In transitie zonder handleiding

We moeten als sector veel bouwen en verbouwen. En dat moet ook nog eens zonder uitstoot, circulair, acceptabele hinder etc. Om dat alles te kunnen, en ook nog betaalbaar te doen, moeten ‘we’ het gehele systeem anders inrichten. De beweging naar de nieuwe situatie noemen we de transitie. Een transitie is echter meer dan het optimaliseren van de huidige systemen. Met als kanttekening dat een betonfabriek die zijn product weet te verduurzamen op zich natuurlijk ook harstikke goed is. Maar het zal duidelijk zijn dat bijvoorbeeld een autofabrikant die aan betere dieselauto’s werkt geen goed idee is.

Tegelijkertijd is een transitie veel meer dan met elkaar bedenken in welke wereld we terecht willen komen. De gedroomde situatie beschrijven is nog wel te doen. De uitdaging is hoe we daar als systeem komen. Oftewel ‘hoe ziet die droom eruit en welke stappen zijn er nodig om daar te komen?’ De benodigde transitie betekent voor alle spelers in de sector een verandering. Niemand is hiërarchisch de baas van de bouwsector en er is geen handleiding of projectplan voor op te stellen. En dat is zeker voor een sector als de bouw best wennen.

Wat we als De Bouwcampus ook nog wel zien is dat opdrachtgevende en opdrachtnemende partijen op elkaar wachten. Dit onder het mom van ‘laten zij nu maar het voortouw nemen’. Zo’n houding brengt nu niet direct de vaart in een transitie. Voor ‘wij-zij denken’ is in een transitie sowieso geen plaats. Het gaat namelijk om keten-denken in een keten waar dus niemand de baas is en om het afstemmen van jouw gedrag op dat van anderen in jouw keten. In plaats van op elkaar wachten is juist een gelijkwaardige dialoog nodig om met elkaar vast te stellen wat je anders kunt doen en wat daarvoor nodig is. Blijkt de stap naar de gedroomde situatie voor sommigen in één keer te groot dan kom je samen tot wél haalbare tussenstappen. Hiermee stuur ik u de vakantieperiode in. En laat mij vooral weten als u er anders over denkt. Een fijne vakantie.

Nynke Sijtsma
Directeur De bouwcampus

< Vorige Volgende >

Aanjager van transitie

Binnen drie maatschappelijke opgaven zet De Bouwcampus verschillende transitietrajecten op:

Vervanging & Renovatie Infrastructuur
Verduurzaming Gebouwen & Omgeving
Herinrichting Stedelijke Ondergrond

Over De Bouwcampus

Bekijk vraagstukken met een andere blik samen met betrokkenen binnen en buiten de bouwsector.

Kunstwerken duurzaam in hun kracht

Vervanging & Renovatie Infrastructuur

Ontwikkelen en toepassen van een innovatieve aanpak om de omvangrijke vervangings- en renovatieopgave van infrastructuur duurzaam, betaalbaar en met acceptabele hinder te realiseren.

Om Nederland op rolletjes te laten lopen, moeten we de komende jaren hard aan de slag met vervanging en renovatie (V&R) van de infrastructuur. Dat is een enorme opgave, omdat de mensen en middelen ook nodig zijn voor de woningbouwopgave, energietransitie en klimaatadaptatie. Daarbij moet het ook nog eens op een duurzame en betaalbare manier en is het de bedoeling dat tijdens deze operatie alles het gewoon blijft doen en Nederland doordraait. Hoe we dat moeten doen? Daarop richt zich de opgave Vervanging & Renovatie Infrastructuur.

Met de focus op seriematig

In de infrastructuur zijn opdrachtgevers en uitvoerders van oudsher gewend om project voor project te werken. Er komt echter een golf van duizenden kleinere en grotere te vervangen of te renoveren bruggen, viaducten, sluizen en gemalen op ons af. Om dit binnen de maatschappelijke opgaves als klimaat, stikstof en woningtekort aan te kunnen, moeten we naar een andere manier van werken. De Bouwcampus richt zich op een meer seriematige aanpak. We moeten meer standaardiseren, meerdere kunstwerken in één aanbesteding naar de markt brengen en meer industrialiseren.

Zo’n seriematige aanpak heeft op zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers een grote impact. In de Open Leeromgeving Seriematige Aanpak V&R zijn we met dit vraagstuk bezig. Kijk voor meer informatie op het V&R Transitie Dashboard.

Lopende transitietrajecten

Open Leeromgeving Seriematige Aanpak

Van idee naar uitvraag aan de hand van concrete vraagstukken

Contactpersoon

Focus, vaart en impact

Binnen drie maatschappelijke opgaven richten we transitietrajecten in voor vraagstukken met een brede basis van vraageigenaren.

Over de opgaven

Gebouwen bestendig voor de toekomst

Verduurzaming Gebouwen & Omgeving

Doorbraken realiseren om de transitie naar een toekomstbestendige en CO₂-neutrale gebouwenvoorraad te versnellen. Voor utiliteitsbouw, woningbouw, nieuwbouw en bestaande bouw.

In 2050 CO₂-neutraal, dat is de klimaatdoelstelling waar we als samenleving voor staan. De Nederlandse bouwsector speelt een belangrijke rol bij deze enorme opgave. Enerzijds is dit een energieopgave waarbij ruim 7 miljoen woningen en 1 miljoen utiliteitsgebouwen moeten worden getransformeerd tot energiezuinige gebouwen met duurzame elektriciteits- en warmtevoorzieningen. Anderzijds is reductie en verandering van ons grondstoffengebruik nodig voor de overgang naar een circulair bouwproces.

Het realiseren van deze duurzaamheidsambities kan alleen met een integrale en gebiedsgerichte aanpak. Zo vragen alleen al warmte- en koelsystemen en de opwekking van energie om lokaal maatwerk en het bij elkaar brengen van belanghebbenden. Daarnaast vereisen deze transities nieuwe businessmodellen en andere manieren van samenwerken.

We onderzoeken hoe we binnen de bouwsector een voortvarende start van de verduurzamingsopgave kunnen bewerkstelligen en voorwaarden voor opschaling en uitrol kunnen creëren. Door te leren van technische en organisatorische innovaties, door ervaring op te doen met wat kosteneffectief is en door na te gaan wat in verschillende situaties praktisch haalbaar is.