Meer of minder fabrieken

De laatste tijd hoor je steeds vaker dat woningbouwfabrieken het niet redden. Opmerkelijk, denk je dan. In deze tijd met grote opgaven in de woningbouw. Hoe kan dat? En moeten we dit niet voorkomen? We hebben ze toch juist keihard nodig?

Er moet veel gebouwd, verbouwd en gerenoveerd worden in zowel de woningbouw-, utiliteitsbouw- en infra-sector. De uitdagingen voor deze sectoren worden groter en groter. We hebben woningen nodig, er is een stikstofprobleem. We willen productiemethoden verduurzamen en hebben te kampen met netcongestie. Veel kunstwerken moeten vervangen of gerenoveerd worden. We moeten dat doen met beperkte mensen en middelen. Productiviteitsverhoging is dan onontkoombaar. Seriematige productie in fabrieken is daarom een belangrijk middel, dat kan leiden tot een enorme versnelling. Ook helpt het bij het verlagen van emissies, meer circulariteit en minder logistieke bewegingen.

Een aantal ondernemers realiseerde zich dat en ze staken hun nek uit, ze investeerden in fabrieken en begonnen met produceren. Het gebrek aan continuïteit in opdrachten lijkt een aantal nu de nekslag te geven. Merkwaardig, als je ziet hoe groot de opgave is en hoe groot de voordelen zijn. De bouw vertraagt, projecten komen niet van de grond. Overheden nationaal, en regionaal doen hun best, stellen beleid en regels op, maar de fabriek gaat intussen dicht. De woningbouwopgave vraagt om leiderschap. Willen we alle neuzen dezelfde richting op en continuïteit bieden aan ondernemers die het voortouw nemen om de aan de bouwopgave te voldoen of niet?

Er is actie nodig. Fabrieken moeten niet sluiten, integendeel ze zouden moeten opschalen. Denken en handelen vanuit de collectieve opgave, dat is wat we nu nodig hebben. Wat houdt bijvoorbeeld woningcorporaties en ontwikkelaars tegen om gezamenlijk langjarig productiecapaciteit vast leggen? Een half lege fabriek betalen ze immers ook via de hogere prijs voor woningen die ze wel kopen. Als het individueel niet lukt om ondernemers continuïteit te bieden, misschien lukt het dan wel als partijen gaan samenwerken. Maar, wie verbindt deze partijen? Wie steekt zijn nek uit?
Daarom een belangrijke vraag voor corporaties, ontwikkelaars en overheden: Meer of minder woningbouwfabrieken in Nederland?

Nynke Sijtsma
Directeur De Bouwcampus

< Vorige Volgende >

Aanjager van transitie

Binnen drie maatschappelijke opgaven zet De Bouwcampus verschillende transitietrajecten op:

Vervanging & Renovatie Infrastructuur
Verduurzaming Gebouwen & Omgeving
Herinrichting Stedelijke Ondergrond

Over De Bouwcampus

Bekijk vraagstukken met een andere blik samen met betrokkenen binnen en buiten de bouwsector.

Kunstwerken duurzaam in hun kracht

Vervanging & Renovatie Infrastructuur

Ontwikkelen en toepassen van een innovatieve aanpak om de omvangrijke vervangings- en renovatieopgave van infrastructuur duurzaam, betaalbaar en met acceptabele hinder te realiseren.

Om Nederland op rolletjes te laten lopen, moeten we de komende jaren hard aan de slag met vervanging en renovatie (V&R) van de infrastructuur. Dat is een enorme opgave, omdat de mensen en middelen ook nodig zijn voor de woningbouwopgave, energietransitie en klimaatadaptatie. Daarbij moet het ook nog eens op een duurzame en betaalbare manier en is het de bedoeling dat tijdens deze operatie alles het gewoon blijft doen en Nederland doordraait. Hoe we dat moeten doen? Daarop richt zich de opgave Vervanging & Renovatie Infrastructuur.

Met de focus op seriematig

In de infrastructuur zijn opdrachtgevers en uitvoerders van oudsher gewend om project voor project te werken. Er komt echter een golf van duizenden kleinere en grotere te vervangen of te renoveren bruggen, viaducten, sluizen en gemalen op ons af. Om dit binnen de maatschappelijke opgaves als klimaat, stikstof en woningtekort aan te kunnen, moeten we naar een andere manier van werken. De Bouwcampus richt zich op een meer seriematige aanpak. We moeten meer standaardiseren, meerdere kunstwerken in één aanbesteding naar de markt brengen en meer industrialiseren.

Zo’n seriematige aanpak heeft op zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers een grote impact. In de Open Leeromgeving Seriematige Aanpak V&R zijn we met dit vraagstuk bezig. Kijk voor meer informatie op het V&R Transitie Dashboard.

Lopende transitietrajecten

Vervanging & Renovatie Infrastructuur

Innovatieve aanpak voor de omvangrijke vervangings- en renovatieopgave van infrastructuur is noodzakelijk

Contactpersoon

Focus, vaart en impact

Binnen drie maatschappelijke opgaven richten we transitietrajecten in voor vraagstukken met een brede basis van vraageigenaren.

Over de opgaven

Gebouwen bestendig voor de toekomst

Verduurzaming Gebouwen & Omgeving

Doorbraken realiseren om de transitie naar een toekomstbestendige en CO₂-neutrale gebouwenvoorraad te versnellen. Voor utiliteitsbouw, woningbouw, nieuwbouw en bestaande bouw.

In 2050 CO₂-neutraal, dat is de klimaatdoelstelling waar we als samenleving voor staan. De Nederlandse bouwsector speelt een belangrijke rol bij deze enorme opgave. Enerzijds is dit een energieopgave waarbij ruim 7 miljoen woningen en 1 miljoen utiliteitsgebouwen moeten worden getransformeerd tot energiezuinige gebouwen met duurzame elektriciteits- en warmtevoorzieningen. Anderzijds is reductie en verandering van ons grondstoffengebruik nodig voor de overgang naar een circulair bouwproces.

Het realiseren van deze duurzaamheidsambities kan alleen met een integrale en gebiedsgerichte aanpak. Zo vragen alleen al warmte- en koelsystemen en de opwekking van energie om lokaal maatwerk en het bij elkaar brengen van belanghebbenden. Daarnaast vereisen deze transities nieuwe businessmodellen en andere manieren van samenwerken.

We onderzoeken hoe we binnen de bouwsector een voortvarende start van de verduurzamingsopgave kunnen bewerkstelligen en voorwaarden voor opschaling en uitrol kunnen creëren. Door te leren van technische en organisatorische innovaties, door ervaring op te doen met wat kosteneffectief is en door na te gaan wat in verschillende situaties praktisch haalbaar is.