Opdrachtgevers kunnen méér impact maken dan ze denken

De transitie naar een klimaatneutrale en circulaire woon- en leefomgeving valt of staat nog steeds met de intrinsieke motivatie van wie daar mee aan de slag gaat. Of het nu gaat om bestuurders, beleidsmakers of individuele medewerkers in de uitvoering. Op alle niveaus vind je mensen die op de een of andere vinden dat het anders kan en vooral anders moet: duurzamer, energieneutraal én circulair. Maar bijvoorbeeld ook productiever, goedkoper en met minder hinder.

Voor velen van hen gaat het allemaal nog lang niet snel genoeg. Naar mijn idee hebben opdrachtgevers voor een groot deel de versnellingssleutel in handen. Immers, zij kunnen echt impact maken door de juiste uitvragen te stellen. Door bijvoorbeeld de ambities op het vlak van duurzaamheid of een seriematige aanpak in prestatie-eisen en gunningscriteria te vertalen. Vervolgens is het aan de markt om die te verwerken in een aantrekkelijke aanbieding.

Tegelijkertijd bespeur ik bij veel opdrachtgevers toch nog een zekere angst en terughoudendheid om ambitieuze eisen te stellen. Dan wordt er bijvoorbeeld gezegd: ‘dat de markt nog niet zo ver is’. Terwijl er in het land al tal van voorbeelden zijn op het gebied van biobased en circulair gebouwde woningen en kantoren. En de markt zegt weer op hun beurt: ‘we kunnen niet leveren omdat niemand het vraagt.’ Dus die houtgreep waarin we elkaar houden moeten we toch zien te doorbreken.

Ik begon deze column met de opmerking dat de transitie valt of staat met de persoonlijke motivatie. Bij De Bouwcampus praten we met bestuurders van woningcorporaties die echt iets willen realiseren en inmiddels ook wel heel goed weten dat ze impact kunnen maken. Tegelijkertijd lopen ze allemaal tegen dezelfde obstakels in de uitvoering op. Door deze ervaringen met elkaar te delen ontstaat het besef dat ze niet alleen aan het worstelen zijn. Opdrachtgevers moeten elkaar daarom meer over dit onderwerp opzoeken. En vervolgens ook samen in gesprek met aanbieders over de hoogte van de ambitie die zij in hun eigen eisen stoppen. Impact maak je namelijk vooral ook met elkaar.

Deze column verscheen op maandag 22 mei in Dagblad Cobouw

Lees meer:

Schaalt u ook mee op

< Vorige Volgende >

Aanjager van transitie

Binnen drie maatschappelijke opgaven zet De Bouwcampus verschillende transitietrajecten op:

Vervanging & Renovatie Infrastructuur
Verduurzaming Gebouwen & Omgeving
Herinrichting Stedelijke Ondergrond

Over De Bouwcampus

Bekijk vraagstukken met een andere blik samen met betrokkenen binnen en buiten de bouwsector.

Kunstwerken duurzaam in hun kracht

Vervanging & Renovatie Infrastructuur

Ontwikkelen en toepassen van een innovatieve aanpak om de omvangrijke vervangings- en renovatieopgave van infrastructuur duurzaam, betaalbaar en met acceptabele hinder te realiseren.

Om Nederland op rolletjes te laten lopen, moeten we de komende jaren hard aan de slag met vervanging en renovatie (V&R) van de infrastructuur. Dat is een enorme opgave, omdat de mensen en middelen ook nodig zijn voor de woningbouwopgave, energietransitie en klimaatadaptatie. Daarbij moet het ook nog eens op een duurzame en betaalbare manier en is het de bedoeling dat tijdens deze operatie alles het gewoon blijft doen en Nederland doordraait. Hoe we dat moeten doen? Daarop richt zich de opgave Vervanging & Renovatie Infrastructuur.

Met de focus op seriematig

In de infrastructuur zijn opdrachtgevers en uitvoerders van oudsher gewend om project voor project te werken. Er komt echter een golf van duizenden kleinere en grotere te vervangen of te renoveren bruggen, viaducten, sluizen en gemalen op ons af. Om dit binnen de maatschappelijke opgaves als klimaat, stikstof en woningtekort aan te kunnen, moeten we naar een andere manier van werken. De Bouwcampus richt zich op een meer seriematige aanpak. We moeten meer standaardiseren, meerdere kunstwerken in één aanbesteding naar de markt brengen en meer industrialiseren.

Zo’n seriematige aanpak heeft op zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers een grote impact. In de Open Leeromgeving Seriematige Aanpak V&R zijn we met dit vraagstuk bezig. Kijk voor meer informatie op het V&R Transitie Dashboard.

Lopende transitietrajecten

Vervanging & Renovatie Infrastructuur

Innovatieve aanpak voor de omvangrijke vervangings- en renovatieopgave van infrastructuur is noodzakelijk

Contactpersoon

Focus, vaart en impact

Binnen drie maatschappelijke opgaven richten we transitietrajecten in voor vraagstukken met een brede basis van vraageigenaren.

Over de opgaven

Gebouwen bestendig voor de toekomst

Verduurzaming Gebouwen & Omgeving

Doorbraken realiseren om de transitie naar een toekomstbestendige en CO₂-neutrale gebouwenvoorraad te versnellen. Voor utiliteitsbouw, woningbouw, nieuwbouw en bestaande bouw.

In 2050 CO₂-neutraal, dat is de klimaatdoelstelling waar we als samenleving voor staan. De Nederlandse bouwsector speelt een belangrijke rol bij deze enorme opgave. Enerzijds is dit een energieopgave waarbij ruim 7 miljoen woningen en 1 miljoen utiliteitsgebouwen moeten worden getransformeerd tot energiezuinige gebouwen met duurzame elektriciteits- en warmtevoorzieningen. Anderzijds is reductie en verandering van ons grondstoffengebruik nodig voor de overgang naar een circulair bouwproces.

Het realiseren van deze duurzaamheidsambities kan alleen met een integrale en gebiedsgerichte aanpak. Zo vragen alleen al warmte- en koelsystemen en de opwekking van energie om lokaal maatwerk en het bij elkaar brengen van belanghebbenden. Daarnaast vereisen deze transities nieuwe businessmodellen en andere manieren van samenwerken.

We onderzoeken hoe we binnen de bouwsector een voortvarende start van de verduurzamingsopgave kunnen bewerkstelligen en voorwaarden voor opschaling en uitrol kunnen creëren. Door te leren van technische en organisatorische innovaties, door ervaring op te doen met wat kosteneffectief is en door na te gaan wat in verschillende situaties praktisch haalbaar is.