Vervanging & Renovatie Infrastructuur

In de infrastructuursector is het traditioneel gebruikelijk geweest voor opdrachtgevers en uitvoerders om zich te richten op projecten op individuele basis. Echter, we staan voor een golf van duizenden kleinere en grotere bruggen, viaducten, sluizen en gemalen die moeten worden vervangen of gerenoveerd.

Om deze uitdaging aan te gaan binnen de bredere maatschappelijke context van klimaatverandering, stikstofreductie en woningtekort, is een verschuiving naar een andere werkwijze noodzakelijk. De Bouwcampus richt zich op een meer gestandaardiseerde aanpak, waarbij meerdere kunstwerken in één aanbesteding worden samengebracht en er meer nadruk wordt gelegd op industrialisatie.

Waarom seriematige aanpak

Een seriematige aanpak is één van de grootste oplossingen voor de vervangings- en renovatieopgave waar de infrastructuur voor staat. Het gaat om het structureel organiseren van de leveringsketens om de doelen van de samenleving en de betrokken partijen te realiseren.

Lees meer over het waarom

Er moet de komende jaren veel gebeuren om de bestaande infrastructuur te vervangen of te renoveren. TNO heeft in opdracht van het Rijk, de Provincies en VNG een prognose opgesteld van de omvang van de opgave. Zo verwacht TNO een enorme toename van de jaarlijkse vernieuwingskosten. Dit loopt op tot een piek van 3,7 miljard euro per jaar in 2080. De totale kosten tot het jaar 2100 is dan 260 miljard euro. Meer dan de helft van deze kosten zullen bij gemeenten terecht komen. Klik hier om het hele rapport te lezen.

Ook de schaarste aan deskundige en ervaren bouw- en infraprofessionals speelt een grote rol in de opgave. Hierdoor kan de capaciteit van de leveringsketen worden beperkt. Dit leidt nu al tot concurrentie tussen de verschillende marktsegmenten of opgaven, waarbij bijvoorbeeld staalbouwers en installatietechnici kunnen kiezen welke opdrachten zij aantrekkelijker vinden. 

In conclusie: er moet veel meer gebouwd worden met minder personeel en lagere kosten. Dat is niet mogelijk met de huidige manier van werken.

Visie op seriematige aanpak

In 2023 zijn sessies georganiseerd rondom drie werkgroepen: beweegbare bruggen, sluizen en gemalen. Hierin kwamen in totaal meer dan honderd professionals uit de infrasector samen. De drie werkgroepen hebben geresulteerd in een aanvalsplan met concrete acties. Dit aanvalsplan wordt in de infographic hiernaast visueel weergegeven.

De opgave wordt extra uitdagend omdat de samenleving veel wensen heeft waar rekening mee gehouden moet worden bij de vervanging en renovatie van de infrastructuur. Voor kunstwerken wordt vaak een hoge beschikbaarheid en betrouwbaarheid als uitgangspunt genomen. Daarnaast moet er rekening gehouden worden met doelen als circulariteit, emissieloos bouwen, energieverbruik, (monumentale) architectonische kwaliteit en beleidsambities. Hierdoor spreken we van een 'stapeling van doelstellingen' door opdrachtgevers. Doorvertaling naar projectdoelstellingen is er vaak niet of is per project verschillend, waardoor ambities soms tegenstrijdig zijn. Daarmee heeft de markt geen houvast om projectoverstijgend beslissingen te maken over welke innovaties op termijn voordeel opleveren.

Een belangrijke kenmerk van de huidige werkwijze is dat de bouw of renovatie van kunstwerken als separaat project wordt voorbereidt, aanbesteedt en gerealiseerd. We gebruiken daarvoor de term 'brug voor brug'. Hierbij wordt elk project technisch en organisatorisch als uniek gezien. Deze manier van werken is historisch bepaald en de betrokken partijen ervaren een aantal voordelen. Maatwerkoplossingen voor de specifieke situatie worden gewaardeerd en er kan veelal onderhands worden gegund aan bedrijven waarmee goede ervaringen zijn. Bij grotere projecten die openbaar aanbesteed moeten worden is sprake van volledige concurrentie bij ieder object.  

De Bouwcampus pleit voor een seriematige aanpak van de vervanging en renovatie opgave. Een aanpak waarbij de sector een transitie doormaakt van de 'brug voor brug' werkwijze naar project overstijgend denken en doen. Het uitgangspunt is dat een team van specialisten landurig bijeen blijft en de garantie heeft op een meerjarige samenwerking. Voordelen hiervan zijn een hogere efficientie, lagere kosten, hogere marges en meer maatschappelijke waarde. Dit komt onder andere door:

  • Lagere transactiekosten; minder bezig met aanbesteding en meer met het werk zelf
  • Minder faalkosten; als je iets vaker doet gaat wordt je er beter in, sneller en maak je minder fouten
  • Hogere bezettingsgraad; optimalisatie van personeel en materiele planning
  • Standaardisatie en doorontwikkeling van processtappen en technische oplossingen
  • Relatieopbouw met focus op de langere termijn
  • Aandacht voor ontwikkeling medewerkers; met lange termijnen kunnen specialismen beter ontwikkeld worden
  • Meer investeringsruimte voor innovatie; Er kan een focus worden gelegd op het benutten van nieuwe technische innovaties
  • Minder kosten bij standaard componenten door bestelling in grote volumes
  • Kleiner en beter te voorspellen risicoprofiel bij grote reeksen

Het hele verhaal achter deze praatplaat lees je hier

Lonkend Perspectief: Wat levert het op?

Iedere vijfde of zesde brug gratis en 30 procent goedkoper door efficiencyvoordelen. Deze en andere voordelen zijn er zomaar te halen wanneer opdrachtgevers hun Vervangings- en Renovatieopgave infrastructuur seriematig op de markt brengen. In de film ‘Seriematig aanpak, een lonkend perspectief’, geven zes bedrijven een visie op seriematig aanbesteden. “Meerdere kunstwerken in één keer uitvragen biedt feitelijk alleen maar voordelen”, zo stellen alle zes de partijen vast.

In de film beantwoorden vertegenwoordigers van de deelnemende bedrijven vragen zoals, welke werkzaamheden ga je seriematig aanpakken en wat levert dat dan kwantitatief op? Maar ook welke mogelijkheden zien zij bij seriematige aanpak ontstaan en welke voordelen zijn er voor opdrachtgevers.

Met deze film willen zowel De Bouwcampus als de deelnemende partijen een seriematige aanpak van de V&R opgave onder de aandacht brengen. “Er is meer standaardisatie nodig en opdrachtgevers moeten samen continuïteit en schaal creëren door meer bruggen seriematig aan te pakken”, zegt Harald Versteeg, transitiemanager bij De Bouwcampus. “Deze film laat zien dat al veel marktpartijen daarvoor open staan. Wanneer partijen de kans krijgen om een serie van kunstwerken aan te pakken, ontstaat er ruimte voor hele nieuwe oplossingen. Dat is nodig als je bedenkt dat er nog bijvoorbeeld 4000 bruggen liggen te wachten. Voor opdrachtgevers moet het duidelijk worden dat hier de oplossing ligt om met krappere budgetten de klus te kunnen klaren.”

Momenteel wordt er gewerkt aan een tweede reeks video waarin bedrijven hun Lonkende perspectief delen. Hierin gaan we op zoek naar meer voordeel in de breedte van de processen en dieper in de keten verkennen wat de voordelen zijn.

De markt over seriematige aanpak

Hoe kijkt de markt naar een seriematige aanpak? De Bouwcampus legde deze vraag aan verschillende marktpartijen voor. Het resultaat zie je in de onderstaande filmpjes Lonkend Perspectief en Lonkend Perspectief 2. Eerst de twee compilatiefilmpjes  met daaronder de filmpjes van alle deelnemende partijen. Of ga hier rechtstreeks naar de deelnemers van Lonkend Perspectief 2: - NH Istenewa -Savera -Heijmans -Max Bögl -Vialis -Aannemingsbedrijf Damsteegt

De filmpjes Lonkend Perspectief 1 vind je hier

    Aan de slag

    Wil je aan de slag met een seriematige aanpak, maar weet je nog niet helemaal hoe? Dan hebben wij een groeiend aantal handvaten die je hierbij kunnen helpen. Mis jij nog een handvat? Laat het ons weten! Dan gaan we daar samen mee aan de slag.

    Handreiking Slimme Series in de V&R opgave

    Een gevarieërde groep infraprofessionals heeft onder begeleiding van De Bouwcampus de handreiking slimme series in de V&R opgave opgesteld. Deze beoogt assetmanagers te ondersteunen bij het vinden van slimmere en efficiëntere benaderingen om met een seriematige aanpak de V&R opgave op tijd en met voldoende capaciteit op te lossen. De handreiking biedt concrete stappen en aanbeveling om effectief aan de slag te gaan. Dit omvat het adresseren van praktische obstakels en het bevorderen van synergie tussen opdrachtgevers en marktpartijen. 

    Hierbij doorloopt het de volgende fasen.

    • Assetmanagement en onderhoudsstatus
    • Beleidskader opdrachtgever
    • Scenario's mogelijke series
    • Inkoop & Contracteren

    Download de handreiking

    Whitepaper juridische (on)mogelijkheden van een seriematige aanpak

    Uit de verschillende werkgroepen is gebleken dat er onzekerheid en onduidelijkheid is over de ruimte die wet- en regelgeving, waarvan in het bijzonder aanbestedingsrecht, biedt voor een seriematige aanpak. Dat belemmert het creatieve denkproces en het aanbestedingsrecht wordt zelfs als obstakel gezien. Wat ons betreft is dat onnodig.

    In samenwerking met Croon-Huith Advocaten hebben we de Whitepaper opgesteld om te laten zien welke ruimte er wél is binnen het aanbestedingsrecht. Hierin helpen we een aantal misverstanden over de (on)mogelijkheden uit de wereld om zo een bijdrage te leveren aan de ideeënontwikkeling voor een seriematige aanpak van de vervangings- en renovatieopgave in de infrastructuur.

    Download hier de whitepaper
    Oproep: heb jij concrete voorbeelden?

    De Bouwcampus heeft gesignaleerd dat er behoefte is aan concrete voorbeelden om met seriematig aanbesteden aan de slag te gaan. Daaraan gaat komende maanden worden gewerkt en hiervoor zoeken we nu enthousiaste mensen uit de sector. Zo willen we op basis van concrete wensen en scenario's van opdrachtgevers uitwerken hoe seriematig aanbesteden er uit ziet. 

    Het resultaat hiervan?

    • Bouwstenen voor aanbestedingsstukken
    • Afweegmodellen om te kiezen uit verschillende opties
    • Een community die na het opstellen van de bouwstenen ermee aan de slag gaat

    De resultaten zullen in januari 2025 gelanceerd worden tijdens Infratech. Wil je eraan meewerken? Neem dan contact op met Henberto Remmerts via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

    We hebben inmiddels een kick-offbijeenkomst achter de rug. Lees HIER het verslag.

    Ook de tweede bijeenkomst heeft inmiddels plaatsgevonden. Het verslag lees je HIER.

    De derde sessie was 3 oktober. Lees HIER het verslag.

    Nieuws

    Platformen

    De Bouwcampus is betrokken bij het ontstaan van verschillende platformen in de infrasector. Elk platform is erop gericht om de krachten, initiatieven en kennis te bundelen ten goede van de sector. Als katalysator in de sector en verbinder van alle betrokken partijen. 

    Platform bruggen

    Het Platform bruggen bundelt krachten, initiatieven en kennis van alle partijen in de bruggensector, van gemeente tot bruggenbouwer, met een toegankelijke website vol praktische informatie en verwijzingen, (online) netwerkbijeenkomsten en thematische werkgroepen voor innovatieontwikkeling. Het platform fungeert als katalysator in de bruggensector en zorgt dat alle partijen ‘door de bomen het bos weer zien’. Het Platform bruggen wordt ondersteund door het CROW en werkt samen met de Nederlandse Bruggenstichting. April 2024 hebben een kleine 800 professionals zich aangemeld bij dit Platform Bruggen.Een groter aantal mensen is als deelnemer betrokken bij activiteiten van het Platform.

    Naar Platform Brugen

    Platform Bruggen is ontstaan nadat in bijeenkomsten van De Bouwcampus was geconstateerd dat er behoefte was aan een dergelijk structureel netwerk van alle soorten partijen betrokken bij ontwerp, bouw en instandhouding van de bruggen in Nederland. Stichting De Bouwcampus werkt voor de V&R opgave samen met Platform Bruggen, bijvoorbeeld aan de brugdialogen en de infradialogen.  

    Platform gemalen

    Dit platform in oprichting richt zich op het verbinden van alle partijen betrokken bij het ontwerp, bouw en instandhouding van oppervlaktewater gemalen in Nederland. Het platform zal gaan werken onder de paraplu van het reeds bestaande Samenwerking Waterschap Werken. In samenwerking met onder andere de Unie van Waterschappen, Bouwend Nederland, NL Ingenieurs, MetaalUnie zal dit platform in 2024 worden vormgegeven. De voormalige werkgroep gemalen van stichting de Bouwcampus gaat op in dit nieuwe platform, evenals de groepen die vanuit de Unie van waterschappen hebben gewerkt aan verduurzaming van de gemalen. Eind 2024 was een eerste bijeenkomst waarbij de ambitie is uitgesproken om dit platform te lanceren.   

    Wil je betrokken zijn: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. ovv “platform gemalen” 

    Praktijk­voorbeelden

    Goed voorbeeld doet altijd goed volgen. Het delen van goede praktijkvoorbeelden is dan ook essentieel om naar een nieuwe manier van werken te gaan. Bekijk hieronder hoe anderen hiermee omgaan.

    Tachtig poldergemalen in één keer aanbesteed

    Tijdens de TransitieMotor over de seriematige aanpak vertelden Projectmanager Mike Heuzen van het Hoogheemraadschap van Rijnland en Wessel Nauta, directeur van Den Boer CCI over hoe zij tachtig poldergemalen in één keer aanbesteden. Het gesprek ging over de verdeling van de risico's, hoe het is gelukt en wat het voor de verschillende partijen oplevert.Ook was er aandacht voor duurzame oplossingen.

    Transitie in de praktijk: Seriematig Aanpakken

    “De bouw is er klaar voor,” stelt Theo Winter, COO bij Dura Vermeer tijdens de derde Transitie in de Praktijk op 17 mei over het seriematig aanpakken van de Infrastructuur bij Damsteegt in Meerkerk. Dit was ook in de praktijk te zien tijdens de rondleiding door de bruggenfabriek van Damsteegt. Bedrijfsleider Hans de Wit stelde al eerder: “Als je seriematig werkt, krijg je de vijfde brug gratis.”

    Sjouke Bootsma over een seriematige aanpak

    "Als je kijkt naar de energietransitie, dan ligt daar voor ons direct de grote uitdaging," aldus Sjouke Bootsma, Director Supply Chain management van TenneT.In deze video laat hij zijn licht schijnen over wat een seriematige aanpak voor de sector zou kunnen betekenen.

    Agenda

    • 16-10-2024

      Transitiemotor

      De volgende TransitieMotor wordt gehouden op 16 oktober van 12:00 tot 13:00. Deze vindt online plaats via Microsoft Teams. Dit keer gaat het over het seriematig inkopen van bruggen.

      Tako Heins, werkzaam bij Provincie Zuid-Holland, neemt ons mee in dit proces aan de hand van een praktijkvoorbeeld. Het Merwedekanaal, dat 9 steden in de provincies Utrecht en Zuid-Holland doorkruist, was toe aan een opknapbeurt van haar bruggen. Zeven bruggen in totaal werden aanbesteed, niet één voor één zoals nu nog gebruikelijk is. Maar allemaal in één keer. Wat kunnen we van dit voorbeeld leren?

      Wil je hierover meepraten? Meld je dan hier aan voor de online TransitieMotor.

    • 27-11-2024

      Transitiemotor

      Heb je hem al in de agenda staan: op woensdag 27 november gaan we weer een transitiemotor houden. Zoals gebruikelijk van 12.00 tot 13.00 uur online. Een uurtje kennisdelen tijdens de lunch. Met de invulling van deze editie zijn we nog bezig.

    • 3-10-2024

      Seriematig aanbesteden

      ‘Wat zijn bouwstenen voor aanbestedings- en contractdocumenten om inkoop seriematig aan te besteden?’ Om deze vraag te beantwoorden organiseren wij bouwstenen sessies. Op 3 oktober staat de derde sessie gepland. Meedoen? Mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

      Het V&R-team van De Bouwcampus

      Bij het V&R team zijn mensen actief die vanuit hun werkgever (in-kind) of als trainee voor kortere of langere tijd bij ons werken. Wat hen bindt is de kennis over en de liefde voor de infrastructuur.

      Harald Versteeg

      Transitiemanager

      Ingeborg Ligtenberg

      Transitiemanager

      Leo Oosterveen

      Transitiemanager

      Henberto Remmerts

      Transitiemanager

      Tjerk Jaarsma

      Transitiemanager

      Donald Bezemer

      Transitiemanager

      Aanjager van transitie

      Binnen drie maatschappelijke opgaven zet De Bouwcampus verschillende transitietrajecten op:

      Stichting De Bouwcampus is een netwerkorganisatie zonder winstoogmerk. De stichting bestaat dankzij financiële en in kind bijdragen van overheden en bedrijven.

      Privacyverklaring

      Nieuwsbrief