De opgave is bekend: duizenden kunstwerken zijn aan vervanging toe, bij voorkeur circulair. Dat betekent dat we moeten investeren in levensduurverlenging en in circulair bouwen. In de toekomst is geen nieuw materiaal meer nodig en we kunnen materialen en onderdelen gemakkelijk hergebruiken. Ook in de huidige tijd hergebruiken we al materialen, onderdelen en zelfs hele bruggen die ergens niet meer nodig zijn of voldoen. Want een hele brug of een onderdeel daarvan kan elders nog prima dienst doen! Hoe pak je hergebruik op efficiënte wijze aan?
Aanleiding
In oktober 2019 is bij De Bouwcampus samen met Platform WOW een verkenning georganiseerd. Zo’n 100 aanwezigen bespraken met elkaar diverse aspecten van het hergebruiken van bruggen: van technische overwegingen en omgevingsfactoren als welstand, tot de rol van beheerders en het businessmodel voor betrokken marktpartijen. De verkenning leverde veel enthousiasme op, maar ook inzicht in veel ‘beren op de weg’. Centraal stond de behoefte aan opdrachtgevers die het lef hebben een gebruikte brug mogelijk te maken. Sindsdien heeft een aantal ontwikkelingen plaatsgevonden.
Doel
Is hergebruik een puur idealistisch streven? Het antwoord is duidelijk: nee! Er zijn meerdere argumenten voor hergebruik en daar hoort ook een economisch belang bij. Met de opgave om 40.000 bruggen te vervangen in de komende 30 jaar staan we met alleen dit ene onderwerp al voor een enorme uitdaging. Het gaat om erg véél bruggen en het moet ook nog eens in korte tijd. Tel daarbij op dat de bouw een grondstofintensieve sector is en het is wel duidelijk dat er meervoudige winst te behalen valt: het vermijden van het gebruik van de oprakende voorraad primaire grondstoffen, minder milieuschade van CO2-emissie door het gebruiken van staal of beton, een financiële besparing en mogelijk ook tijdswinst. Allemaal redenen om vol in te zetten op Hergebruik van kunstwerken.
Aanpak
De verkenning in oktober 2019 heeft veel inzicht opgeleverd, maar nog niet de grote aantallen geïnteresseerde opdrachtgevers waarop we hopen. Er is activiteit op verschillende plaatsen. De Bruggencampus van de Floriade Almere poogt een ‘tweede leven brug’ geplaatst te krijgen, de Bruggenbank is operationeel en vormt een verbinding tussen aanbieders van (delen van) bruggen en opdrachtgevers en Rijkswaterstaat zoekt een derde locatie voor zes delen van Keizersveer-bruggen, de voormalige Moerdijk-bruggen. Ook een van de Van Brienenoord-bruggen komt beschikbaar.
Samen met De Bouwcampus wordt een Jongerenchallenge georganiseerd om ‘out-of-the-box’ over hergebruik na te denken.
Een specifieke activiteit is het oprichten van een community van assetmanagers, samen met iAMPro, die over circulair assetmanagement in gesprek gaat. De intentie hierbij is beheerders aan te zetten na te denken over het managen van materialen en onderdelen en minder de levensduur van objecten centraal te stellen. Beheerders worden uitgenodigd in deze community te participeren.
De ambitie om het hergebruik van bruggen te stimuleren is hoog gegrepen, mogelijk te hoog. We zijn daarom op zoek naar initiatieven om circulariteit en hergebruik op wat kleinere schaal aandacht te geven. Kleine objecten en onderdelen staan centraal.
Coalitiepartners
De coalitiepartner van Hergebruik Kunstwerken is Provincie Noord-Holland. Circulair asset management is een samenwerking met iAMPro. Circulaire Jongeren Challenge is een collab met Platform WOW en Jonge Geesten.
