Niet alleen geld, maar ook lef en leiderschap nodig in infra

Minister Harbers maakte onlangs bekend jaarlijks zo'n 5 miljard euro uit te trekken voor groot infraonderhoud. Natuurlijk is dat goed nieuws voor de vervangings- en renovatieopgave. Maar er is ook een fundamentele verandering in het denken nodig bij de verschillende partijen in de infraketen.

Er komt een golf van duizenden kleinere en grotere te vervangen of te renoveren bruggen, viaducten, sluizen en gemalen op ons af. Om dit binnen de maatschappelijke opgaves als klimaat, stikstof en schaarste van mensen en grondstoffen aan te kunnen, is echter meer geld alléén niet voldoende. We moeten naar een andere manier van werken en dat vergt vooral lef en leiderschap.

Zo is het is belangrijk dat we allereerst breken met de traditionele manier van werken waar we elk project als uniek beschouwen en afzonderlijk benaderen. Daarnaast is samenwerking tussen meerdere eigenaren van kunstwerken noodzakelijk om schaal en continuïteit te bieden aan de marktpartijen. Samenwerkingen waar meerdere eigenaren gezamenlijk optrekken zijn nu ver te zoeken. Ten derde is dialoog nodig tussen opdrachtgevers en de gehele leveringsketen. Deze dialoog moet gaan over welke voorwaarden marktpartijen hebben om te leren, te innoveren en vooral te investeren in standaardisatie en industrialisatie. Het gebrek aan uniformiteit tussen contractseisen en aanbestedingen maken innovaties bijvoorbeeld niet schaalbaar waardoor het voor de markt niet lonend is om te innoveren. Tenslotte zullen contractuele relaties zodanig moeten worden ingericht dat teams van specialisten langjarig bij elkaar blijven en als team betrokken zijn bij voorbereiding en realisatie van grote series van projecten.

Innovatie

Overheden verwachten dat het bedrijfsleven investeert in innovatieve werkwijzen die naast kostenreductie gericht moeten zijn op allerlei maatschappelijke doelen zoals minder hinder, circulair bouwen en emissieloos bouwen. Diezelfde overheden creëren volgens de bedrijven echter niet de voorwaarden om die investeringen te doen. Infrabedrijven mogen van de overheden verwachten dat ze projectoverstijgend duidelijkheid bieden welke doelstellingen de komende jaren van belang zijn en waarvoor ook budget beschikbaar is. Voor infrabedrijven is nu nog onvoldoende duidelijk welk belang een overheid echt hecht aan bijvoorbeeld duurzaamheidsdoelen ten opzichte van de klassieke doelen ‘kostenreductie’, ‘hinder voor scheepvaart’, ‘omgevingshinder’ en ‘esthetische kwaliteit’. Deze duidelijkheid is cruciaal om de benodigde investeringsbereidheid te vergroten.

Met de huidige manier van werken komt van substantiële productiviteitsvergroting dus niet veel terecht en blijven we te veel stikstof en broeikasgassen uitstoten en te veel primaire grondstoffen gebruiken. Kortom, de vervangings- en renovatieopgave vraagt om een fundamentele verandering in het denken bij de verschillende partijen in de infraketen. De Bouwcampus wil daarom systeemveranderingen teweegbrengen met de centrale vraag“Hoe kunnen we devervangings- en renovatieopgave op een slimme manier vormgeven?” Standaardisatie, industrialisatie door innovatie staat daarbij centraal. Denken in herhaalbare (deel)oplossingen moet de standaard worden en uniek of maatwerk zouden vieze woorden moeten zijn.

Vanuit deze invalshoek is het belangrijk dat iedere assetmanager, ontwerper, verantwoordelijk projectmanager of directielid breekt met de traditionele project-voor-projectaanpak en lef en leiderschap toont. Dat leiderschap begint met het slim inzetten van extra vervanging & renovatie-budgetten.

Gepubliceerd in: Cobouw

< Vorige Volgende >

Aanjager van transitie

Binnen drie maatschappelijke opgaven zet De Bouwcampus verschillende transitietrajecten op:

Vervanging & Renovatie Infrastructuur
Verduurzaming Gebouwen & Omgeving
Herinrichting Stedelijke Ondergrond

Over De Bouwcampus

Bekijk vraagstukken met een andere blik samen met betrokkenen binnen en buiten de bouwsector.

Kunstwerken duurzaam in hun kracht

Vervanging & Renovatie Infrastructuur

Ontwikkelen en toepassen van een innovatieve aanpak om de omvangrijke vervangings- en renovatieopgave van infrastructuur duurzaam, betaalbaar en met acceptabele hinder te realiseren.

Om Nederland op rolletjes te laten lopen, moeten we de komende jaren hard aan de slag met vervanging en renovatie (V&R) van de infrastructuur. Dat is een enorme opgave, omdat de mensen en middelen ook nodig zijn voor de woningbouwopgave, energietransitie en klimaatadaptatie. Daarbij moet het ook nog eens op een duurzame en betaalbare manier en is het de bedoeling dat tijdens deze operatie alles het gewoon blijft doen en Nederland doordraait. Hoe we dat moeten doen? Daarop richt zich de opgave Vervanging & Renovatie Infrastructuur.

Met de focus op seriematig

In de infrastructuur zijn opdrachtgevers en uitvoerders van oudsher gewend om project voor project te werken. Er komt echter een golf van duizenden kleinere en grotere te vervangen of te renoveren bruggen, viaducten, sluizen en gemalen op ons af. Om dit binnen de maatschappelijke opgaves als klimaat, stikstof en woningtekort aan te kunnen, moeten we naar een andere manier van werken. De Bouwcampus richt zich op een meer seriematige aanpak. We moeten meer standaardiseren, meerdere kunstwerken in één aanbesteding naar de markt brengen en meer industrialiseren.

Zo’n seriematige aanpak heeft op zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers een grote impact. In de Open Leeromgeving Seriematige Aanpak V&R zijn we met dit vraagstuk bezig. Kijk voor meer informatie op het V&R Transitie Dashboard.

Lopende transitietrajecten

Open Leeromgeving Seriematige Aanpak

Van idee naar uitvraag aan de hand van concrete vraagstukken

Contactpersoon

Focus, vaart en impact

Binnen drie maatschappelijke opgaven richten we transitietrajecten in voor vraagstukken met een brede basis van vraageigenaren.

Over de opgaven

Gebouwen bestendig voor de toekomst

Verduurzaming Gebouwen & Omgeving

Doorbraken realiseren om de transitie naar een toekomstbestendige en CO₂-neutrale gebouwenvoorraad te versnellen. Voor utiliteitsbouw, woningbouw, nieuwbouw en bestaande bouw.

In 2050 CO₂-neutraal, dat is de klimaatdoelstelling waar we als samenleving voor staan. De Nederlandse bouwsector speelt een belangrijke rol bij deze enorme opgave. Enerzijds is dit een energieopgave waarbij ruim 7 miljoen woningen en 1 miljoen utiliteitsgebouwen moeten worden getransformeerd tot energiezuinige gebouwen met duurzame elektriciteits- en warmtevoorzieningen. Anderzijds is reductie en verandering van ons grondstoffengebruik nodig voor de overgang naar een circulair bouwproces.

Het realiseren van deze duurzaamheidsambities kan alleen met een integrale en gebiedsgerichte aanpak. Zo vragen alleen al warmte- en koelsystemen en de opwekking van energie om lokaal maatwerk en het bij elkaar brengen van belanghebbenden. Daarnaast vereisen deze transities nieuwe businessmodellen en andere manieren van samenwerken.

We onderzoeken hoe we binnen de bouwsector een voortvarende start van de verduurzamingsopgave kunnen bewerkstelligen en voorwaarden voor opschaling en uitrol kunnen creëren. Door te leren van technische en organisatorische innovaties, door ervaring op te doen met wat kosteneffectief is en door na te gaan wat in verschillende situaties praktisch haalbaar is.