'Ik hoop lezers tot nadenken aan te zetten'
Iedere tweede week van de maand heeft Bouwcampus-directeur Nynke Sijtsma een column in Dagblad Cobouw. Op donderdag 13 april verscheen haar eerste bijdrage. “Ik wil in deze maandelijkse column enerzijds laten zien waar we met De Bouwcampus mee bezig zijn. Anderzijds hoop ik de lezers tot nadenken aan te zetten. Dus ‘wat doe jij nu als het gaat om het oplossen van de huidige grote maatschappelijke vraagstukken’. Ik ben er namelijk van overtuigd dat de bouwsector in haar volle breedte een grote bijdrage kan en moet leveren aan het woningtekort en de vervangings-en renovatieopgave van infrastructuur. Maar ook dat er bijvoorbeeld in de stedelijke ondergrond nog ruimte is zodat er bomen kunnen groeien.”
In haar eerste column schrijft Sijtsma over opschalen.
Opschalen. We horen en lezen er bijna dagelijks over. Ik Googelde het woord voor de grap even en stuitte op maarliefst 315.000 resultaten. Als we het in onze sector over opschalen hebben dan gaat het meestal over meer van iets maken. Van een pilot schalen we op naar vijf en dan naar vijftig Naar mijn idee is dat slechts een deel van het verhaal.
Bij ons, De Bouwcampus, betekent opschalen namelijk dat het gemeengoed gaat worden om bijvoorbeeld bruggen seriematig aan te pakken. Woningen industrieel te bouwen en te verduurzamen en de ondergrondse infrastructuur integraal te benaderen. Wanneer dit voor iedereen ‘no brainers’ zijn, zijn we pas écht opgeschaald. Opschalen is dus niet alleen maar het maken van een optelsom van projecten. Er komen ook aanpassingen van institutionele structuren bij kijken. Vaak zijn er zelfs hele cultuurveranderingen nodig om die opschaling ook voor de toekomst te kunnen borgen.
We zien dat het pad van opschaling via vier V’s verloopt: verleggen, verankeren, verspreiden en vermeerderen. Bij verleggen veranderen tussen mensen onderliggende normen en waarden, cultuur en relaties. Bij verankeren krijgen veranderende structuren een plek in regels en beleid. Het vaker toepassen van nieuwe initiatieven op verschillende plekken valt onder verspreiden. En tenslotte gaat het bij vermeerderen om het laten groeien van één of meerdere initiatieven.
Wanneer jij zelf bezig bent met een innovatie en je denkt aan opschalen, bekijk je ontwikkeling dan eens vanuit het perspectief van de vier V’s. In welk stadium zit je dan? En wat is ervoor nodig om een opschaling binnen je organisatie te verankeren? Of ervoor te zorgen dat het niet bij een pilot blijft? Op deze wijze naar opschaling kijken geeft veel meer inzicht in transitieprocessen. Maar het geeft vooral ook grip op de uitdagingen waar wij voor staan. Namelijk dat we binnen alle beperkingen zoals onvoldoende menskracht en beperkte budgetten, de snel verouderde infrastructuur kunnen aanpakken. Dat we in zeven jaar tijd 900.000 woningen bouwen en de bestaande voorraad verduurzamen en ook nog even de stedelijke ondergrond herstructureren. Kortom, schaalt u ook mee op?
Deze column verscheen op donderdag 13 april in Dagblad Cobouw
