De val van marginale verbeteringen

In het streven naar innovatie richten we ons vaak op het verbeteren van bestaande systemen. Een zuinigere dieselmotor is een goed voorbeeld. Natuurlijk, het is wellicht nuttig voor de korte termijn, maar over een paar jaar rijden we echt niet meer op diesel. Met dit soort innovaties blijven we hangen in het optimaliseren van wat we al hebben, zonder echt vooruit te kijken.

Het huidige kabinetsbeleid lijkt zich, om de woningcrisis te bestrijden, vooral te richten op het bouwen van nu en morgen klaar. Maar als we dan morgen terugkijken, willen we dan alleen maar H&M’s en Primark’s zien? Het probleem is dat veel innovaties zich alleen richten op snelheid, zonder rekening te houden met de langetermijneffecten. We moeten nadenken over wat we creëren en ervoor zorgen dat het niet slechts een oplossing voor de komende paar jaar is, maar voor decennia, en het liefst zelfs langer.
Neem bijvoorbeeld een metselrobot. Op het eerste gezicht lijkt dat een slimme innovatie – de metselaar wordt ontlast en het werk gaat ongetwijfeld sneller. Maar tegelijkertijd blijven we daarmee dus wel hangen in het traditionele bouwproces. Misschien moeten we niet proberen de bouwplaats te verbeteren, maar alleen nog nadenken over volledig nieuwe bouwmethodes, zoals prefab in de fabriek. Innovatie betekent niet alleen het opfrissen van oude systemen met nieuwe technologieën. De echte kracht ligt in het herdenken van het hele systeem.
Daarom is het tijd om met een meervoudig perspectief naar innovatie te kijken. We moeten ons richten op langetermijnoplossingen die verder gaan dan het huidige systeem. Als je bezig bent met een innovatie, vraag jezelf dan af: helpt dit ons naar een nieuw systeem? Of is het slechts een tijdelijke verbetering? Quick wins zijn natuurlijk prima, maar als het ons niet structureel verder helpt, is het verspilde energie. De toekomst vraagt nu eenmaal om een andere aanpak. En voor de goede orde, die toekomst is vandaag al begonnen.
Nynke Sijtsma
Directeur De Bouwcampus

< Vorige Volgende >

Aanjager van transitie

Binnen drie maatschappelijke opgaven zet De Bouwcampus verschillende transitietrajecten op:

Vervanging & Renovatie Infrastructuur
Verduurzaming Gebouwen & Omgeving
Herinrichting Stedelijke Ondergrond

Over De Bouwcampus

Bekijk vraagstukken met een andere blik samen met betrokkenen binnen en buiten de bouwsector.

Kunstwerken duurzaam in hun kracht

Vervanging & Renovatie Infrastructuur

Ontwikkelen en toepassen van een innovatieve aanpak om de omvangrijke vervangings- en renovatieopgave van infrastructuur duurzaam, betaalbaar en met acceptabele hinder te realiseren.

Om Nederland op rolletjes te laten lopen, moeten we de komende jaren hard aan de slag met vervanging en renovatie (V&R) van de infrastructuur. Dat is een enorme opgave, omdat de mensen en middelen ook nodig zijn voor de woningbouwopgave, energietransitie en klimaatadaptatie. Daarbij moet het ook nog eens op een duurzame en betaalbare manier en is het de bedoeling dat tijdens deze operatie alles het gewoon blijft doen en Nederland doordraait. Hoe we dat moeten doen? Daarop richt zich de opgave Vervanging & Renovatie Infrastructuur.

Met de focus op seriematig

In de infrastructuur zijn opdrachtgevers en uitvoerders van oudsher gewend om project voor project te werken. Er komt echter een golf van duizenden kleinere en grotere te vervangen of te renoveren bruggen, viaducten, sluizen en gemalen op ons af. Om dit binnen de maatschappelijke opgaves als klimaat, stikstof en woningtekort aan te kunnen, moeten we naar een andere manier van werken. De Bouwcampus richt zich op een meer seriematige aanpak. We moeten meer standaardiseren, meerdere kunstwerken in één aanbesteding naar de markt brengen en meer industrialiseren.

Zo’n seriematige aanpak heeft op zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers een grote impact. In de Open Leeromgeving Seriematige Aanpak V&R zijn we met dit vraagstuk bezig. Kijk voor meer informatie op het V&R Transitie Dashboard.

Lopende transitietrajecten

Vervanging & Renovatie Infrastructuur

Innovatieve aanpak voor de omvangrijke vervangings- en renovatieopgave van infrastructuur is noodzakelijk

Contactpersoon

Focus, vaart en impact

Binnen drie maatschappelijke opgaven richten we transitietrajecten in voor vraagstukken met een brede basis van vraageigenaren.

Over de opgaven

Gebouwen bestendig voor de toekomst

Verduurzaming Gebouwen & Omgeving

Doorbraken realiseren om de transitie naar een toekomstbestendige en CO₂-neutrale gebouwenvoorraad te versnellen. Voor utiliteitsbouw, woningbouw, nieuwbouw en bestaande bouw.

In 2050 CO₂-neutraal, dat is de klimaatdoelstelling waar we als samenleving voor staan. De Nederlandse bouwsector speelt een belangrijke rol bij deze enorme opgave. Enerzijds is dit een energieopgave waarbij ruim 7 miljoen woningen en 1 miljoen utiliteitsgebouwen moeten worden getransformeerd tot energiezuinige gebouwen met duurzame elektriciteits- en warmtevoorzieningen. Anderzijds is reductie en verandering van ons grondstoffengebruik nodig voor de overgang naar een circulair bouwproces.

Het realiseren van deze duurzaamheidsambities kan alleen met een integrale en gebiedsgerichte aanpak. Zo vragen alleen al warmte- en koelsystemen en de opwekking van energie om lokaal maatwerk en het bij elkaar brengen van belanghebbenden. Daarnaast vereisen deze transities nieuwe businessmodellen en andere manieren van samenwerken.

We onderzoeken hoe we binnen de bouwsector een voortvarende start van de verduurzamingsopgave kunnen bewerkstelligen en voorwaarden voor opschaling en uitrol kunnen creëren. Door te leren van technische en organisatorische innovaties, door ervaring op te doen met wat kosteneffectief is en door na te gaan wat in verschillende situaties praktisch haalbaar is.