemer en opdrachtgever, dat zorgt voor begrip. Als je dit proces van prijsvorming goed doorloopt, zal er daarna minder discussie over zijn. Een belangrijk uitgangspunt hierbij is transparantie.

Klik hier voor het filmpje van Martijn Groen (projectleider Dura Vermeer)
KIik hier voor het filmpje Jain Jankipersadsing (contractmanager gemeente Amsterdam)

Thema 2: proces

Uit de pollvraag over welke verandering i.r.t. het proces het meest lastig is, geeft 65% van de deelnemers aan dat dit een andere houding aannemen en het daarvoor gewenste gedrag vertonen is. Marlous en Bas geven aan dat een andere houding en gedrag inderdaad nodig is, maar dat we merken dat taken verdelen ook spannend is. Daarnaast hebben de partijen ook besproken hoe ze kunnen gaan escaleren als iets misloopt. Tevens hebben ze ingezet op de preventieve kant, hoe kun je escalatie voor zijn en hoe dekken we spannende zaken van te voren af. Dit wordt o.a. gedaan door benen-op-tafel sessies, regelmatige assessments en wederzijdse feedback. Het uitgangspunt van de samenwerking is niet dat de gemeente in de lead is. Het is ingestoken als bouwteam samen met de partners.

Klik hier voor het filmpje van Frank de Reus (projectleider uitvoering H.v. Steenwijk)
Klik hier voor het filmpje van Arie Dirk van der Plas (projectmanager gemeente Amsterdam)

Thema 3: omgeving

Het vele luisteren en vragen om input van de omgeving heeft impact op de projecten. Het grote doel, het vervangen van de kademuren, moet hierbij niet uit het oog verloren worden. Dit is een politiek gevoelig aspect en de gemeente heeft hier veel aandacht voor om het in balans te houden.

Klik hier voor het filmpje van Vincent van Velse (hoofduitvoerder Dura Vermeer)
Klik hier voor het filmpje van Rende Jan Hop (coördinator Samenwerking gemeente Amsterdam)

Thema 4: opschaling/continuïteit

Er worden drie succesfactoren benoemd voor continuïteit en opschaling, namelijk een teamsamenstelling die de komende jaren hetzelfde blijft, transparantie t.a.v. doelen en belangen en geen optimaal resultaat zonder inspanning en discussie. Een vast team is voornamelijk in de opstartfase essentieel. Het gedachtegoed en de samenwerking hangt aan deze mensen. Voor opschaling en continuïteit wordt daarnaast ingezet op evaluatie en monitoring. Zo worden de oorspronkelijke gunningscriteria blijvend gemonitord. En voor elke NOK vindt een evaluatie plaats over wat er is afgesproken en of dat is behaald. De evaluatie en monitoring werkt twee kanten op.

Klik hier voor het filmpje van Fred Groot (projectmanager Beens Groep)
Klik hier voor het filmpje van Joyce van Tellingen (projectmanager gemeente Amsterdam)

Tot slot

Malcolm Aalstein (trekker marktstrategie van het Programma Bruggen en Kademuren van de gemeente Amsterdam en mede-initiatiefnemer van de Community Portfolioaanpak op De Bouwcampus) geeft aan dat we nu aan het begin staan van de samenwerking van de kademakers. Er wordt heel veel geïnvesteerd aan de voorkant. En dat is nodig, want we zijn nog wel even met elkaar bezig. De intentie is om 10 jaar met elkaar te werken. Er gaan moeilijke momenten komen. Maar het gevoel na de filmpjes en hoe Bas Klaver en Marlous Vogels gezamenlijkheid uitstralen in deze bijeenkomst is goed. Die energie moeten we vasthouden als het moeilijk wordt! Het is goed dat veel wordt gesproken over hoe wordt samengewerkt, hoe het proces wordt ingericht en hoe de prijs wordt bepaald. Alles wordt daarin netjes vastgelegd. Tegelijkertijd kunnen er veel mooie dingen ontstaan die je niet kunt opschrijven, zoals: hoe gun je elkaar voordeel, hoe help je de ander als die in de problemen komt.

Klik hier om het volledige verslag van de bijeenkomst Community Portfolioaanpak over de ‘SOK Kademakers’ te downloaden.

Zorgen dat alles op rolletjes loopt binnen een organisatie die volop in beweging is en zich richt op maatschappelijke opgaven die ons hele land raken; dat is wat jij doet als officemanager / managementassistent bij De Bouwcampus. Dankzij jou hebben we de zaken goed voor elkaar en de organisatorische touwtjes strak in handen. Herken jij jezelf hierin?

De actuele maatschappelijke opgaven rondom ondergrondse en bovengrondse infrastructuur, woning- en utiliteitsbouw raken vele bedrijven, gemeenten en organisaties. En zijn zo complex dat niemand ze alleen kan oplossen. Als De Bouwcampus brengen wij de juiste marktpartijen, kennisinstituten en opdrachtgevers bij elkaar om samen te werken aan grootschalig toepasbare en toekomstbestendige oplossingen. Zo jagen wij proactief vernieuwing aan.

Functieomschrijving

Voor de directeur haar afspraken regelen, werk plannen en besprekingen logistiek voorbereiden. Daarnaast collega’s ondersteunen bij de organisatie van (virtuele) bijeenkomsten, de algemene mailbox bijhouden, de post verzorgen en de telefoon aannemen. Jij ziet en hoort bijna alles, legt verbanden en vervult daarmee een centrale en cruciale rol binnen De Bouwcampus. 

Ook zorg jij voor het goed georganiseerd opbergen van belangrijke documenten. Jij houdt contract- en medewerkersoverzichten bij en zorgt dat de contacten in ons relatiebeheerprogramma SuperOffice actueel zijn. Verder regel jij allerlei facilitaire zaken. Dankzij jou is het kantoor op orde en hebben nieuwe medewerkers tijdig de beschikking over de juiste ICT-accounts. Je onderhoudt goed contact met onze leveranciers en met onze huisvester.

Kortom, je bent een veelzijdig persoon met een groot organisatietalent. Je bent zowel procesbewaker, spin in het web als gastvrouw (M/V). Het gehele team van De Bouwcampus – en de directeur in het bijzonder - kan op jou rekenen.

Wellicht kan je ons - naast bovenstaand basispakket – nóg meer bieden. Heb je bijvoorbeeld affiniteit en ervaring met financiën of personeelszaken of ICT of communicatie? Dan liggen hier ook kansen voor jou en gaan we graag met jou in gesprek over een functie-invulling op maat.

Wat breng je mee?

• Je hebt mbo+ of hbo niveau.
• Je hebt enkele jaren ervaring in een vergelijkbare rol en bent dus goed bekend met officemanagement en managementondersteuning.
• Je werkt gestructureerd en bent accuraat.
• Je bent een teamspeler, klantgericht en proactief.
• Je bent van vele markten thuis en voelt je prettig in een organisatie die volop in beweging is.

Wat bieden wij?

Werken bij De Bouwcampus doe je niet zomaar. Hier draait alles om complexe bouwgerelateerde vraagstukken. Wij zijn de plek waar alle kennis samenkomt; iets waarvan jij dus volop kunt profiteren. Je verrijkt jezelf, krijgt een andere blik op zaken en komt in contact met gesprekspartners van overheidsinstanties, bedrijven en kennisinstituten die ertoe doen in ons land. De Bouwcampus biedt mooie loopbaanperspectieven voor mensen met ambitie. Ons team is compact, hecht en bevlogen, en bestaat uit echte aanpakkers die gáán voor het bedenken en realiseren van vernieuwende en betaalbare oplossingen voor morgen.

Arbeidsvoorwaarden

Dienstverband: tijdelijke aanstelling via detachering of als zzp-er

Aantal uren per week: 20 tot 28 (Afhankelijk van eventueel extra maatwerkpakket)

De Bouwcampus is een non-profit stichting. Daarom nemen wij je voor deze functie bij voorkeur aan op basis van in kind detachering vanuit organisaties die zich betrokken voelen bij het werk van De Bouwcampus. Dit betekent concreet dat je in dienst blijft bij en betaald wordt door je huidige werkgever, maar 20 tot 28 uur per week werkzaam bent bij De Bouwcampus.

Is detachering geen optie? Een aanstelling als zzp-er behoort ook tot de mogelijkheden.

Standplaats

Normaal gesproken Delft, maar in verband met corona werkt iedereen momenteel vanuit huis.

Over De Bouwcampus

De samenleving staat voor complexe opgaven. De bouwsector speelt een belangrijke rol in het ontwikkelen van breed toepasbare oplossingen. Door kennis, kunde en ervaring te bundelen kunnen we tot echte doorbraken komen. Over muren en systeemgrenzen heen. Om dat voor elkaar te krijgen, is een partij nodig die mensen met elkaar verbindt en transities aanjaagt. Dat doet De Bouwcampus!

De Bouwcampus is een neutrale plek waar organisaties in de bouwketen, zoals bedrijven of gemeenten, een complex vraagstuk op het gebied van woningbouw, utiliteitsbouw en infrastructuur kunnen inbrengen. Het gaat hierbij altijd om problematiek die breed speelt en waaraan meerdere organisaties zich als vraageigenaar verbinden. Per vraagstuk zoeken De Bouwcampus en de partners de juiste marktpartijen, kennisinstituten en opdrachtgevers bij elkaar om samen te werken aan een oplossing. We verbinden partijen die elkaar normaal niet vinden en werken op basis van gelijkwaardigheid en in co-creatie.

De focus ligt op drie maatschappelijk opgaven: vervanging en renovatie infrastructuur, verduurzaming gebouwen en omgeving en herinrichting stedelijke ondergrond. De ambitie is dat alle organisaties voor wie het vraagstuk van belang is de vernieuwende en betaalbare oplossingen die binnen de Bouwcampustrajecten worden bedacht, kunnen toepassen. We noemen onszelf dan ook niet voor niets: aanjager van transitie.

Bijzonderheden

Je werkt in ieder geval op dinsdag en donderdag bij De Bouwcampus.

Solliciteren

Ben je geïnteresseerd? Stuur dan zo spoedig mogelijk jouw CV en motivatie naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Voor meer informatie over de functie kun je terecht bij:

Nynke Sijtsma, directeur De Bouwcampus, via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. | 06 52 59 56 13

Karen Nuij, kernteamlid De Bouwcampus, via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. | 06 52 59 50 19

Directeur Nynke Sijtsma werd in de vierde editie van OTAR door Jos van Maarschalkerweerd aan de tand gevoeld over de maatschappelijke meerwaarde van De Bouwcampus en wat De Bouwcampus daarin tot nu toe heeft bereikt.

Lees hier alvast een korte introductie:

De doorzettingskracht van De Bouwcampus

De Bouwcampus is in 2015 opgericht als netwerkorganisatie om de maatschappelijke meerwaarde van de bouwwereld te vergroten. Wat is die maatschappelijke meerwaarde en wat heeft De Bouwcampus daar tot nu toe in weten te bereiken? In dit artikel gaat OTAR in
gesprek met Nynke Sijtsma, sinds twee jaar directeur van De Bouwcampus. Een bevlogen directeur, die met De Bouwcampus systeemgrenzen wil verleggen om het hoofd te kunnen bieden aan de immense bouwopgaven waar Nederland voor staat. “Alleen door structureel in de keten samen te werken aan het gemeenschappelijk belang, ontwikkel je breed toepasbare oplossingen voor complexe vraagstukken en kan Nederland die opgaven aan,” aldus Nynke Sijtsma.

Het volledige artikel lees je hier. 

Wil je een fysiek exemplaar ontvangen van de vierde editie van OTAR? Vraag de editie hier gratis aan.

Rob Konings vertelt in deze blogreeks over de praktijk in relatie tot de transitiedoelen die we hebben. Hij weet wat er speelt in de opgave ‘Verduurzaming Gebouwen & Omgeving’ en welke vragen er leven. Hij zoekt daar de mensen bij die, net als wij, bereid zijn stappen te nemen. Doe je mee? 

Een onbesproken oplossing: kleiner wonen

De zomervakantie is voor velen een tijd van ontspanning en genieten. En voor veel Nederlanders maakt kamperen daar onderdeel van uit: 1 op 9 huishoudens heeft een caravan of camper. Een mooie gelegenheid om daarmee eens te experimenteren om duurzamer te gaan wonen. Want hoewel er veel aandacht is voor o.a. het aardgasvrij maken en isoleren van woningen blijft een andere oplossing voor verduurzaming vaak onbesproken: kleiner wonen.

In de tijd van de eerste Woningwet (begin 20^e eeuw) hadden mensen ongeveer 8 vierkante meter per persoon. Tegenwoordig is dat gemiddeld 65 vierkante meter; een verachtvoudiging! Een caravan past daar met zijn elf vierkante meter (met voortent zo’n 22m²) – net als een tiny house – mooi tussenin: ook wat betreft de minimale eisen aan woonoppervlakte.

Als we bovenstaande combineren met de ambitie van het traject 'Adaptief en flexibel vastgoed' om een krimp van kantoorruimte met 20% mogelijk te maken, zou dat in theorie moeten kunnen leiden tot voldoende woonoppervlakte voor zo’n 150.000 personen[1]. Bijna net zo veel als het aantal inwoners van steden als Den Bosch of Zwolle!  

Voor nu wens ik je een mooie zomerperiode, met rust en ruimte in je hoofd en hart. En mocht je daarbij ook nog een nieuwe kijk op kamperen willen krijgen – of gewoon even willen lachen – klik dan hier.

Heb jij inspirerende voorbeelden, leerervaringen of hulpvragen die van invloed zijn op de transitie naar 100 jaar extra en klokje rond gebruik van gebouwd vastgoed? Dan verneem ik graag van je! Mail mij via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

[1] De totale voorraad kantoren in Nederland is ongeveer 49 miljoen m². 20% krimp daarvan resulteert in een oppervlakte van zo’n kleine 10 miljoen m² dat mogelijk voor een andere functie – zoals woningbouw – ingezet kan worden.

Lees ook:

Blog | Vastgoed en groepsbinding; een onlosmakelijk verband

Blog | Rob Konings over het aanjagen van duurzaam gebruik van vastgoed

 Over Rob Konings

Rob Konings is transitiemanager in een aantal trajecten van De Bouwcampus. Hij weet dat individuele organisaties de grote opgaven niet alleen kunnen realiseren, dat de sector daarin de sector (en publieke opdrachtgevers) nodig heeft. Daarom zorgt hij ervoor dat verschillende partijen met eenzelfde soort problematiek of uitdaging aan tafel komen om met die vraagstukken aan de slag te gaan. Niet project-voor-project, want dat gaat te langzaam en kost onnodig veel geld. Wel door in coalitie samen te werken aan oplossingen, zodat we systeemveranderingen kunnen teweegbrengen die leiden tot opschaling en versnelling. We bundelen kennis, kunde en ervaring uit de sector om tot échte doorbraken te komen die succesvolle cases repeteerbaar kunnen maken.

De vijfde Verstedelijkingsconferentie, die op 30 september jl. in Hangaar2 in Katwijk werd georganiseerd, stond in het teken van oplossingen. Oplossingen voor het woningtekort met als uitgangspunt: hoe kunnen we industriële woningbouw morgen in de praktijk toepassen om de woningbouw slimmer, sneller en duurzamer aan te jagen.

De Bouwcampus verzorgde, samen met Bouwend Nederland, een werksessie om drie concrete punten op te halen bij bestuurders, corporaties, producenten en bouwers die overhandigd worden aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de Provincie Zuid-Holland. Punten waar écht verandering op nodig is om huidige (procedurele) hindernissen te overbruggen en het woningtekort op te lossen. Want, zo is de overtuiging bij - gelukkig steeds meer - partijen: #hetkanwel! 

De drie concrete punten die naar voren kwamen:

1. meer en sneller beschikbare locaties;
2. snellere en herhaalbare procedures;
3. voldoende mensen die slimmer worden ingezet.

Voor alle drie geldt vanuit het deelnemersveld de overtuiging dat we niet vrijblijvend leren en kennis delen, maar vooral slim successen repeteren. Beweging is innoveren door te herhalen wat werkt. Met gevarieerde, comfortabele, duurzame en betaalbare woningen als resultaat.

‘Van woorden naar daden voor een thuis voor iedereen’

Zo luidde de doelstelling van de 5^e Verstedelijkingsconferentie. De Bouwcampus werkt in die lijn de drie genoemde actiepunten verder uit en zal die met haar partners aanbieden aan het bevoegde gezag om procedurele versnelling voor woonproducten mogelijk te maken. De grootste tijdswinst zit in het voortraject ofwel de ontwikkelingsfase; door een meer productgerichte inkoopstrategie - in plaats van het huidige projectgebonden ontwikkelen - kan een aantal stappen worden overgeslagen of sterk in tijd gereduceerd. Daar waren alle aanwezigen het over eens. De Bouwcampus meent dat de doorlooptijd van het voortraject zelfs minstens gehalveerd kan worden.

Urgentie-actie #Zetdewoningbouwaan

Het aanwezige (bestuurlijke) netwerk was essentieel voor het draagvlak om de belemmeringen te doorbreken op onder meer het gebied van procedures en het vrijgeven van locaties waarop gebouwd kan worden. Maar, de stem van de woningzoeker ontbreekt op dit soort events. Daarom organiseerde De Bouwcampus een ludieke ‘urgentie-actie’ tijdens de netwerkborrel: met demonstratieborden gaf zij daarmee óók de eindgebruiker een stem. Niet om te shockeren, wel om de ernst te duiden. Stukjes hout, in de vorm van bakstenen, met concrete vragen erop werden uitgedeeld aan de aanwezigen; ‘Hoe zet jij de woningbouw aan?’. Vervolgens hebben de deelnemers hun antwoorden erop gezet en zijn deze verzameld op de Bouw Mee! Speeddate Box, waarin eveneens de gesprekken op gang kwamen tussen bestuurders en aanbieders.

De Rijksoverheid heeft de ambitie om de economie van Nederland in 2050 volledig circulair te laten zijn. De Transitieagenda Bouw wil daarom in 2023 alle infrastructuur circulair uitvragen. Een voordeel is dat de urgente uitdaging van de vervangingsopgave van viaducten en bruggen veel marktpotentie heeft.. De Open Leeromgeving Circulaire Viaducten en Bruggen gaf, samen met de sector, invulling aan deze urgentie. De Bouwcampus en Rijkswaterstaat initieerden dit traject, waar zestig deelnemers van marktpartijen, overheden en instellingen kennis en ervaring uitwisselden over het circulair bouwen van viaducten en bruggen.

In 2020 werd het traject overgedragen aan het projectteam Strategic Business Innovation Research (SBIR) van Rijkswaterstaat. Na verschillende fasen van de SBIR Circulaire Viaducten heeft de beoordelingscommissie drie consortia - met hun ingediende oplossingsrichting – gekozen die doorgaan naar de prototypefase:

• ViCi - modulaire boogconstructie, terugwinbare onderbouw
• Nebest - Closing the loop, viaducten van herbruikbare materialen
• Royal HaskoningDHV - Hergebruik Prefabliggers

Expositie: Viva la Via; op weg naar een circulaire aanpak

De uitslag van de SBIR betekent niet dat de andere ideeën geen waarde hebben. De concepten en ideeën helpen bij het verder ontwikkelen van circulaire kunstwerken. Om die reden presenteert Rijkswaterstaat op 29 oktober 23 ideeën tijdens de expositie ‘Viva la Via; op weg naar een circulaire aanpak’ op de Floriade. De expositie is de eerste collectiepresentatie van circulaire kunstwerken in de wereld en heeft ten doel opdrachtgevers en marktpartijen te inspireren, verbinden en motiveren om de transitie naar circulaire viaducten verdere impulsen te geven.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Bij interesse in deelname aan de Expositie Circulaire Viaducten, informeer gerust via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Aanmelden voor de expositie kan via deze link.

Buyer Group Circulaire Viaducten

De expositie wordt georganiseerd vanuit de nieuwe Buyer Group Circulaire Viaducten van PIANOo. Hierin verkennen publieke opdrachtgevers hoe zij circulaire viaducten het beste kunnen inkopen. Bij deze verkenning worden nadrukkelijk ook marktpartijen betrokken. Zo wordt gewerkt aan een goede aansluiting tussen vraag en aanbod en de beste manier van aanbesteden. De deelnemende opdrachtgevers implementeren de werkwijze vervolgens in hun aanbestedingspraktijk. De komende maanden worden verdiepende sessies en uitwisselingen georganiseerd om ervoor te zorgen dat de kennis en handelingsruimte rondom Circulaire Viaducten wordt vergroot. Tijdens de ‘Week van de Circulaire Economie' zal de Buyer Group een intentieverklaring presenteren en zij gaat van daaruit verder met een gezamenlijke inkoopstrategie.

Meer informatie over de Buyer Group vind je hier.

Het winnende team van de hackathon sluizen kwam op 8 oktober jl. samen op Vliegveld Lelystad om hun prijs te consumeren; een inspectievlucht met een helikopter langs verschillende kunstwerken aan het IJsselmeer. De focus lag op deze prachtige dag in oktober op een belangrijk onderdeel waar tijdens de hackathon te weinig tijd voor was: als professionals uit verschillende vakgebieden elkaars werelden leren kennen en het winnende idee, met innovatieve datatechnologie een periodieke stress test voor de vervanging en renovatie van schutsluizen, verder ontwikkelen. De helikoptervlucht bleek een prima hulpmiddel om de uitwisseling van ideeën naar een hoger niveau te brengen!

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Vlnr Edo Noordermeer (Fugro), Erik van Gool (Vialis), Daan Dunsbergen (Rijkswaterstaat), David de Jong (Anteagroup), Jeanettte Visser (TNO), Andreas Hartmann (UTwente) en Joost Breedeveld (Deltares)

Het bleek een interessante dag, waarop de ontwikkeling van de stress test verder is doordacht. Een beheerder wil een zo goed mogelijk beeld hebben - en houden - van zijn of haar sluis; de onderdelen zijn vaak locatie-specifiek uitgevoerd, maar met de juiste data op het juiste moment kan de conditie ervan goed worden ingeschat. Het idee van de stress test omvat een data-gedreven aanpak waarbij kritische onderdelen van een sluis met behulp van sensoren continu worden gemonitord, en andere onderdelen periodiek worden gecontroleerd. Met deze data wordt gemonitord of onderdelen langer of minder lang meegaan dan vooraf bedacht en worden faalmechanismen in kaart gebracht. Vervolgens wordt de impact van technologische, maatschappelijke of klimatologische veranderingen op de levensduur van de sluis bepaald.

In de teamdiscussies zijn verschillende ‘worstelingen’ rondom de periodieke stress test bij sluizen besproken. Stress tests lijken desondanks zeer bruikbaar om antwoorden te geven op vele vragen. Ze kunnen op verschillende niveaus (netwerk, sluis, onderdeel) en momenten tijdens de levenscyclus (bouwfase, beheerfase) worden uitgevoerd.

Dit team heeft ervaren hoe leuk het is als verschillende experts uit verschillende disciplines voor een concreet vraagstuk worden gesteld. Dan blijkt weer dat we elkaar veel meer kunnen bieden dan oorspronkelijk ingeschat. Op korte termijn komt de groep kwartiermakers van de Kansenscan en hackaton sluizen (Rijkswaterstaat, Techniek NL, NL Ingenieurs, Bouwend Nederland, De Bouwcampus, TNO en Deltares) bij elkaar om te kijken hoe dit initiatief zich verder kan ontwikkelen en kan uitgroeien tot een expertnetwerk sluizen, waarin beheerders, marktpartijen en kennisinstellingen samen de sluizenopgave aangaan.

Wie daarover wil meedenken is van harte welkom en kan dat kenbaar maken bij Daan Dunsbergen (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.) of Nathalie van Dalen (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.).

Lees ook:

21-06-2021: ‘Samenwerking leidt tot radicale inzichten en ongewone ideeën’

Duizenden bruggen en sluizen moeten vervangen worden. Repeteerbaar werk met een programmatische aanpak is daarom noodzakelijk. Het vereist een fundamenteel andere manier van (samen)werken door opdrachtgevers, ontwerpers, bouwers, leveranciers en producenten. Delen en leren van praktijkervaringen helpt om de seriematige / portfolioaanpak versneld en sectorbreed te ontwikkelen.

Binnenkort presenteren we het V&R Dashboard, waarin we deze praktijkervaringen delen. Voordat we deze lanceren, vragen we jouw hulp: wil jij het V&R Dashboard testen op bruikbaarheid? En/of heb jij praktijkervaringen die je met ons kunt delen? Wees welkom en meld je aan via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

De gebouwde omgeving in Nederland moet in hoog tempo en op grote schaal omschakelen op duurzame energiebronnen en energiebesparing, om tot nul CO₂-uitstoot in 2050 te komen. Voor zo’n transformatie is innovatie essentieel. Technologische én maatschappelijke innovaties zijn noodzakelijk. TKI Urban Energy verbindt en ondersteunt Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen bij de ontwikkeling en toepassing van deze innovaties. Door te helpen kansrijke samenwerkingsverbanden te vormen, kennisuitwisseling mogelijk te maken en de weg naar financiering te wijzen. De focus ligt op thema’s als verduurzaming van woningen en woonwijken, utiliteitsgebouwen en bedrijventerreinen, energie-renovaties op grote schaal.

Wil je meer weten over TKI Urban Energy? Ga dan naar de website.

Nynke Sijtsma, directeur De Bouwcampus, sprak op 14 oktober jl. op de Landelijke Vastgoeddag Rijksoverheid over o.a. de meerwaarde van De Bouwcampus voor de sector en de maatschappij. Bekijk de volledige terugblik op het evenement hieronder.

De Bouwcampus ziet het belang van een onderling verbonden innovatielandschap in Nederland. Zodat het geleerde - successen én tegenslagen - wordt gedeeld tussen de regio’s onderling. Pilots zijn van belang, maar missen hun doel als ze op zichzelf staan of niet worden opgeschaald. Of als ze meerdere keren worden uitgevoerd omdat men niet weet dat het elders al getest is. Dus, om te kunnen opschalen zijn samenwerking en kennisdeling essentieel. In de regio’s werd al veel geëxperimenteerd en ontwikkeld. Nu is het noodzakelijk om de verbinding tussen de verschillende, regionale innovatiehubs te verstevigen. Daarin ziet De Bouwcampus voor zichzelf een zeer passende rol die ze nu verder uitbouwt.

Opschalen en versnellen met Communities of Practice

Die rol komt niet uit de lucht vallen; voor het opschalen en versnellen van CO₂-neutrale woningrenovatie in de bestaande sociale woningbouw heeft De Bouwcampus, de afgelopen twee jaar en in samenwerking met zes regionale innovatiehubs, een innovatietraject ingericht.

• BuildinG (regio Noord)
• Pioneering (regio Oost)
• SPARK makers zone (regio Zuid)
• Utrechtse Renovatieversneller (regio Midden)
• 3D Makerszone / BouwLab R&Do (regio Noord-Holland)
• iCircl (regio Zuid-Holland)

Bij elk van deze hubs zijn corporaties, bouwers, kennisinstellingen en marktpartijen aangesloten die als Community of Practice (CoP) aan een concrete vraag werken. De focus bij al deze community-leden ligt op opschaling in de praktijk; met kansrijke concepten willen zij voorbij de pilotfases komen door te doen. Wanneer dat lukt, worden deze vervolgens grootschalig in de praktijk geïmplementeerd, en vooral: gedeeld met de andere regio’s. Opschalen en versnellen kan alleen als je ervaringen deelt en elkaar helpt. Zo is het succes van de één het succes van allen.

Innovatienetwerk breder inzetten

De regionale innovatiehubs zetten zich in op het gebied van verduurzaming van de bestaande woningvoorraad. Maar zij doen ook veel ten aanzien van andere thema’s zoals circulariteit, vernieuwde energie, industrialisatie en robotisering.  De dynamiek en ontwikkeling bij deze hubs is hoopgevend. De hubs zijn uitermate goed in het kansen zien en benutten, en kunnen in hun netwerk goed dealen met verschillende visies en perspectieven. Net als De Bouwcampus zitten zij midden in een netwerk waarin kennis en ervaringen worden gedeeld. Het is daarom logisch dat De Bouwcampus mét de innovatiehubs dieper duikt in de succesverhalen en de geleerde lessen. En daarover breder gaat communiceren. Wie wil opschalen, moet kennis en ervaring delen.  De Bouwcampus onderzoekt of er meer regionale, of juist nationale, Commuties of Practise kunnen worden gevormd. Als praktijkgerichte netwerken, waar geleerd wordt door te doen.  Denk aan bijvoorbeeld industrialisatie van de woningbouw of circulaire herontwikkeling. Maatschappelijke opgaven die De Bouwcampus aanjaagt. Met focus, vaart en impact kan het innovatienetwerk daarin een positieve en cruciale rol spelen.

Het versnellen van de woningbouw verloopt nog niet zonder slag of stoot. In #zijzettendewoningbouwaan deelt De Bouwcampus de verhalen waar het al wél lukt om woningbouw toekomstbestendig te versnellen. Dit keer: herontwikkeling ‘In de Buurttuin’ in Schiedam, waar Van Wijnen 238 eengezinswoningen en appartementen bouwt.

Het gehele traject is redelijk snel verlopen. Begin 2020 won Van Wijnen de Europese aanbesteding waarna de sloop van de oude woningen plaatsvond. Een jaar later is de bouw van de eerste fases gestart waardoor in 2022 de eerste 171 woningen worden opgeleverd. Het gehele project is in 2024 afgerond.

Jeroen Roijers is als ontwikkelingsmanager bij Van Wijnen betrokken bij ‘In de Buurttuin’. Transitiemaker bij De Bouwcampus, Alice Vogel, ging met hem in gesprek.

Ha Jeroen, om te beginnen ben ik benieuwd naar jouw kijk op industriële woningbouw.

“Er ligt een maatschappelijke opgave waar we mee aan de slag moeten. Het gaat niet alleen om het realiseren van woningen voor een bepaalde doelgroep en prijssegment, maar bijvoorbeeld ook om duurzaamheid, mobiliteit en de sociale component. Industriële woningbouw is een middel bij het invullen van die opgaven. Fijn Wonen (het industriële woonproduct van Van Wijnen, red.) is gericht op betaalbaarheid, snelheid en toekomstbestendigheid. De woningen zijn circulair, zorgen voor minder (bouw)afval en lagere stikstofuitstoot doordat het grootste deel van de werkzaamheden in de fabriek plaatsvindt. Daarnaast kan de bouwproductie eenvoudiger worden vergroot door het opschalen van de productiefaciliteit. Hiermee leveren wij een bijdrage aan de benodigde woningbouwproductie.

Nemen de keuzemogelijkheden bij industriële woningbouw toe?

“Ja, in rap tempo. Vergelijk het met de iPhone: het aantal opties en de technische mogelijkheden groeit snel, en blijven we door ontwikkelen. Zo bieden we naast eengezinswoningen nu ook appartementen en toegenomen variatie in woonplattegronden. Inmiddels kunnen we in onze fabriek met robots verschillende dikten met metselwerk maken, waardoor je reliëf in gevels aanbrengt en elke woning er anders uit kan zien. Onze andere woonoplossingen – Wij Wonen en Vrij Wonen – bieden nu nog meer keuzevrijheid, maar dat zie je wel terug in de snelheid (trager) en betaalbaarheid (prijziger).

Zowel het ontwikkelproces als het bouwproces gaat sneller bij een industriële oplossing. Traditioneel moet je in elke fase opnieuw tekenen en rekenen met onder meer de architect, constructeur, bouwfysicus, installateur en bouwbedrijf. Doordat alles bij industriële woningen gedigitaliseerd, doorgerekend en uitermate goed getest is op kwaliteit, kun je dat proces meer dan halveren. Met daarbij de garantie op goede kwaliteit, omdat je geconditioneerd bouwt en geen last hebt van regen, wind en vorst. Productcertificering zou een logische volgende stap zijn om qua procedures verder te versnellen.”

Toch duurt het ontwikkelproces in de praktijk vaak nog lang, omdat het op traditionele wijze wordt doorlopen. Zou productcertificering dat proces kunnen verkorten?

“Ja, dan kun je stappen overslaan. Het ging er 10 jaar geleden al over, maar is helaas nog niet gerealiseerd.”

Wat maakt dat het traject van In de Buurttuin snel is gegaan?

“Daar zijn meerdere factoren aan te wijzen. Allereerst hebben gemeente en corporatie duidelijke kaders gesteld bij de uitvraag  van de tender, over bijvoorbeeld de aantallen, bandbreedtes en parkeren. Dat helpt, omdat het plan dat je maakt dan gelijk goed aansluit bij de randvoorwaarden en je door kunt. Vervolgens konden wij snel schakelen naar invulling op woningniveau, door de digitale toolbox voor industriële woningen. Tot slot was de welstandscommissie ook overtuigd van ons plan en is daar geen discussie over geweest, mede doordat we in de dialoogfase duidelijk hebben uitgelegd wat Fijn Wonen voor kwaliteit, snelheid en duurzaamheid betekent.”

Helderheid en pro-activiteit in het proces dus. Hebben jullie ook met participatie te maken gehad, aangezien het om herontwikkeling ging?

“Participatie met de buurt vond voornamelijk op gebiedsniveau plaats, ook al kunnen we dat tegenwoordig ook op woningniveau doen. Bewoners mochten actief meedenken over de inrichting van de buitenruimte. Wat wel helpt bij industriële woningen, is dat je door de toolbox makkelijk laat zien hoe het kan worden én daarmee kunt spelen. Plus dat wat je laat zien, ook gelijk realistisch is qua cijfers. Bij traditionele ontwerpen moet je soms later (deels) opnieuw beginnen, omdat het ontwerp qua kosten toch niet uit komt.”

Als de voordelen zo duidelijk zijn, waarom wordt daar dan niet meer over gecommuniceerd?

“We moeten meer communiceren over wát we oplossen en niet over industrialisatie als doel op zich. In sommige situaties is een andere woonoplossing misschien beter, zoals bij een grote twee-onder-één-kap of vrijstaande woning die mensen volledig zelf willen ontwerpen.”

Tot slot, wat is jouw droom voor woningbouw? Waar staan we idealiter over tien jaar?

“Ik zou het mooi vinden als je op je iPad je eigen huis kunt ontwerpen, bestellen en dan na drie maanden laat afleveren. Ik geloof echt in die industrialisatie, dat heeft de toekomst. Door de druk op de woningmarkt is de urgentie om na te denken over slimme oplossingen extra belangrijk. Er is schaarste aan materiaal en een tekort aan arbeidskrachten. We willen circulair, betaalbaar en op korte termijn bouwen. De aanleiding om industriële woningbouw te versnellen, is er dus. We moeten omgaan met grote maatschappelijke problemen, waaraan industrieel bouwen in positieve zin kan bijdragen.”

We vragen in de rubriek ‘De 3 van…’ aan professionals waar ze zich mee bezighouden en welke ontwikkelingen we daarin op ons vizier moeten hebben. Deze keer zijn we in gesprek met Robbert Ephraim over City Deal Openbare Ruimte.

De City Deal Openbare Ruimte is in het leven geroepen om handelingsperspectief te bieden voor de bundeling van maatschappelijke doelstellingen. Sinds begin 2021 is De Bouwcampus aangesloten als actieve partner. Robbert Ephraim, transitiestrateeg bij De Bouwcampus en tevens thema-eigenaar Ketensamenwerking & Innovatie bij Mijn Aansluiting, heeft hier zitting in.

Wat is jouw rol en die van De Bouwcampus in deze City Deal?

“Ik verzorg de inbreng vanuit de netwerkbedrijven in de landelijke programma’s: Kennisarena kabels en leidingen (COB), City Deal Openbare Ruimte en voor De Bouwcampus vanuit het traject Praktijkprogramma Herinrichting Stedelijke Ondergrond. In de drie programma's werken de natuurlijke eigenaren van ondergrond en ondergrondse infrastructuur (gemeenten en netwerkbedrijven) aan dezelfde opgave. De achtergrond van de initiatiefnemers van de programma's zorgt voor net een andere invalshoek, zodat projecten en productontwikkeling heel logisch opgepakt worden in één van de drie programma's. De uitdaging is om al die afzonderlijke tegeltjes bijeen te brengen in een kleurrijk mozaïek met oplossingen waarmee zowel de natuurlijke eigenaren als alle andere betrokken partijen optimaal kunnen bijdragen aan een toekomstbestendige openbare ruimte. De inbreng van het COB (ontwikkelen en openbaar beschikbaar stellen van kennis), Mijn Aansluiting (ontwikkelen en implementeren van innovaties) en De Bouwcampus (coalitie en co-creatie in de praktijk van alledag) draagt daaraan bij.” 

Welke beweging kun jij op dit moment duiden binnen de City Deal Openbare Ruimte? 

“Dit jaar stond in het teken van het inrichten van City Deal Openbare Ruimte als constructie, het formuleren van doel en aanpak door de afzonderlijke ontwikkelteams en het vinden van samenhang tussen de ontwikkelteams en sturing daar overheen. Nu breekt de periode aan waarin de ontwikkelteams daadwerkelijk aan de slag gaan in de praktijk van de casussen die door de deelnemende gemeenten zijn aangedragen.”

In hoeverre levert dit partnerschap een positief effect op het traject Praktijkprogramma Herinrichting Stedelijke Ondergrond? 

“Het positieve effect zit in de wisselwerking tussen het Praktijkprogramma Herinrichting Stedelijke Ondergrond (HSO) en de casussen die in het CDOR Ontwikkelteam Stedelijk Programmeren en Samenwerken worden uitgewerkt. Als team HSO van De Bouwcampus werken we samen met Mijn Aansluiting aan het project "Inventariseren Afstemmingsvormen" van de Kennisarena. Daarin verzamelen we bij tien bestaande coalities voor Integraal Programmeren op elf afzonderlijke aspecten hoe hun samenwerking er nu voor staat. Die informatie komt straks openbaar beschikbaar in de bestaande online catalogus. Vanuit het team HSO van De Bouwcampus werken we met twee gemeenten aan de vorming en doorontwikkeling van hun coalitie voor Integraal Programmeren. Daarbij maken we handig gebruik van de kennis die is opgehaald bij Inventariseren Afstemmingsvormen. Deze twee gemeenten zijn ook deelnemer in de CDOR. Met al deze ervaringen kunnen we de overige gemeenten in het CDOR Ontwikkelteam Stedelijk Programmeren direct ondersteunen met hun afzonderlijke casussen, zodat we in de drie jaar looptijd een generieke aanpak ontwikkelen die de andere gemeenten in Nederland gaat helpen.”

Heb je een casus in te brengen of wil je meedenken én -doen met het team van De Bouwcampus? Meld je aan via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

BAM en De Bouwcampus zijn een meerjarige partnerovereenkomst aangegaan. Hiermee intensiveren zij hun al langer bestaande samenwerking om tot verdere innovatie, opschaling en versnelling in de bouwsector te komen. De overeenkomst is getekend door Peter van Leeuwen, directievoorzitter BAM Bouw en Techniek, en Nynke Sijtsma, directeur De Bouwcampus.

Peter van Leeuwen: “Ik ben enthousiast over het verbreden en verdiepen van de samenwerking met
De Bouwcampus om zo een bijdrage te leveren aan de maatschappelijke uitdagingen van onze sector. Dit partnerschap heeft betrekking op diverse activiteiten van BAM in Nederland; niet alleen utiliteitsbouw, maar ook woningbouw en infrastructuur. Als BAM werken wij hard om onze strategie ‘Building a sustainable tomorrow’ waar te maken. De activiteiten van De Bouwcampus sluiten naadloos aan op onze ambitie, onder meer op vlakken van duurzaamheid, circulariteit en energietransitie. Wij delen graag onze kennis en ervaring in het netwerk van De Bouwcampus om onze branche en de samenleving verder te verbeteren.”

De Bouwcampus werkt met focus, vaart en impact aan de transities binnen drie maatschappelijke opgaven: vervanging & renovatie infrastructuur, verduurzaming gebouwen & omgeving en de herinrichting van de stedelijke ondergrond. Met het doel om middels trajecten - waar in coalitie met verschillende partijen wordt samengewerkt - tot opschaling en versnelling te komen. 

Nynke Sijtsma: “Integraal en op de langere termijn samenwerken zijn hierin van essentieel belang; enerzijds omdat dit zorgt voor continuïteit, anderzijds omdat dit het gedeeld eigenaarschap waarborgt. Zo jagen we samen met partners de transities aan binnen de opgaven waarin de bouw een rol heeft. BAM denkt en werkt al langer actief met ons mee, zoals bijvoorbeeld bij onze versnellingstafel stikstof. Ook levert BAM sinds 2021 capaciteit aan het team dat zich bezighoudt met de industrialisatie van de woningbouw om grotere stappen te maken door onder meer bouwstromen te realiseren. Met de ondertekende partnerovereenkomst geeft BAM aan de samenwerking te intensiveren en mee te willen werken aan toepasbare oplossingen in de opgave van de vervanging en renovatie van infrastructuur. We zien dat De Bouwcampus en BAM elkaar op deze onderwerpen versterken; wellicht juist omdat we crossovers maken tussen de verschillende domeinen. Net zoals je dat nu terugziet in het nieuwe kabinet, ligt ook hier de winstkans in integratie. En die kans laten zowel BAM als De Bouwcampus zeker niet liggen.” 

Deze partners ondersteunen de doelstellingen van De Bouwcampus en dragen bij aan de ontwikkeling van de sector: https://debouwcampus.nl/community/partners. 

Tijdens de Vijfde Verstedelijkingsalliantie lanceerde De Bouwcampus, in samenwerking met de Provincie Zuid-Holland, de campagne #zetdewoningbouwaan. Het doel van deze campagne is het opschalen en versnellen van industriële woningbouw om het woningtekort tegen te gaan. Lees meer over het succes van deze campagne!

Industriële woningbouw wordt door de Provincie Zuid-Holland als dé oplossing gezien om het woningtekort snel aan te pakken. Flexibele, hoogwaardige en industrieel vervaardigde woningbouwproducten kunnen slimmer, sneller en duurzamer worden vervaardigd. Hiervoor moet wél een aantal nieuwe spelregels worden afgesproken. Alle partijen in de bouwkolom hebben belang bij een continue en meer industrieel ingerichte bouwstroom; een belangrijke randvoorwaarde om met minder mensen sneller meer woonproducten te kunnen produceren voor een stabielere marktprijs. Door voor een langere periode het gewenste productievolume en de -typologie met meer uniforme prestaties vast te leggen kunnen producenten en bouwbedrijven investeren in innovatie en opschaling van het productievolume.

Campagne #zetdewoningbouwaan

Om dit te bereiken, dienen bestaande hindernissen overbrugd te worden. Hiervoor heeft De Bouwcampus, in samenwerking met de Provincie Zuid-Holland, de campagne #zetdewoningbouwaan gelanceerd tijdens de vijfde Verstedelijkingsconferentie. Tijdens de campagne worden mooie, aansprekende voorbeelden van industriële woningen gedeeld met als doel om het imago te verbeteren. Er is in co-creatie gewerkt aan mogelijkheden voor procedurele versnelling van het ‘industriële woningbouwproces. Daarnaast zijn verbindingen gelegd tussen betrokken partijen, zoals gemeenten, woningcorporaties, ontwikkelaars en producenten. En met succes!

Procesversnelling in binnenstedelijke locaties

In meerdere gemeenten, waaronder de gemeenten Delft en Dordrecht, worden (binnenkort) industriële woningen gebouwd. Ook met de gemeenten Zoetermeer en Barendrecht zijn reeds diverse gesprekken gevoerd. Het doel van deze locaties is om vanuit de praktijk te onderzoeken welke hindernissen een rol spelen bij het zoeken, verwerven en realiseren van concrete industriële woningbouwprojecten. Het traject wordt zo een combinatie van doen en leren. Samen met de locaties waar industriële producten zijn geplaatst, wordt achterhaald wat cruciale factoren zijn voor het ontwikkelproces voor dit soort woningen. Waarom is het hen gelukt? Waarom is het proces in de desbetreffende gemeente zo verlopen? Deze input kan gebruikt worden om ook op andere plekken in het land woningbouwprojecten op te starten. 

Bouwstromen

Daarnaast is De Bouwcampus betrokken bij het opzetten en ontwikkelen van bouwstromen in de provincie Zuid-Holland, waaronder de bouwstroom van de Sociale Verhuurders Haaglanden (SVH) en de bouwstroom Maaskoepel. In deze bouwstromen buigen diverse woningcorporaties zich over de mogelijkheden om gezamenlijk nieuwbouwwoningen in te kopen. De Bouwcampus onderhoudt samen met Aedes het netwerk van bouwstromen in andere delen van Nederland, waaronder de bouwstroom in het Stedelijk Gebied Eindhoven, de Bouwstroom Drenthe en de Noord-Hollandse Bouwstroom. Onderling worden kennis, lessons learned, uitdagingen en spanningen opgehaald, blootgelegd en gedeeld met als doel de nieuwe bouwstromen sneller tot een succes te maken.  

Heb je zelf ook kansrijke oplossingen, een interessante casus of wil je eens sparren over ontwikkelingen en mogelijkheden, sluit je aan via www.zetdewoningbouwaan.nl.

Over acht jaar moet Nederland de helft minder primaire grondstoffen gebruiken. De helft minder mineralen, metalen en fossiel. Je zou er wanhopig van kunnen worden, maar dat zit niet in de aard van Yvette Watson, winnaar van de ABN Amro Duurzame 50. Een uur lang vertelt ze met onafgebroken enthousiasme over circulariteit en haar bedrijven PHI Factory en The 2B Collective. ‘Toen ik hoorde over cradle-to-cradle, had ik nog maar één doel: het facilitaire werkveld omvormen naar een circulaire economie.’

Waar begon jouw interesse in circulariteit?

‘Mijn hart voor duurzaamheid gaat ver terug. Vroeger maakte ik spandoeken voor Greenpeace en stond ik met allerlei opa’s en oma’s voor het stadhuis van Leiden. Tijdens de middelbare school werd het wat minder, toen was ik met andere dingen bezig. Ik ben vrij random Facility Management gaan studeren. Tijdens die studie ging ik opnieuw nadenken over wat ik belangrijk vond. Ik wilde graag economie en marktwerking, waar ik wel in geloof, samenbrengen met het maatschappelijk belang. In 2001 haalde Annemarie Rakhorst het cradle-to-cradle-gedachtegoed naar Nederland, dat vond ik helemaal geweldig. Ik heb er mijn scriptie over geschreven en had sindsdien nog maar één doel: het facilitaire werkveld omvormen naar een circulaire economie. Bij Facility Management komen al je grondstoffen binnen - catering, schoonmaak, onderhoud, materialen, gas, water en licht - en gaan ze weg via je afvalcontract. Daar zit het hem in: hoe ga je om met die grondstoffen, eigenaarschap en levensduren?

‘In mijn werk ben ik daar mee gaan experimenteren. Kunnen we het net als William McDonough (schrijver van cradle-to-cradle, red.) op z’n kop gooien en zorgen dat het z’n waarde behoudt? Zonder budget en zonder mandaat ging ik aan de slag. Dat leidde tot grote fuck ups maar ook tot grote resultaten.’

Als facilitair manager introduceerde Watson het circulaire denken bij verschillende organisaties, zoals Procore, Bureau Jeugdzorg en de Koninklijke Bibliotheek. Zes jaar geleden richtte ze samen met compagnon Geerke Versteeg het adviesbureau PHI Factory op. Het doel is om circulariteit handen en voeten te geven in facilitair management en gebouwbeheer van bedrijven. Zo rolde Watson steeds meer naar de vastgoedkant, het terrein waarop De Bouwcampus zich begeeft.

Waar is de grootste impact te maken in de circulaire (her)ontwikkeling van gebouwen?

‘We moeten anders leren denken. Nu doen we circulariteit in een paar projecten, maar we moeten het inbedden in elk stukje van het bedrijf. Iedereen – de installateur, architect, bouwplaatscoördinator, monteur en metselaar - is een schakel in de keten en heeft invloed vanuit zijn/haar expertise om echte duurzame ontwikkeling te bereiken. Dat gaat verder dan circulariteit en energieneutraliteit. We moeten de bouw in balans brengen met het ecosysteem, daarbij hoort nadenken over biodiversiteit en klimaatadaptatie, maar ook bouwen aan het sociale fundament: gezondheid, welzijn en gelijkheid. Dat is complex, dat klopt, maar die complexiteit moeten we omarmen. Alles ouderwets in silo’s oplossen werkt gewoon niet. ‘Momenteel hebben we bijvoorbeeld te veel focus op het energieneutraal maken van gebouwen. Daarmee verminder je de operationele energie, maar we vergeten de CO₂-uitstoot van de materialen die worden gebruikt om een gebouw te bouwen. Als je die ook meeneemt in je berekening, hebben we met de huidige manier van bouwen nog maar 7 jaar voor we anderhalve graad klimaatopwarming halen.’

Onze mindset moet dus anders. Hoe speel je daarop in met jouw andere bedrijf The 2 Collective?

‘Het is een gamified learning platform, waarbij deelnemers met spellen en uitdagingen leren hoe ze kunnen verduurzamen. Ik geloof heel sterk dat de meeste mensen deugen, zoals Rutger Bregman in zijn boek schrijft. De meeste mensen willen best verduurzamen, maar ze weten niet hoe. Dat betekent dat er tot nu toe een verkeerde strategie is nagestreefd, van beboeten en subsidiëren. Wij geloven dat je mensen in staat moet stellen en dat doen we met het platform. Zo maken we een platform voor alle werknemers van de Radboud Universiteit, voor alle advocatenkantoren en voor de werknemers van Rijkswaterstaat. Met Gideon zet ik een platform neer voor de 500.000 mensen in de bouw. Het gaat steeds om de vraag: hoe maak ik de belangrijkste transities (energie, materiaal en sociaal) onderdeel van mijn werk, voor iedere functie?

Je werkt met veel verschillende organisaties aan circulariteit. Wat zijn de grootste vraagstukken, die je telkens tegenkomt?

‘In bedrijfsstructuren maak je boekhoudkundig een onderscheid tussen CAPEX (investeringskosten) en OPEX (operationele kosten). Meubilair wordt bijvoorbeeld afgeschreven in 10 jaar tijd, en daarna is het in je boekhouding niets meer waard. Dat is onhandig, omdat je niet investeert in iets dat niets meer waard is. Ik zou willen dat we anders mogen omgaan met het na-einde-gebruik van ons vastgoed en onze assets. De International Financial Reporting Standards Foundation (IFRS) zou daar een rol in kunnen spelen.

‘Daarnaast is onze manier van bouwen een lineair proces. Bij het ontwerp en bouwen van een gebouw is niet nagedacht over het onderhoud. Ik zou dat omvormen naar een gebruiksgerichte aanpak, waarin iedere stap van de keten rondom de eindgebruiker wordt geformuleerd.

‘Meestal richten we ons op de nodige technische innovatie. En ja, natuurlijk hebben we technologie nodig in wat misschien wel de grootste uitdaging van onze tijd is. Maar ik heb vertrouwen in de mensheid om de ideeën en innovatie voor een duurzame oplossing te creëren. We kunnen gaten graven op Mars. We kunnen opereren via onze aderen. We hebben veel technologie tot onze beschikking. En toch blijft echte transformatie uit.

Wat we nodig hebben, is sociale innovatie. We moeten erkennen dat we met elke keuze die we maken, kunnen kiezen voor een duurzame wereld. In ons dagelijks leven, maar vooral ook in ons werk.

Neem koffiebekertjes als voorbeeld. Er zijn nu 260 soorten duurzame koffiebekertjes, maar die kunnen na gebruik niet goed worden verwerkt, omdat de verschillende ketenstappen los van elkaar staan. De papierfabrikant weet niet wat voor coating eroverheen gaat en of dat matcht, en die  fabrikanten hebben ook geen contact met de afvalverwerker. Daardoor kun je die bekertjes niet goed recyclen. Deze situatie heeft dus geen product innovatie nodig (nóg een duurzamer bekertje), maar een systeemoplossing, een sociale innovatie. Het is belangrijk dat iedereen in de keten met elkaar in verband komt te staan.’

Wat is in jouw ogen belangrijk voor De Bouwcampus om aan te werken?

'We moeten ons realiseren dat we met drie transities tegelijkertijd te maken hebben. Naast de energietransitie moet je ook aan de materialentransitie en de sociale transitie werken. Daarbij is het van belang dat iedereen in de bouwsector, als expert van zijn eigen werk, gaat meedenken en bijdragen. Dat moeten we goed over de bühne krijgen. Als alle 500.000 mensen in de bouw meedenken, dan heb je een feestje. Dan hoef je niet meer te trekken, maar kun je informatie geven, faciliteren en begeleiden. Dan ga je die brei aan energie voeden.’

De druk op de woningmarkt is enorm. Zeker in de regio Haaglanden is het voor woningzoekenden moeilijker dan ooit om een passend en betaalbaar huis te vinden. In alle verkiezingsprogramma’s in deze tijd staan hoge ambities geformuleerd. Woningcorporaties in de regio Haaglanden vinden het noodzakelijk dat in hoog tempo nieuwe, betaalbare woningen worden bijgebouwd, op de juiste plek en klaar voor de toekomst. Maar deze corporaties laten het niet bij ambities. Zij slaan de handen ineen om gezamenlijk 2.000 conceptwoningen in te kopen. Dat doen zij door samenwerking in de Bouwstroom Haaglanden. Inmiddels is de selectiefase gestart en worden marktpartijen uitgenodigd.

Lees het hele persbericht op de website van Bouwstroom Haaglanden. En blijf op de hoogte via de LinkedIn-pagina.

Door de grote maatschappelijke opgaven die afkomen op de ondergrond, is het van belang te bevorderen dat beheerders van de openbare ruimte en netwerkbedrijven multidisciplinair gaan programmeren, ontwerpen, aanbesteden en uitvoeren. Op verschillende plekken in Nederland wordt al gewerkt aan integraal samenwerken, waarbij overheden en nutsbedrijven meer en meer de samenwerking zoeken vanuit hun intrinsieke verantwoordelijkheid om het ketenproces optimaal te laten verlopen.

Het doel van de inventarisatie is het verkrijgen van meer inzicht in wat succesvol integraal afstemmen betekent. Dit is gedaan door bij bestaande afstemmingsvormen te onderzoeken hoe ze tot stand zijn gekomen en hoe ze nu functioneren.

Lees het gehele inventarisatie (rapport) hier.

Voor het versnellen van aardgasloze en circulaire woningbouwrenovatie in het sociale huurdomein initieerde De Bouwcampus in 2019 een landelijk samenwerkingsprogramma; een collectief van samenwerkende innovatiehubs. De deelnemende partners organiseren elk vanuit hun eigen perspectief, expertise en regionale netwerken een lerende gemeenschap; de Community of Practice (CoP). Het doel is om een innovatielandschap te creëren waarin het wiel niet steeds opnieuw uitgevonden hoeft te worden, in beginsel gericht op de renovatieopgave van de sociale woningbouw. The Green Village is onlangs toegetreden tot dit netwerk en trekt hierin samen met De Bouwcampus op om een CoP op te zetten in de regio Den Haag.

Landelijk innovatienetwerk

Naast The Green Village zijn dit in willekeurige volgorde de andere deelnemende partners, verspreid over het land: Pioneering, SPARK Makers Zone, BuildinG, 3D Makers Zone/BouwLab R&Do, iCircle en de Utrechtse Renovatieversneller. Deze hubs zorgen ervoor dat de regio’s waarin zij opereren aansluiting vinden op diverse thema’s, en met name op woningrenovatie. Op die manier wordt gezorgd voor bottom-up innovatie en opschaling vanuit de betreffende regio’s met coördinatie van De Bouwcampus.

Het doel: ‘standaardiseren van aardgasloos en circulair renoveren’

Atto Harsta, transitiemanager De Bouwcampus: “We zorgen ervoor dat kennis, ervaring en netwerken breed en transparant worden gedeeld rondom het thema CO2-neutrale woningrenovatie, maar ook rondom andere thema’s; we stimuleren hierin integraliteit. We zien dat deelnemers van de regionale CoP’s (minstens vijf partijen per CoP) van elkaars resultaten leren en dat zij vervolgprojecten opstarten waarin de inzichten zijn verwerkt. Deze lessons learned over en weer leiden tot meer snelheid. Ofwel: opschaling en versnelling. Samen geven we een aanzienlijke impuls aan het standaardiseren van het aardgasloos en circulair renoveren van sociale huurwoningen.”

Nieuw op te starten Community of Practice

The Green Village zal, met ondersteuning vanuit de Bouwcampus een CoP opstarten om ook in de regio Rotterdam – Den Haag kennis en ervaring, bijvoorbeeld rondom innovatie te delen tussen woningbouwcoöperaties en hun ketenpartners. Op die manier kan de bestaande gebouwvoorraad sneller en goedkoper worden verduurzaamd. De rol van The Green Village ligt bij het ontwikkelen en laten functioneren van de CoP. Naast het testen, bouwen en onderzoeken van duurzame innovaties fungeert de proeftuin ook als ontmoetingsplek voor de uiteenlopende betrokken partijen. Door bijeenkomsten te organiseren krijgen leden de kans om aan de hand van sessies kennis en ervaring breder te delen.

‘Zo gaan processen op gang komen, voorbij pilots’

Pieter van Schaik, projectmanager duurzaam bouwen & renoveren bij The Green Village: “Het is onze missie ervoor te zorgen dat duurzaamheid in de bouwwereld wordt aangejaagd. Wij geven innovatie een podium en zien het als een geweldige kans om de handen ineen te slaan met woningbouwcoöperaties zodat we het samen verder kunnen brengen en innovaties kunnen opschalen. We kunnen en moeten van elkaar leren om die stappen te maken. Als onder meer woningcorporaties aansluiten bij de CoP die we met De Bouwcampus op gaan zetten, helpt dat enorm. Temeer vanwege het volume (aan woningen). Zo kunnen we verduurzaming echt een duw in de rug geven. Dankzij de coördinerende rol van De Bouwcampus en ervaringen van andere hubs is het nog gemakkelijker te worden om kennis te delen en samen te werken. Op langere termijn helpt het om processen echt op gang te brengen, voorbij de pilots.”

Doe mee!

Partijen die interesse hebben om mee te doen in deze nieuwe CoP in Zuid-Holland of in een van de andere CoP’s van de andere innovatiehubs verspreid over het land, zijn welkom. De hele keten is van harte uitgenodigd, van bouwers en installateurs tot leveranciers en corporaties, om gezamenlijk en versneld de opschalingsfase te realiseren: op weg naar concrete CO2-neutrale en realistische oplossingen voor de woningbouw. Heb je interesse in deze Community of Practice? Pieter van Schaik hoort het graag (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.). Wil je meer weten of aansluiting bij het landelijk innovatienetwerk, neem dan contact op met Atto Harsta (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.).

Wij zijn op zoek naar versterking van ons team. Ben jij die enthousiaste transitiemedewerker voor de opgave Verduurzaming Gebouwen en Omgeving of herken jij jezelf in de rol van officemanager / managementassistent? Dan zoeken we naar jou! Bekijk de vacatures hieronder en solliciteer direct.

Vacature | Transitiemedewerker

Vacature | Officemanager / Managementassistent

Verbindingen leggen tussen marktpartijen, kennisinstituten, opdrachtgevers en andere inspirerende partijen rondom verschillende vraagstukken en komen tot vernieuwende oplossingen die alle organisaties kunnen toepassen; dat is wat jij doet als transitiemedewerker bij De Bouwcampus. Dankzij jou onderhouden we goede contacten met stakeholders en worden alle processen goed beheerd. Herken jij jezelf hierin?

De actuele maatschappelijke opgaven rondom ondergrondse en bovengrondse infrastructuur, woning- en utiliteitsbouw raken vele bedrijven, gemeenten en organisaties. En zijn zo complex dat niemand ze alleen kan oplossen. Als De Bouwcampus brengen wij de juiste marktpartijen, kennisinstituten en opdrachtgevers bij elkaar om samen te werken aan grootschalig toepasbare en toekomstbestendige oplossingen. Zo jagen wij proactief vernieuwing aan.

Functieomschrijving

Wij zijn op zoek naar een enthousiaste transitiemedewerker voor trajecten binnen de opgave ‘Verduurzaming Gebouwen en Omgeving’. Samen met de transitiemanager heb je de lead in het verbinden van marktpartijen, kennisinstituten, opdrachtgevers en andere inspirerende partijen rondom verschillende vraagstukken. Je schakelt tussen het beheersen van de processen, het aansturen van anderen en het zelf bedenken van creatieve oplossingen. De stakeholders van De Bouwcampus kennen jou als betrouwbare sparringpartner en hechten waarde aan hun relatie met jou. Zo kom je, samen met de transitiemanager en de betrokken partijen, tot vernieuwende oplossingen die alle organisaties kunnen toepassen.

Je regelt de zaken met verstand van de inhoud. Naast het regelwerk heb je een spilfunctie in de planvorming. Je schrijft plannen van aanpak en denkt onder meer actief mee over de inhoud van sessies. Daarnaast vervul je een belangrijke rol als secretaris. Je coördineert werkzaamheden, stelt draaiboeken op en bewaakt de planning. Tijdens de uitvoering zorg je voor de (technische) begeleiding en de verslaglegging. Vanzelfsprekend zorg je bij de door jou uitgevoerde werkzaamheden voor een heldere rapportage. Dankzij jouw organisatietalent zorg je dat wat is afgesproken ook daadwerkelijk gebeurt.

Wat breng je mee?

• Je hebt een HBO+ of WO-diploma en affiniteit met de bouwsector;
• Je hebt inzicht in hoe de bouw werkt. Een achtergrond in de bouwsector is zeer gewenst;
• Je bent een echt organisatietalent, hebt daarbij oog voor de inhoud en overziet het grotere geheel;
• Je bent sterk in procesbeheersing, communicatief en netwerkvaardig en je komt met creatieve oplossingen;
• Je bent proactief, gaat recht op je doel af en laat je niet snel uit het veld slaan;
• Je bent ondernemend, klantgericht en een teamspeler en voelt je prettig in een organisatie die volop in beweging is.

Wat bieden wij?

Werken bij De Bouwcampus doe je niet zomaar. Hier draait alles om maatschappelijke opgaven en complexe bouwgerelateerde vraagstukken. Wij bieden een uitdagende en afwisselende functie in een klein team van enthousiaste collega’s, met veel ruimte voor zelfstandig werken en eigen verantwoordelijkheden. Het team bestaat uit echte aanpakkers die overheidsinstanties, bedrijven en kennisinstituten begeleiden bij het bedenken en realiseren van vernieuwende en betaalbare oplossingen voor morgen. Daarbij kun je veel leren over transities. De Bouwcampus biedt mooie loopbaanperspectieven voor mensen met ambitie; je staat in verbinding met een riant netwerk en grote inhoudelijke uitdagingen.

Arbeidsvoorwaarden

• Dienstverband: tijdelijke aanstelling via detachering, bij voorkeur voor een periode van tenminste 3 jaar
• Aantal uren per week: 24 tot 32 uur 
• Startdatum: zo spoedig mogelijk

De Bouwcampus is een non-profit stichting. Daarom nemen wij je voor deze functie bij voorkeur aan op basis van in-kind detachering vanuit organisaties die zich betrokken voelen bij het werk van De Bouwcampus. Dit betekent concreet dat je in dienst blijft bij en betaald wordt door je huidige werkgever, maar drie tot vier dagen per week werkzaam bent bij De Bouwcampus. 

Is detachering geen optie? Een aanstelling als zzp-er behoort ook tot de mogelijkheden.

Standplaats

Delft (hybride)

Over De Bouwcampus

De samenleving staat voor complexe opgaven. De bouwsector speelt een belangrijke rol in het ontwikkelen van breed toepasbare oplossingen. Door kennis, kunde en ervaring te bundelen kunnen we tot echte doorbraken komen. Over muren en systeemgrenzen heen. Om dat voor elkaar te krijgen, is een partij nodig die mensen met elkaar verbindt en transities aanjaagt. Dat doet De Bouwcampus!

De Bouwcampus is een neutrale plek waar organisaties in de bouwketen, zoals bedrijven of gemeenten, een complex vraagstuk op het gebied van woningbouw, utiliteitsbouw en infrastructuur kunnen inbrengen. Het gaat hierbij altijd om problematiek die breed speelt en waaraan meerdere organisaties zich als vraageigenaar verbinden. Per vraagstuk zoeken De Bouwcampus en de partners de juiste marktpartijen, kennisinstituten en opdrachtgevers bij elkaar om samen te werken aan een oplossing. We verbinden partijen die elkaar normaal niet vinden en werken op basis van gelijkwaardigheid en in co-creatie.

De focus ligt op drie maatschappelijk opgaven: vervanging en renovatie infrastructuur, verduurzaming gebouwen en omgeving en herinrichting stedelijke ondergrond. De ambitie is dat alle organisaties voor wie het vraagstuk van belang is de vernieuwende en betaalbare oplossingen die binnen de Bouwcampustrajecten worden bedacht, kunnen toepassen. We noemen onszelf dan ook niet voor niets: aanjager van transitie.

Bijzonderheden

Je werkt in ieder geval op dinsdag en bij voorkeur op donderdag bij De Bouwcampus.

Solliciteren

Ben je geïnteresseerd? Stuur dan jouw CV en motivatie naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. 

Voor meer informatie over de functie en de procedure kun je terecht bij Nynke Sijtsma, directeur De Bouwcampus, via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. | 06 52 59 56 13

Alle vacatures

Zorgen dat alles op rolletjes loopt binnen een organisatie die volop in beweging is en zich richt op maatschappelijke opgaven die ons hele land raken; dat is wat jij doet als officemanager/ managementassistent bij De Bouwcampus. Dankzij jou hebben we de zaken goed voor elkaar en de organisatorische touwtjes strak in handen. 

De actuele maatschappelijke opgaven rondom ondergrondse en bovengrondse infrastructuur, woning- en utiliteitsbouw raken vele bedrijven, gemeenten en organisaties. En zijn zo complex dat niemand ze alleen kan oplossen. Als De Bouwcampus brengen wij de juiste marktpartijen, kennisinstituten en opdrachtgevers bij elkaar om samen te werken aan grootschalig toepasbare en toekomstbestendige oplossingen. Zo jagen wij proactief vernieuwing aan.

Functieomschrijving

Als steun en toeverlaat van de directeur regel je haar afspraken, plan je het werk en bereid je besprekingen logistiek voor. Daarnaast ondersteun je collega's bij de organisatie van (virtuele) bijeenkomsten, houd je de algemene mailbox bij, verzorg je de post en neem je de telefoon aan. Jij ziet en hoort bijna alles, legt verbanden en vervult daarmee een centrale en cruciale rol binnen De Bouwcampus. 

Ook zorg jij voor het goed georganiseerd opbergen van belangrijke documenten, zowel op papier als digitaal. Jij houdt contract- en medewerkersoverzichten bij en zorgt dat de contacten in ons relatiebeheerprogramma SuperOffice actueel zijn. Verder regel jij allerlei facilitaire zaken. Dankzij jou ontvangen zieke collega’s een bos bloemen, is het kantoor op orde en hebben nieuwe medewerkers tijdig de beschikking over de juiste ICT-accounts. Je onderhoudt goed contact met onze leveranciers en met onze huisvester.

Kortom, je bent een veelzijdig persoon met een groot organisatietalent. Je bent zowel procesbewaker, spin in het web als gastvrouw (M/V). Het gehele team van De Bouwcampus – en de directeur in het bijzonder - kan op jou rekenen. 

Wellicht kun je ons - naast bovenstaand basispakket – nóg meer bieden. Heb je bijvoorbeeld affiniteit en ervaring met financiën of personeelszaken of ICT of communicatie? Dan liggen hier ook kansen voor jou en gaan we graag met jou in gesprek over een functie-invulling op maat. 

Wat breng je mee?

• Je hebt mbo+ of hbo niveau. 
• Je hebt enkele jaren ervaring in een vergelijkbare rol en bent dus goed bekend met officemanagement en managementondersteuning.
• Je werkt gestructureerd en bent accuraat.
• Je bent een teamspeler, klantgericht en proactief.
• Je bent van vele markten thuis en voelt je prettig in een organisatie die volop in beweging is.

Wat bieden wij?

Werken bij De Bouwcampus doe je niet zomaar. Hier draait alles om complexe bouwgerelateerde vraagstukken. Wij zijn de plek waar alle kennis samenkomt; iets waarvan jij dus volop kunt profiteren. Je verrijkt jezelf, krijgt een andere blik op zaken en komt in contact met gesprekspartners van overheidsinstanties, bedrijven en kennisinstituten die ertoe doen in ons land. De Bouwcampus biedt mooie loopbaanperspectieven voor mensen met ambitie. Ons team is compact, hecht en bevlogen, en bestaat uit echte aanpakkers die gáán voor het bedenken en realiseren van vernieuwende en betaalbare oplossingen voor morgen.

Arbeidsvoorwaarden

• Dienstverband: bij voorkeur als zzp'er of via detachering
• Aantal uren per week: 20 tot 28 uur (mogelijkheid tot uitbreiding van het aantal uren, afhankelijk van het takenpakket)
• Startdatum: 1 juli

Standplaats

Delft (hybride)

Over De Bouwcampus

De samenleving staat voor complexe opgaven. De bouwsector speelt een belangrijke rol in het ontwikkelen van breed toepasbare oplossingen. Door kennis, kunde en ervaring te bundelen kunnen we tot echte doorbraken komen. Over muren en systeemgrenzen heen. Om dat voor elkaar te krijgen, is een partij nodig die mensen met elkaar verbindt en transities aanjaagt. Dat doet De Bouwcampus!

De Bouwcampus is een neutrale plek waar organisaties in de bouwketen, zoals bedrijven of gemeenten, een complex vraagstuk op het gebied van woningbouw, utiliteitsbouw en infrastructuur kunnen inbrengen. Het gaat hierbij altijd om problematiek die breed speelt en waaraan meerdere organisaties zich als vraageigenaar verbinden. Per vraagstuk zoeken De Bouwcampus en de partners de juiste marktpartijen, kennisinstituten en opdrachtgevers bij elkaar om samen te werken aan een oplossing. We verbinden partijen die elkaar normaal niet vinden en werken op basis van gelijkwaardigheid en in co-creatie.

De focus ligt op drie maatschappelijk opgaven: vervanging en renovatie infrastructuur, verduurzaming gebouwen en omgeving en herinrichting stedelijke ondergrond. De ambitie is dat alle organisaties voor wie het vraagstuk van belang is de vernieuwende en betaalbare oplossingen die binnen de Bouwcampustrajecten worden bedacht, kunnen toepassen. We noemen onszelf dan ook niet voor niets: aanjager van transitie.

Bijzonderheden

Je werkt in ieder geval op dinsdag en donderdag bij De Bouwcampus.

Solliciteren

Ben je geïnteresseerd? Stuur dan zo spoedig mogelijk jouw CV en motivatie naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. 

Voor meer informatie over de functie en de procedure kun je terecht bij

• Nynke Sijtsma, directeur De Bouwcampus | Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. | 06 52 59 56 13
• Rob Konings, kernteamlid De Bouwcampus | Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. | 06 11 20 15 46

Alle vacatures

SUM (Symbiotic Urban Movement) is een studententeam van de TU Delft dat een duurzaam prototype heeft ontwikkeld voor portiekflats. SUM laat zien dat het mogelijk is om met bestaande gebouwen de stad te verdichten en de huidige gebouwvoorraad te moderniseren. Bekijk de video en leer hoe De Bouwcampus naar dit idee met het aanjagen van de transitie verder gaat.

De bouwplaats heeft aanzienlijke potentie om de uitstoot van CO2 te verminderen. De Bouwcampus organiseerde meerdere bijeenkomsten rondom het thema emissieloos bouwen. Opvallend was de heersende scepsis over de uitvoerbaarheid van ambities: inschrijvingen die lage CO2-uitstoot beloven, kunnen dat niet altijd waarmaken.

Met deze survey verkennen we wat de ambities en ervaringen zijn bij het emissieloos werken in de stedelijke ondergrond. Er zijn natuurlijk meerdere wegen die naar Rome leiden. Minder vaak de grond in lijkt het meest efficiënt. Daarbij kan integraal programmeren helpen. Het inzetten van elektrisch materieel wordt gezien als de belangrijkste oplossing op de bouwplaats. Maar werkt dat ook? We horen graag jouw visie en ervaringen, daarom vragen we je mee te doen aan deze survey.

Naar de survey

Tijdens de TransitieMotor van 12 mei gingen Eldar Biro, Tycho Wijnans en Edwin Lokkerbol al met ons in gesprek over het thema emissieloos. Bekijk de opname van de sessie hieronder.

Voor iedereen moet een duurzame woning binnen handbereik komen. Daarom neemt het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties verschillende maatregelen, zoals het aanpakken van alle slecht geïsoleerde woningen en gebouwen voor 2030. Er is extra aandacht voor mensen met een kleine portemonnee. Door nieuwe financieringsmogelijkheden wordt het ook voor hen mogelijk om hun woning betaalbaar te kunnen isoleren.

In het programma Versnelling Verduurzaming Gebouwde Omgeving ligt de focus op het besparen van energie en betere isolatie. Het doel is om 2,5 miljoen woningen te isoleren en 1 miljoen hybride warmtepompen in de bestaande bouw te installeren tot en met 2030. Ook komt er een bijmengverplichting voor groengas.

Hoe het ministerie dit wil bereiken, lees je hier.

De Bouwcampus is in samenspraak met TKI Urban Energy, de Stroomversnelling en TKI Bouw en Techniek bezig om de inhoud mede te bepalen voor Programmalijn 5: Innovatief en duurzaam bouwen. Er hebben al diverse werksessies plaatsgevonden om een team te vormen. Voor de uitvoering van het programma zullen Kansrijke Samenwerkingsverbanden opgezet worden. Houd de ontwikkelingen in de gaten en haak aan!